Page 285 - มรรควิถี

จริง ๆ หรือวางสนิท อาการเหลานี้จะไมมีเลย ตรงที่ถาเราสติออนเนี่ย มันวางแลวจะเงียบไมมีอะไรก็คือหลับ แตถาเราไมหลับ จะมีอารมณใด อารมณหนึ่งเกิดขึ้นมาใหเรากําหนดแนนอน
นอกจากอาการนี้แลวก็จะมีความคิด บางครั้งไมมีอะไรเลยแลวความ สงสัยเกิดขึ้น นั่นแหละ.. ตัวนั้นแหละที่เราตองกําหนดรู ที่เรายังจะไปดูอะไร ตอ จะไปหาอะไรตอ ตัวนี้แหละ คือสภาวะหนึ่ง เปนจิตดวงใหมที่เกิดขึ้น และเราก็กําหนดรูจิตดวงนี้แหละ พอเขาอยากรูปุบ.. พอเราไปรู จิตดวงนี้ หายไปไหม ? มันหายแลวเกิดใหมตอทันทีหรือเปลา ? ตรงนี้คือสภาวะ ๆ หนึ่ง เปนการดูจิตในจิต ดูจิตที่ทําหนาที่รับรูอารมณ ตอนแรกที่บอกวาดู จิตในจิต ดูจิตที่วาง จิตที่เบา จิตที่โลง ตอไปจิตในจิต ดูความละเอียดมาก ขึ้น นอกจากดูวาจิตที่โลงเบาแลว แมแตจิตที่ทําหนาที่รูความโลงเบานี้เอง ก็ยังตองรูวาจิตที่ทําหนาที่รูวาโลง วาเบานั้น เขามีอาการรูแลวดับหรือ เปลา ? รูแลวหมดไป ตองรูขึ้นมาใหมหรือเปลา ? ตรงนี้เขาเรียกพิจารณา ดูจิต รูอาการเกิดดับของนาม รูปนามเกิดดับตลอดเวลา
แตถาเราไมพิจารณาอยางนี้ เราไมเห็นเลย กลายเปนวาเราเปน ผูดูเฉย ๆ จิตที่ทําหนาที่รูก็จะนิ่ง ๆ ทําหนาที่รูวาวาง ๆ รูวาเบา และทําหนาที่ รูอารมณบัญญัติ คือรูวามีเสียง รูวามีความคิด รูวามีความปวด รูวามีความ หนัก รูวามีความรอน รูวามีความเย็น แตก็จะเห็นวาเปนจิตดวงเดียวที่ ทําหนาที่รู ไมเห็นวาจิตที่ทําหนาที่รูเปนจิตดวงใหมหรือเปลา ตรงนี้ถาเปน อยางนั้นเขาเรียกวาไมเห็นการดับของนาม เห็นแตการเปลี่ยนแปลงของ อารมณบัญญัติที่อยูภายนอก ซึ่งจริง ๆ เราเขาใจอยูแลว เราเคยเห็น เพราะ วาอารมณเหลานั้นมันเปนของหยาบที่เกิดขึ้นแลวก็เปลี่ยนไป หายไป แต บางครั้งเราไมเห็นอาการดับ แตคิดวาเดี๋ยวก็ดับ มันไมเที่ยง พอเราคิดวา ไมเที่ยง จิตเราก็ถอยออกมา คือไมเกาะเกี่ยวกับอารมณอันนั้น ถึงแมวา ไมเกาะเกี่ยว ยังรูสึกสงบขึ้น แตวาไมเห็นอาการดับของอารมณเหลานั้น
271