Page 302 - มรรควิถี
P. 302
288
เรียกวาฟุงซาน ฟุงซานนี่เรารําคาญแลวนะ แตถาลอยไป จิตมีความคิด เรื่องโนนเรื่องนี้ แลวคลอยตามความคิด เราเรียกวาความคิด ซึ่งเปน ขันธ ๆ หนึ่งของขันธ ๕ ที่เรียกวาสังขารขันธ ถาความคิดนั้นเปนการปรุง แตงของเราที่ปรุงแตงตอจากสัญญาขันธ สัญญาขันธก็คือเรื่องราวใน อดีตหรือตอนกลางวันที่ผานมาปรากฏขึ้นมา ที่ติดอยูในใจเรา พอโผลขึ้น มา เราก็คิดตอ ตรงที่ปรากฏขึ้นมาเปนสัญญาขันธ แตพอเราคิดตอปรุงแตง ตอเปนสังขารขันธ นั่นเปนขันธ ๆ หนึ่งในขันธ ๕ เมื่อเปนขันธ ๆ หนึ่งใน ขันธ ๕ เราจะทําอยางไร ?
พระพุทธเจาบอกวา การมีอุปาทานขันธ ๕ เปนทุกข การเขาไปยึด ในขันธ ๕ เปนตัวทุกข เพราะฉะนั้นพระพุทธเจาก็ตรัสอีกวา ขันธ ๕.. สัญญา ไมเที่ยง สังขารไมเที่ยง แลวทําไมตองไปยึด ? แลวทําไมตองไปบังคับ ? เพราะฉะนั้นเราก็ใชวิธีมีสติตามกําหนดรูความไมเที่ยงของขันธนั้น ของ สัญญาขันธ ของสังขารขันธ ที่กําลังเกิดขึ้นเสีย เหมือนพอนั่งปุบ มีความ คิด.. ไมสงบเหมือนเมื่อวาน ไมสงบเหมือนเมื่อเชา พอนั่งมีความคิดเขามา เลย แลวเราจะกําหนดไดอยางไร ? จะกําหนดไดก็ตอเมื่อเราแยกชัดวา เรื่องที่คิดกับจิตเราเปนสวนเดียวกันหรือคนละสวน ตองแยกนะ ถาไม แยกเรากําหนดไมถูก ถาแยกไดแลวเห็นวาเรื่องที่คิดกับจิตเราเปนคนละ สวนกัน เราก็นิ่ง ๆ เสีย ใหจิตเรานิ่งแลวดูความคิดที่เกิดขึ้น พอขึ้นมาแลว ดับยังไง ? ขึ้นมาแลวหายยังไง ? แคนั้นเอง แลวเราจะไมกระวนกระวาย เลย เพราะเรานิ่ง จิตเราก็สงบ พอสงบ ความคิดที่เกิดขึ้นเขาก็พลอย สงบไปดวย
แตถาเราไมพอใจเรื่องที่คิด มันจะกระสับกระสาย จิตเราจะกระสับ กระสาย เมื่อยิ่งกระสับกระสายมากเทาไหร ความคิดจะยิ่งเยอะข้ึนมากเทา นั้น เพราะอะไร ? เพราะมีตัวตนและไมไดด่ังใจ เพราะมีตัวตนนั่นเอง เพราะ ความอยากของเรา อยากใหสงบ เมื่อไมไดดั่งใจ จิตเราก็เลยซัดสาย กระสับ