Page 54 - มรรควิถี
P. 54
40
ตางจากครั้งแรกอยางไร ? คือ เปลี่ยนไปอยางไร ? เพิ่มขึ้นอยางไร ? เวลา เราพูดถึงการปฏิบัติจะพูดถึงแตความรูสึก (บัญญัติ) ขณะที่กําหนดไป รูสึกดีขึ้น ตื่นตัวขึ้น ใสขึ้น ออนโยนขึ้น มีพลังมากขึ้น ตรงนั้นเปนผลจาก การกําหนดอาการเกิดดับ ถาเรารูถึงสภาวะเหลานี้อยางเดียว ไมไดสังเกต อาการเกิดดับนั้นวาเกิดดับไปในลักษณะอยางไร ? ตรงนี้ สภาวญาณจะ ไมปรากฏ ถึงปรากฏก็ไมชัดเจน เกิดแตสมาธิ เพราะฉะนั้นการที่เรากําหนด สภาวะตาง ๆ ตองเนนที่อาการเกิดดับ ผลที่ตามมา คือ ทําใหสติดีขึ้น สมาธิ มากขึ้น ทุกขณะที่เรากําหนดจะตองรูถึงการเปลี่ยนแปลง ใหมีสติเขาถึง อาการทุก ๆ ขณะ แตละขณะ ๆ ไปเรื่อย ๆ ใหเราสังเกตอาการเกิดดับวา เปนอยางไร ? บรรยากาศที่รองรับอาการเกิดดับเปนอยางไร ? สภาพจิต เราเปนอยางไร ? ขณะที่เรากําหนดอาการไปเรื่อย ๆ ถามวา ใหความรูสึก เปนอยางไร ? ถารูสึกใส บรรยากาศใสนั้นใหความรูสึกเปนอยางไร ? หมายถึงใหความรูสึกดีอยางไร ? สิ่งหนึ่งที่เราควรพิจารณา คือ สภาพจิต เราเปลี่ยนไปอยางไร ? ตรงนี้จะเปนตัวบอกถึงผลของการปฏิบัติ การที่ เรารูถึงสภาพจิตที่รูสึกกวาง ทําใหเรารูถึงอานิสงสของการกําหนดสภาวะ นั้น ๆ ไดมากขึ้น รูวาการกระทําอยางนั้น การกําหนดอยางนั้นดีอยางไร ? เราจะตองรูวาอาการเกิดดับที่เกิดขึ้นเกิดดับอยางไร ? เวลาเราปฏิบัติ ตองสรุปไดวาขณะที่ปฏิบัติอยางนี้ใหความรูสึกดี หรือ ไมดีอยางไร ? ตองสรุปได จะถูกหรือผิดตรงนั้น อีกอยางหนึ่งนะ ถารูสึกดีไมตองไป กังวลวาผิดหรือถูกถารูสึกไมดีตองยอนกลับมาดูวา ตัวเราทําอยางไร ? เมื่อเจอสภาวะไมดีอยางนั้น เรากําหนดอยางไร ? นี่คือสิ่งที่เราควรรู
เมื่อมีสภาวะไมดีเกิดขึ้น เวลาเรากําหนดแลว ความไมดียังตั้งอยูเทา เดิม หรือมีการเปลี่ยนแปลง ? นั่นคือ สภาวอารมณที่เราตองกําหนดรู อยาง เชน ขณะที่ปฏิบัติไปเรื่อย ๆ เกิดความรูสึกหดหู เกิดความรูสึกอุเบกขา หอเหี่ยว ไมสดชื่น อยาเพิ่งสรุป ใหถอยความรูสึกออกมาดูวา ขณะที่เรามี
