Page 57 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การพิจารณาสภาวธรรม
P. 57
365
สภําวะทเี่ กดิ ขนึ้ นนั้ จะตอ้ งไมถ่ กู โลภะ โทสะ โมหะครอบงํา ตอนทปี่ ฏบิ ตั ธิ รรมมใี ครมโี ลภะบํา้ ง ? ไมแ่ นใ่ จนะ มีบ้ํางนิด ๆ นะ หรือว่ํามีโมหะเสียเป็นส่วนใหญ่ ? เรํากลัวว่ําเรําจะมีโมหะครอบงําไหม เรําเห็นจริงไหม เรํารู้จริงไหม เรําคิดเอําเองหรือเปล่ํา หรือเพรําะควํามไม่รู้ของเรําจึงเห็นอํากํารอย่ํางนี้เกิดขึ้น... อันที่จริง ใครจะเป็นคนบอกเรําได้ว่ําเรํามีโมหะ ว่ําเรําหลงหรือไม่หลง ? เรําต้องเป็นคนบอกตัวเอง
สงิ่ ทเี่ รําบอกตวั เองไดก้ ค็ อื วํา่ สตดิ หี รอื สตไิ มด่ ี เหน็ ชดั หรอื ไมช่ ดั เหน็ จรงิ ๆ หรอื คดิ วํา่ เหน็ ใชไ่ หม ? เรําบอกเรําเห็นจริง ๆ มันเกิดขึ้นจริง ๆ แต่สงสัยว่ํามันเป็นของจริงไหม ? ถ้ําเกิดขึ้นจริงแล้วเป็นของจริง หรอื ของเทยี ม ? แลว้ สภําวะทเี่ กดิ ขนึ้ จรงิ ๆ จํา เปน็ ตอ้ งนํานไหม ? อําจํารยเ์ คยเปรยี บเทยี บใหเ้ ขําฟงั วํา่ เวลํา เรําถ่ํายภําพ แสงแฟลชแว็บหนึ่งเรียกว่ําสว่ํางไหม ? กับแสงสว่ํางที่ค้ํางอยู่นําน เรียกว่ําสว่ํางเหมือนกัน ไหม ? เหมือนกัน สภําวะก็เหมือนกัน! แว็บหนึ่ง เอ๊ะ! มันเป็นสภําวะจริงไหม ? แต่มันสั้นนิดเดียว... ลักษณะเดียวกันเลย แต่เรําก็เกิดควํามสงสัยขึ้นมํา
ทนีี้ทําอยํา่งไรกํารเหน็ตรงนถี้งึไมป่ระกอบดว้ยควํามหลงหรอืควํามเขํา้ใจผดิ?ทจี่รงิแลว้หลกัของ วิปัสสนําจะแก้ปัญหําตรงนี้ได้เยอะมําก หลักของวิปัสสนําก็คือ เพื่อให้เกิดปัญญํา แก้วิจิกิจฉํา ควํามลังเล สงสัยในสภําวธรรมที่เกิดขึ้นนั่นเอง กํารพิจํารณําสภําวธรรมที่เกิดขึ้น เรําต้องรู้อะไร ? รู้กฎของไตรลักษณ์ เรําจะตอ้ งไมล่ มื วํา่ คํา สอนของพระพทุ ธเจํา้ พดู ถงึ กฎของไตรลกั ษณ์ รกู้ ฎของควํามเปน็ อนจิ จงั -ทกุ ขงั -อนตั ตํา และควํามเป็นอนิจจัง-ทุกขัง-อนัตตํานั้นคือควํามเป็นอนิจจัง-ทุกขัง-อนัตตําของอะไร ? ก็คือของรูปนําม อีกนั่นแหละ คือของรูป เวทนํา สัญญํา สังขําร วิญญําณ
อํารมณ์ที่เกิดขึ้นหรือสภําวธรรมที่ปรํากฏขึ้นมําในขณะที่เรําเจริญกรรมฐําน ไม่ว่ําจะเป็นกํารนั่ง ยืน เดิน หรือนอนก็ตําม อํารมณ์หรือสภําวธรรมที่เกิดขึ้นเขําอําศัยอะไร ? รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ธรรมํารมณ์ กาย เวทนา จิต และธรรม เรําก็ต้องรู้ถึงหลักของกํารพิจํารณํา รู้ในสิ่งที่ต้องรู้ แล้วเรําจะ ได้เห็นว่ําสิ่งที่เรําเห็นเป็นแบบนั้นจริงไหม อันนี้อย่ํางหนึ่ง และกํารเห็นแบบนี้เป็นไปเพื่ออะไร ที่ถํามว่ํา ปฏิบัติธรรมเพื่ออะไร... เพื่อควํามสงบ เพื่อขัดเกลํากิเลส เพื่อควํามผ่องใสของจิต เพื่อมรรคผลนิพพําน เพื่อควํามอิสระจํากเครื่องพันธนํากํารต่ําง ๆ อันนี้ต้องถํามตัวเองทีละอย่ําง อําจํารย์พูดกว้ําง ๆ เพื่อยก ตัวอย่ํางให้เรําได้พิจํารณําดู
ทนีี้กลบัมําดสูภําวธรรมทเี่กดิขนึ้ตํามหลกัของวปิสัสนําเบอื้งตน้ทํา่นบอกวํา่นามรปูปรจิเฉทญาณ กํารกําหนดเห็นควํามเป็นรูปนํามแยกส่วนกันอย่ํางสิ้นเชิง ก็คือกํารแยกรูปนํามนั้นเอง เมื่อแยกรูปนํามได้ แล้ว เห็นจิตกับกํายแยกจํากกัน ลองสังเกตดูว่ํา ที่เรํานั่งอยู่นี่ เมื่อเห็นจิตกับกํายเป็นคนละส่วนกัน รู้สึก ยังไง ? รูปกับนํามหรือตัวที่นั่งอยู่กับจิตที่ทําหน้ําที่รู้ตรงนี้ เขําเป็นส่วนเดียวกันหรือคนละส่วนกัน ? ให้เห็น นะ พอเห็นเป็นคนละส่วน จิตใจรู้สึกเป็นยังไง ? และเมื่อเห็นจิตกับกํายเป็นคนละส่วนกันแล้ว ทําให้เป็น ส่วนเดียวกันได้หรือเปล่ํา ?
“ทําให้เป็นส่วนเดียวกัน” กับ “ให้อยู่ที่เดียวกัน” ควํามหมํายคนละอย่ํางกันนะ น้ํากับนมกลืนกันได้ จิตกับกํายอยู่ที่เดียวกันได้ แต่ถํามว่ํา เป็นส่วนเดียวกันได้หรือเปล่ํา ? นี่คือกํารเห็นด้วยปัญญํา พอเห็น