Page 34 - สภาพจิต
P. 34
28
พุ่งเข้ามาถึงตัว หรือปรากฏอยู่ข้างนอกบรรยากาศของความว่างเบานอก บรรยากาศของความสงบ ? การทเี่ ราสงั เกตแบบนกี้ จ็ ะเหน็ ตอ่ ไปวา่ ระหวา่ ง ง ง ง ง ง ง ง ง ง ง ง ง “บรรยากาศของสภาพจิตท่ีสงบที่เบาหรือที่ผ่องใส” กับ “บรรยากาศของ “บรรยากาศของ ธรรมชาติข้างนอก” น้ันมีความแตกต่างกันอย่างไร ตรงน้ีสังเกตให้ดี
เมื่อจิตท่ีกว้างรองรับรูปน้ีแล้ว จะเห็นชัดว่าบรรยากาศของสภาพจิต กับบรรยากาศภายนอกมีความแตกต่างกัน อารมณ์เหล่านั้นอยู่นอก บรรยากาศของความรสู้ กึ สงั เกตดวู า่ อารมณท์ เี่ กดิ อยนู่ อกบรรยากาศของ มีความเบา ? หรือ หรือ ในท่ีน้ีหมายถึงว่าอารมณ์เหล่านั้นมีผลกระทบต่อสภาพจิต รู้สึกถึงการกระทบเข้ามาในความรู้สึกเป็นขณะ ๆ ๆ ๆ ๆ คือหมายถึงอารมณ์ ภายนอกกระทบเขา้ มาทค่ี วามรสู้ กึ ได้ ซงึ่ ไมเ่ กยี่ วกบั วา่ กระทบแลว้ ตอ้ งขนุ่ อันนี้ต้องสังเกต น่ีคือความละเอียดของสภาวะอย่างหน่ึง อารมณ์ท่ีปรากฏขึ้นมา พุ่งเข้ามากระทบที่ข้างในใจเราแล้วก็วาบดับ หรือกระทบแล้วสะดุด แล้วดับไป กับพอมีบรรยากาศรองรับแบบนี้ อารมณ์เหล่านั้นมากระทบที่ใจ หรือเปล่า หรือปรากฏอยู่ข้างนอก เกิดตรงนั้น-ดับตรงนั้น ? ท่ีถามว่า หมายถึงผัสสะทิ่เข้ามากระทบทางตา หู จมูก ล้ิน กาย ใจ มผี ลทา ใหก้ เิ ลสเกดิ ไหม ไหม ทา ทา ทา ใหอ้ กศุ ลเกดิ ไหม ไหม นแี่ หละจงึ ใหส้ งั เกต ๆ เหล่านั้น บางขณะไม่เกิดอกุศล บางขณะ บางขณะ อกุศลเกิดขึ้นมา ไม่ใช่เพราะอารมณ์นั้นปรากฏ สติ-สมาธิ-ปัญญาของผู้รับรู้เอง หรือสภาพจิตของผู้รับรู้นั้นเป็นอย่างไร พอจิตแคบลง มีความเป็นเรามีอัตตาข้ึนมา อารมณ์เหล่านั้นมีผลกระทบ ต่างไปอย่างไร น่ีคือจุดที่ต้องสังเกต เพื่อที่จะให้ผู้ปฏิบัติแยกได้ชัดว่า