Page 49 - สภาพจิต
P. 49
43
เหมือนเดินเข้าไปในความสงบลึก ๆ ลึกเข้าไปแต่ก็คมชัด นั่นคือ การเข้าไปรู้จิตท่ีสงบน้ันเป็นอย่างไร มีความเปลี่ยนแปลงอย่างไร และ อีกจุดหนึ่งที่ผู้ปฏิบัติพึงสังเกตในการดูจิตในจิต ๆ ๆ ขณะท่ีสภาพจิตใจมีความสงบ ยิ่งดูเข้าไปยิ่งเดินเข้าไป ยิ่งรู้สึกสงบมากขึ้น ๆ ๆ แล้วอาการเกิดดับอยู่ตรงไหน ? เข้าไปแล้วไม่เห็นอาการเกิดดับเลย เห็นแต่ความสงบมีความลึกมากขึ้น หรือกว้างออกไป หรือใสมากขึ้น เห็นแต่สภาพจิตเปล่ียนแปลงอย่างนั้น อาการเกิดดับของจิต ? การดูจิตในจิตก็คือก�าหนดรจู้ิตที่เข้าไปรคู้วามสงบนั่นเองขณะที่ ความสงบลึกลงไปเป็นขณะ หรือขยายออกไปเป็นขณะ หรือใสขึ้นเป็นขณะ ตวั จติ ทเี่ ขา้ ไปรคู้ วามสงบแตล่ ะขณะเองมกี ารดบั มอี มอี าการหยดุ มอี มอี าการนง่ิ แล้วใสข้ึน นิ่งแล้วขยายมากข้ึน หรือเข้าไปถึงแล้วเขาก็หมดไป ดับไป ความใสจึงกว้างออก ความสงบจึงกว้างออกไป จิตที่เข้าไปถึงความสงบ มีอาการหยุดนิดหนึ่งแล้วก็ดับไป ความสงบยิ่งชัดขึ้นกว่าเดิม หรือใส กว่าเดิม กว่าเดิม ความสงบอันนั้น นี่คือการดูจิตในจิตอย่างหน่ึง กับอีกอย่างหนึ่งคือ การพิจารณาสภาพจิต เป็นการพิจารณาสภาวธรรมท่ีเกิดขึ้น สภาพจิตที่ก�าลังปรากฏเกิดขึ้นมาอยู่น้ันมีความเปลี่ยนแปลงอย่างไร เป็นการรู้ถึงความไม่เที่ยงว่าแม้แต่ความสงบเองก็มีการเปล่ียนแปลง แม้แต่ความสุขเองก็มีการเปล่ียนแปลง แม้แต่ความเฉยเองก็มี การเปลี่ยนแปลง การเปลี่ยนแปลง แม้แต่จิตท่ีผ่องใสเองก็มีการเปลี่ยนแปลง นั่นคือ ความไม่เท่ียง ความแปรปรวน ความเปลี่ยนแปลง น่ันคือกฎไตรลักษณ์ การเห็นอย่างน้ีเราเห็นถึงกฎไตรลักษณ์