Page 13 - Dinq Magazine August 2020 Edition

የወሩ ጉዳይ

የወሩ ጉዳይ

የግብጽ መሪዎችና የአባይ ጉዳይ

የግብጽ መሪዎችና የአባይ ጉዳይ
(ታሪካዊ ዳራ በጨረፍታ)

(ታሪካዊ ዳራ በጨረፍታ)
የ እስማኤል፣ ‹‹ውሃ›› ሙላት ሲቀንስ፣ ‹‹ኢትዮጵያውያን ገድበውት ለመንፈስ ቅዱስ ልጆቻቸው፤ ለተዋሕዶ
የ
ታሪክ ሰነዶች እንደሚያስረዱት፣
ሙላት ሲቀንስ፣ ‹‹ኢትዮጵያውያን ገድበውት
ለመንፈስ ቅዱስ ልጆቻቸው፤ ለተዋሕዶ
ታሪክ ሰነዶች እንደሚያስረዱት፣
ወይም ጠልፈውት ነው›› እያሉ ክፉኛ በስጋት
ኦርቶዶክስ ክርስቲያኖች ምዕመናን ቡራኬ ሰጥ
የመጀመሪያው የግብጽ መሪ
ኦርቶዶክስ ክርስቲያኖች ምዕመናን ቡራኬ ሰጥ
የመጀመሪያው የግብጽ መሪ
ወይም ጠልፈውት ነው›› እያሉ ክፉኛ በስጋት
ተው በደስታ ወደ ግብፅ ተመለሱ፡፡
ይናጡ ነበር፡፡ በዚህም የተነሳ ወደ ኢትዮጵያ
ኸዲቭ
የዓባይ
ኸዲቭ
እስማኤል፣
የዓባይ
ይናጡ ነበር፡፡ በዚህም የተነሳ ወደ ኢትዮጵያ
ተው በደስታ ወደ ግብፅ ተመለሱ፡፡
በአፄ
አገራትን
ዐምደ
(1297-1327)
ጽዮን
ተፋሰስ
የወቅቱ ነገስታት አማላጅ እየላኩ፣ የዓባይ ወ
ተፋሰስ
አገራትን
‹‹ውሃ››
ንዝ እንዳይገደብባቸው ወይም እንዳይጠለፍባ
ለማስገበር ወረራ አድርጓል
ንዝ እንዳይገደብባቸው ወይም እንዳይጠለፍባ
ለማስገበር ወረራ አድርጓል
ቸው ሲማፀኑ፤ ደጅ ሲጠኑ ኖረዋል፡፡
፡፡ የግብጽ ጦር ሠራዊት አስቀድሞ ሱዳንን ያዘ የወቅቱ ነገስታት አማላጅ እየላኩ፣ የዓባይ ወ በአፄ ዐምደ ጽዮን (1297-1327)
፡፡ የግብጽ ጦር ሠራዊት አስቀድሞ ሱዳንን ያዘ ቸው ሲማፀኑ፤ ደጅ ሲጠኑ ኖረዋል፡፡
፡፡ በ1868 ዓ.ም. ከከረን ወደ ደጋማው

፡፡ በ1868 ዓ.ም. ከከረን ወደ ደጋማው
የኢትዮጵያ ክፍል ተመመ:: አፄ ይምርሐነ ክርስቶስ (1077-1117)
የኢትዮጵያ ክፍል ተመመ:: አፄ ይምርሐነ ክርስቶስ (1077-1117)
የኢትዮጵያው ንጉሥ አፄ ዮሐንስ አራተኛ፤ ጦ ፤ የግብፅ ክርስቲያኖች በእስላም ገዥዎቻቸው
የኢትዮጵያው ንጉሥ አፄ ዮሐንስ አራተኛ፤ ጦ ፤ የግብፅ ክርስቲያኖች በእስላም ገዥዎቻቸው
ርነቱን መግጠም አልፈለጉም፡፡ ይልቁንም በዲ ትዕዛዝ የከፋ ስደትና መከራ እየተፈጸመባቸ
ርነቱን መግጠም አልፈለጉም፡፡ ይልቁንም በዲ ትዕዛዝ የከፋ ስደትና መከራ እየተፈጸመባቸ
ፕሎማሲያዊ መንገድ ለመፍታት የተቻለውን ው መሆኑን ሰማ፡፡ በዚህን ጊዜ ለግብፁ ገዥ
ፕሎማሲያዊ መንገድ ለመፍታት የተቻለውን ው መሆኑን ሰማ፡፡ በዚህን ጊዜ ለግብፁ ገዥ
ሁሉ ጥረት አደረጉ፡፡ ጥረታቸው ግን አዎንታ ክርስቲያኖችን ለማጥፋት የጀመረውን እኩይ እንዲሁም በአፄ ሰይፈ አርእድ (1327-
ሁሉ ጥረት አደረጉ፡፡ ጥረታቸው ግን አዎንታ ክርስቲያኖችን ለማጥፋት የጀመረውን እኩይ እንዲሁም በአፄ ሰይፈ አርእድ (1327-
ዊ ምላሽ አላገኘም፡፡ አፄ ዮሐንስ ኅዳር 8 ቀን ተግባሩን እንዲያቆም፤ ካላቆመም ዓባይ ወንዝ 1355) የንግስና ዘመንም፣ ግብጾች “የዓባይን
ዊ ምላሽ አላገኘም፡፡ አፄ ዮሐንስ ኅዳር 8 ቀን ተግባሩን እንዲያቆም፤ ካላቆመም ዓባይ ወንዝ 1355) የንግስና ዘመንም፣ ግብጾች “የዓባይን
1868 ዓ.ም. ማለዳ፣ ጉንዳጉንዲ ወይም ጉንደ ን ከእነ ገባሮቹ ወደ ሌላ በረሃማ አቅጣጫ በ ወንዝ አቅጣጫ በመቀየር ጉድ እንሰራችኋለን”
1868 ዓ.ም. ማለዳ፣ ጉንዳጉንዲ ወይም ጉንደ ን ከእነ ገባሮቹ ወደ ሌላ በረሃማ አቅጣጫ በ ወንዝ አቅጣጫ በመቀየር ጉድ እንሰራችኋለን”
ት ላይ ግብፅን ጦርነት ገጠሙ፡፡ የግብጽ ሠራ መመለስ፣ ግብፃውያንን በውሃ ጥም ለመበቀል ተብለዋል፡፡
ት ላይ ግብፅን ጦርነት ገጠሙ፡፡ የግብጽ ሠራ መመለስ፣ ግብፃውያንን በውሃ ጥም ለመበቀል ተብለዋል፡፡
ዊት በኢትዮጵያ ወታደሮች ድባቅ ተመታ፡፡ የቆረጠ መሆኑን የሚገልፅ መልዕክት ግብጾች በ19ኛው ክፍለ
ዊት በኢትዮጵያ ወታደሮች ድባቅ ተመታ፡፡ የቆረጠ መሆኑን የሚገልፅ መልዕክት ግብጾች በ19ኛው ክፍለ
ሰደደለት፡፡ ዘመን በዘላቂነት በዓባይ ወንዝ ላይ ያላቸውን
ሰደደለት፡፡ ዘመን በዘላቂነት በዓባይ ወንዝ ላይ ያላቸውን
ለግብጻውያን ሽንፈቱ አልተዋጠላቸውም:: ከአ የግብፅ ሕዝብ ይህንን በሰሙ ጊዜ በ‹‹ድርቅ ጥቅም የሚያስጠብቁበትን መላ ከመዘየድ
የግብፅ ሕዝብ ይህንን በሰሙ ጊዜ በ‹‹ድርቅ
ጥቅም የሚያስጠብቁበትን መላ ከመዘየድ
ለግብጻውያን ሽንፈቱ አልተዋጠላቸውም:: ከአ
ራት ወራት በኋላ ለኢትዮጵያ የመልስ ምት ለ ማለቃችን ነው›› ብለው በእጅጉ ተጨነቁ፡፡ የ አልቦዘኑም፡፡ በመካከለኛ ዘመን ከ1789-
አልቦዘኑም፡፡ በመካከለኛ ዘመን ከ1789-
ማለቃችን ነው›› ብለው በእጅጉ ተጨነቁ፡፡ የ
ራት ወራት በኋላ ለኢትዮጵያ የመልስ ምት ለ
መስጠት 25 ሺህ ሠራዊት አስታጠቁና ዳግም ግብፅ ገዢም ዛሬ ነገ ሳይል እጅ መንሻ 1879 እ.ኤ.አ. የግብፅ መሪ የነበረው መሐመድ
ግብፅ ገዢም ዛሬ ነገ ሳይል እጅ መንሻ
1879 እ.ኤ.አ. የግብፅ መሪ የነበረው መሐመድ
መስጠት 25 ሺህ ሠራዊት አስታጠቁና ዳግም
ለጦርነት ተሰለፉ፡፡ በኢትዮጵያ መሬት ላይ ለ አሲይዞ ፣ የግብፅ ፓትርያርክን ዓሊ፤ ‹‹የግብፅ ደህንነትና ብልፅግና
ደህንነትና
ብልፅግና
አሲይዞ
የግብፅ
ፓትርያርክን
ለጦርነት ተሰለፉ፡፡ በኢትዮጵያ መሬት ላይ ለ
ዓሊ፤
‹‹የግብፅ
፣
አቡነ ሚካኤልን ወ ኢትዮጵያ ላከ
ሦስት ቀናት እልህ አስጨራሽ ውጊያ ተደረገ:: አቡነ ሚካኤልን ወ ኢትዮጵያ ላከ የሚረጋገጠው፣ ግብፅ ከፍተኛ ውሃ
ውሃ
ሦስት ቀናት እልህ አስጨራሽ ውጊያ ተደረገ::
ግብፅ
ከፍተኛ
የሚረጋገጠው፣
አሁንም ጦርነቱ በኢትዮጵያ አቸናፊነት ተጠና ፡፡ እርሳቸውም አፄ ይምርሐነንያሰበው የዓባ በምታገኝበት የኢትዮጵያ ግዛት
በምታገኝበት
፡፡ እርሳቸውም አፄ ይምርሐነንያሰበው የዓባ
ግዛት
አሁንም ጦርነቱ በኢትዮጵያ አቸናፊነት ተጠና
የኢትዮጵያ
ላይ አሸናፊነቷን ስታስከብር ነው!›› የሚል
ቀቀ፡፡ ይሁንና በሐምሌ ወር ከተካሄደው ጦርነ
ይ ውሃ ወደ ሌላ አቅጣጫ ቢቀለበስ
ቀቀ፡፡ ይሁንና በሐምሌ ወር ከተካሄደው ጦርነ ይ ውሃ ወደ ሌላ አቅጣጫ ቢቀለበስ ላይ አሸናፊነቷን ስታስከብር ነው!›› የሚል
የሚጐዱት
አቋም ነበረው፡፡ ቀጥሎ የመጣው የግብፅ መሪ
በሚከሰተው
ት በኋላ፣ በ1876 ዓ.ም. ወደ ካይሮ የተላኩትን
ት በኋላ፣ በ1876 ዓ.ም. ወደ ካይሮ የተላኩትን በሚከሰተው ድርቅ የሚጐዱት አቋም ነበረው፡፡ ቀጥሎ የመጣው የግብፅ መሪ
ድርቅ
የአፄ ዮሐንስ መልዕክተኛን፣ ብላታ ገብረእግ ክርስቲያኖችም ጭምር እንደሆኑ አስረዱ:: ከዲቭ እስማኤል አማካሪ የነበረው የስዊዝ ዜጋ
ክርስቲያኖችም ጭምር እንደሆኑ አስረዱ::
ከዲቭ እስማኤል አማካሪ የነበረው የስዊዝ ዜጋ
የአፄ ዮሐንስ መልዕክተኛን፣ ብላታ ገብረእግ
ዚአብሔርን ግብፅ አሰረች፡፡ ከጥቂት ቀናት በ አፄ ይምርሐነ ክርስቶስ፤ ለግብፅ ዋርነር
ዋርነር
ይምርሐነ
ዚአብሔርን ግብፅ አሰረች፡፡ ከጥቂት ቀናት በ
ለግብፅ
ክርስቶስ፤
አፄ
ኋላም ያለ ምንም ይቅርታ መልሳ ፈታች፡፡ ሕዝብና ለፓትርያርኩ ክብር ሲል እቅዱን መ ሙዚንገር ዓባይን በተመለከተ‹‹ኢትዮጵያ
ሙዚንገር
ዓባይን
ሕዝብና ለፓትርያርኩ ክብር ሲል እቅዱን መ
በተመለከተ‹‹ኢትዮጵያ
ኋላም ያለ ምንም ይቅርታ መልሳ ፈታች፡፡
የጥንቶቹ የግብጽ መሪዎች ኢትዮጵያ ውስጥ የ ተውን ነገራቸው፡፡ ፓትርያርኩም ለግብፅ አስጊ ሀገር ናት!›› የሚል
ሀገር
ናት!››
ፓትርያርኩም
ነገራቸው፡፡
የሚል
ለግብፅ
ተውን
የጥንቶቹ የግብጽ መሪዎች ኢትዮጵያ ውስጥ የ
አስጊ
ዝናብ መጠኑ ሲያንስና የዓባይ ወንዝ የውሃ የተላኩበትን ተግባር አከናውነውና ማስጠንቀቂያ አዘል ምክር መለገሱ ይነገራል፡፡ቀ
ዝናብ መጠኑ ሲያንስና የዓባይ ወንዝ የውሃ
አከናውነውና
ተግባር
የተላኩበትን
ማስጠንቀቂያ አዘል ምክር መለገሱ ይነገራል፡፡ቀ
ወደ ገጽ 38 ዞሯል
ወደ ገጽ 38 ዞሯል
DINQ MEGAZINE August 2020 STAY SAFE 13
DINQ MEGAZINE August 2020 STAY SAFE 13