Page 96 - LSDB Tp. Cam Pha (1930 - 2025)
P. 96
Ở khu mỏ, sau khi hất cẳng Pháp, Nhật cải tổ bộ máy ngụy
quyền ở cơ sở, ban phát quyền hành cho những tên tay sai đắc
lực, tăng cường mật thám chỉ điểm để nhằm đàn áp phong trào
công nhân. Thủ đoạn của Nhật là vừa lừa phỉnh, mua chuộc vừa
khủng bố Nhân dân. Chúng tuyên truyền thuyết “Đại Đông Á”
kêu gọi ta hợp tác với chúng, lôi kéo thanh niên. Một số tên tư
bản Nhật kếch xù như: Mít-xui, Mít-si-bu-xu đã hùn vốn kinh
doanh với bọn chủ Pháp trong Công ty Pháp mỏ than Bắc Kỳ bóc
lột sức lao động của công nhân, vơ vét tài nguyên của ta.
Hậu quả của chính sách bóc lột tàn bạo của Pháp - Nhật đã làm
cho Nhân dân ta lâm vào cảnh đói khổ, cùng cực. Ở Cẩm Phả, phố
xá tiêu điều. Nạn đói diễn ra trầm trọng, hằng ngày có từ 30 - 40
người chết đói. Cuộc sống của Nhân dân ta đã khốn đốn lại bị bọn tay
sai của Nhật, bọn Việt Cách và bọn phỉ các loại quấy nhiễu, cướp bóc.
Với chiến thắng của Hồng quân Liên Xô, ngày 19/5/1945, Đức
ký văn bản đầu hàng không điều kiện, phát xít Nhật bị dồn vào
đường cùng không lối thoát.
Tình thế cách mạng đã đến, cao trào kháng Nhật cứu nước của
Nhân dân ta đang dâng cao, công tác chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa
giành chính quyền được Đảng ta triển khai khẩn trương, gấp rút.
Ngày 15/5/1945, Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã triệu
tập Hội nghị Quân sự Bắc Kỳ quyết định thành lập trong cả nước
7 chiến khu, trong đó có Chiến khu Trần Hưng Đạo (Đệ tứ chiến
khu Đông Triều).
Sự ra đời và những chiến công vang dội của Chiến khu Trần
Hưng Đạo gây ảnh hưởng trực tiếp đến toàn bộ phong trào cách
mạng vùng Duyên hải Bắc Bộ, là chỗ dựa vững chắc cho Nhân dân
Cẩm Phả cùng Nhân dân khu mỏ vùng dậy giành chính quyền.
Đêm 13/8/1945, Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc ra lệnh Tổng
khởi nghĩa.
Việc giành chính quyền ở Cẩm Phả vô cùng khó khăn, phức
tạp. 500 tàn quân Pháp (chạy sang Trung Quốc khi Nhật đảo
chính) trở lại chiếm đảo Cô Tô và Vạn Hoa chờ cơ hội chiếm đất liền.
95
