Page 27 - thai binh 7b_in mau Thai Binh (1)

Canh Ngọ (1390) vua Chiêm, Chế Bồng Nga cùng hơn 100 thuyền

chiến tiến đến sông Hải Triều – ngã ba sông Hồng và sông Luộc.

Đại Việt sử ký toàn thư ghi: “Canh Ngọ (Quang Thái) năm thứ 3
(1390) mùa Xuân tháng Giêng ngày 22 Đô tướng Trần Khát Chân
đại thắng quân Chiêm Thành ở Hải Triều, giết được chúa nó là Chế

Bồng Nga”.

Em có biết?

Những câu rao bán chiếu trong dân gian rất gần gũi với giai thoại về cuộc

gặp giữa Nguyễn Thị Lộ. Người dân Hải Triều cùng với quân dân nhà Trần

đã anh dũng chống lại quân xâm lược con gái làng Hới, làng Hải Hồ với Thái
học sinh Nguyễn Trãi.

Em ở Hải Hố bán chiếu gon

Cớ sao ông hỏi hết hay còn

Xuân xanh vừa độ trăng tròn lẻ

Chồng còn chưa có hỏi chi con?

Nếu những lời rao bán làm khách hàng mua chiếu thì những vần thơ đối đáp
của Nguyễn Thị Lộ đã đưa bà đến với Nguyễn Trãi, thành vợ quan Thừa chỉ
rồi thành Lễ nghi học sĩ.

– Hải Triều là quê hương có truyền thống hiếu học, đỗ đạt cao

+ Nguyễn Thị Lộ (1390 – 1442).

Sinh trưởng trong một gia đình nho học khá giả. Từ nhỏ Nguyễn Thị

Lộ đã thơ hay, văn giỏi, được Nguyễn Trãi lấy làm thiếp khi ông ở ẩn
Đông Quan, rồi ông bà cùng vào Lam Sơn giúp Lê Lợi. Ở Lam Sơn,
Nguyễn Thị Lộ đã từng dạy học cho các tướng sĩ, đặc biệt là dạy
con em các tướng tụ nghĩa ở Lam Sơn. Như đánh giá của tiến sĩ Sử

học Đinh Công Vĩ: Nguyễn Thị Lộ đã có công “làm sáng thêm ngôi
khao khuê Nguyễn Trãi”. Khi Lê Lợi mất, Lê Thái Tông lên làm vua,

27