Page 32 - thai binh 7b_in mau Thai Binh (1)
P. 32
là Tri phủ, Tri huyện. Dưới phủ, huyện là các tổng rồi lãng xã, hương, ấp
mà đứng đầu là Chánh tổng, Lí trưởng. Dân cư thời kì này chủ yếu sống
thành các làng xã. Trong xã hội, ngoài hai giai cấp chủ yếu là địa chủ,
nông dân còn có tầng lớp nho sĩ, thợ thủ công. Triều đình phong kiến cai
trị đất nước theo luật, còn ở các làng xã theo hương ước.
Dưới thời Ngô – Đinh – Tiền Lê, Lí, Trần, Lê sơ tình hình chính trị, xã hội
vùng đất Thái Bình khá ổn định và phát triển. Thời Lí, các lộ Long Hưng,
Kiến Xương là chỗ dựa của triều đình. Triều Trần, Thái Bình là miền đất
khởi nghiệp. Từ thế kỉ XVI trở đi, chế độ phong kiến mục ruỗng, vua quan
chỉ ăn chơi vơ vét của dân, các thế lực phong kiến tranh giành quyền lực,
đời sống nhân dân vô cùng cực khổ, phải chịu nhiều thuế khoá và chế độ
lao dịch nặng nề.
Em có biết?
Thời Tiền Lê, Lê Long Ðĩnh – Lê Ngọa Triều (1005 – 1009) lên làm vua đã
đổi châu Ðằng thành phủ Thái Bình. Địa danh Thái Bình được chính sử ghi
nhận. Thời Lí (1010 – 1225), năm 1010, vua Lí Thái Tổ chia nước ra làm
24 lộ, miền đất Thái Bình thuộc hai lộ Long Hưng ở phía bắc sông Trà Lí
và lộ Kiến Xương ở phía nam sông Trà Lí. Dưới lộ, nhà Lí đã cho thành lập
huyện. Lộ Long Hưng có các huyện: Ngự Thiên, Diên Hà, Thần Khê, Cổ
Lan, A Côi, Ða Dực, Tây Quan, Thái Bình. Lộ Kiến Xương gồm các huyện
Bổng Ðiền, Bố (Vũ Tiên), Kiến Xương, Chân Lợi.
Thời nhà Trần (1225 – 1400), buổi đầu khi mới lên ngôi, vua Trần
Thái Tông tổ chức lại thành 12 lộ, đất Thái Bình vẫn thuộc hai lộ Long
Hưng, Kiến Xương. Thời Trần Thuận Tông (1388 – 1398), Thái sư Hồ
Quý Ly lại chia nước ra làm 15 lộ. Lộ Long Hưng tách thành hai lộ: Long
Hưng và An Tiêm. Lộ An Tiêm gồm 4 huyện Thái Bình, Tây Quan, Ða Dực,
A Côi. Như vậy, thời Trần miền đất Thái Bình thuộc ba phủ Long Hưng,
Kiến Xương và An Tiêm.
Thời Lê sơ (1428 – 1527), Lê Lợi chia nước làm 5 đạo, bỏ tên do nhà Minh
đặt, trả lại tên cũ, Kiến Xương được tách ra làm hai huyện Thư Trì, Vũ
Tiên. Ðời vua Lê Thánh Tông, năm Quang Thuận thứ 7 (1466) chia nước
32