Page 8 - Çatalca'da Eğitim - Sayı 1

şehre, bu caddeye, bu kahvenin köşesindeki bu masaya İstanbul’da kalmak istese de, nedeni bilinmez kötü
bağlayan şey belki de yalnızca hatıralardı. Mütevazı ol- bir his çöktü içine. Eşyalarını toparlamaya başladı, ro-
mayan bir hatıra, hatra düştüğü vakit tüm hatrı kuşatıp, manının taslağını itinayla valizine yerleştirirken yüzü
kanatmaya yetiyordu. Bizans, Osmanlı, İstanbul baha- gülüyordu. Pencerenin altına İstanbul’u gezerken çek-
neydi sadece. tiği fotoğrafları koymuştu, o fotoğrafları da valize yer-
leştirdi. Bir fotoğraf vardı ki çektiği tüm fotoğrafların
Başka şeyler düşünmeye çalıştı, bir cümle tılsımlı bir özeti niteliğindeydi.
cümle arıyordu romanına başlamak için.
Başlarında fes onlarca çocuk poz vermişlerdi. Fotoğ-
Koltuğunun altından eksik etmediği Fransız gazetele- rafa uzun uzun baktı, bu kare İstanbul’du, poz veren
rini bugün iki kez hatmetmiş olmasına rağmen bir kez çocukların her biri İstanbul’un bir yüzyılı gibiydi ve
daha göz attı, kestikçe uzayan geçmişin sarmaşıklarını daha önce gittiği ülkelerdeki çocukların yüzünü göz-
yok etmek için muvaffak olamadı. Hesabı isteyip bu lerinin önüne getirdiğinde bu yüzlerdeki kifayetsizli-
meşhur caddeyi arşınlamaya başladı. ğin diğerlerinden farklı olduğunu düşündü. Fotoğrafı,
diğerlerinden ayrı bir yere koydu. Küçükayasofya’nın
Osmanlılar Cadde-i Kebîr koymuşlardı adını bu cadde-
nin, büyük cadde demekti. Kanuni ile en parlak devrini denize nazır penceresinden İstanbul’u seyretti son kez.
yaşarken bile bu çevre hep Avrupalıların etkisinde kal- Purosunu yaktı…
mıştı, eski meyhaneler, eğlence yerleri, hep buralarday- Otelden ayrılırken yanında iki valiz vardı. Birine yazdı-
dı. Avrupa’dan gelen seyyahlar bu çevrede zaman geçi- ğı yüzlerce sayfayı doldurmuştu. Elini valizin kumaşına
rir, hatta sur içinden Müslüman ahalinin içinden bazı götürüp yazdıklarının sıcaklığı hissetti, tebessüm yayıldı
kimseler tebdil-i kıyafet yine buraya gelirlerdi. sakallarından arta kalan yüzüne. Tünelden Karaköy’e
geçip bir daha dönmemek üzere bu şehri terk ediyordu.
Üç dört ay Cadde-i Kebir’i arşınlayarak geçirdi. O sıra- İngiliz askerlerinin bağıra çağıra söyledikleri marşa ben-
lar hem dünya hem de kaldığı şehrin gerçek sahibi olan zeyen bir ses geldi kulaklarına Cadde-i Kebir’in başın-
toplumun siyasetinde de çok önemli gelişmeler olmuş- dan. Sese doğru koşar adımlarla yürüdü, bir grup Türk
tu. İşgal güçleri peyderpey İstanbul’u terk ediyorlardı. askeri Cadde-i Kebir yazan tabelayı sökerken başka bir
Onları çiçeklerle karşılayan bazı aileler de telaşla ken- grup asker, marşa benzer bir şeyler söylüyorlardı. Yıllar
dilerini bir Avrupa ülkesine atıyorlardı. Türkler, Batı- önce İngiliz askerlerini karşılayan insanların ellerindeki
lılarla yaptıkları savaşın galibi olmuşlardı. İstanbul’un kırmızı çiçeklerle aynı renk olan bir bayrak vardı insan-
her yeri Türk askerleri, Türk bayraklarıyla dolmuştu. ların ellerinde. Marş bittikten sonra sökülen tabelanın
Eylül’ün sonlarıydı, romanının büyük bir bölümünü yerine başka bir tabela yerleştirildi. Esmer, elmacık ke-
bitirmişti. İşgal altında olan bir ülkenin insanlarının mikleri belirgin bir asker dudakları arasına sıkıştırdığı
uyuşukluğunu, sessizliğini anlatan bir roman yazmaya çivileri sırayla çakıyordu. Duvarın bağrına giren çivi-
karar vermişti. Bu romanın merkezi Osmanlı’dan kalan lerden çıkan ses, aynı zamanda caddenin yeni ismiydi.
İstanbul’du. İstanbul’u Doğu toplumlarının cehaletini, Zorlukla okudu…
uyuşukluğunu anlatmak için bir sembol olarak kullan-
mıştı. Her ne kadar savaşı kazanan taraf Türkler olsa da İstiklal Caddesi…
bu durumun uzun sürmeyeceği kanısındaydı. Her za- Hemen ceketimin cebinden çıkardığı lügatte istiklal ke-
man oturduğu kafede pek bir değişiklik yoktu, kahvesi limesinin mânâsına baktı.
hala aynı sertlikte, kahvenin telvesi hala aynı renkteydi.
Koyu kahve… Başını kaldırdığında tabelânın yanına bir de bayrak asıl-
mıştı. Coşkuyla bağıran insanların yüzlerine baktı, daha
Kaldığı otele girer girmez otelin sahibi telaşla yanına önce hiç görmediği kadar parlak gözlerdi bunlar. Bu in-
sokulup bozuk bir İngilizce ile hesabını kapatmasını sanlar, en büyük caddelerine “Özgürlük” anlamına gelen
istedi. Oteli başkasına satmış, İstanbul’u terk eden di- ‘İstiklal’ ismini uygun bulmuşlardı. Birkaç adım yürü-
ğer aileler gibi Avrupa’nın herhangi bir ülkesine göç yüp köşedeki kaldırıma koydu valizini, içinden çıkardığı
edeceğini söyledikten sonra, titreyen bir sesle “Türk- bir tomar kağıdı çöpe attı.
ler, bizi kesecek bayım, aklınız varsa siz de hemen
kaçın.” dedi. Romanını tamamlamak için biraz daha Tünel’e doğru yürüdü.

8 2021/1