Page 76 - NOI SAN 2021
P. 76

76    Nội san Bình An Thiện Hảo - Số 27                                                                                          SỨC SỐNG TRONG CÔ TỊCH  77
                                                                                            trong thời hiện đại qua nhiều dáng vẻ khác nhau.
                                                                                                  Irênê khẳng định Chúa Cha “nhiệm sinh” Chúa Con, nhưng không
                                                                                            muốn lý luận hoặc diễn tả mầu nhiệm cực trọng này. Ông chống lại
                                                                                            các lý luận tưởng tượng của bè “ngộ đạo”: “Chúng bảo rằng Lời và Sự
        Giáo phụ Irênê,                                                                     Sống xuất phát từ tuệ trí. Chúng quan niệm rằng nguồn gốc của con
        Anh hùng chống thuyết ngộ đạo                                                       người như nguồn gốc của lời lẽ con người, chúng áp dụng cho Thiên


        của mọi thời đại.                                                                   Chúa những gán ghép táo bạo và nghĩ rằng đã khám phá ra một điều
                                                                                            vĩ đại... Nếu Ngôi Lời được sinh ra theo kiểu loài người thì có khác gì lời
                                                                                            lẽ con người” (Adversus Haereses, 13, 8). Irênê chủ trương nhấn mạnh
                                                       Giuse Nguyễn Ngọc Châu               sự đơn nhất và siêu việt của Thiên Chúa. Thật thế, Thiên Chúa là tuệ
                                                                                            trí. Tư tưởng của ngài chính là Lời Của Ngài và cũng chính Thiên Chúa
                                                                                            Cha là trí tuệ bao hàm tất cả. Khi nói đến Thiên Chúa mà gán cho trí
              Có thể nói, một trong những giáo phụ có ảnh hưởng nhiều nhất                  tuệ đó một sự hiện hữu riêng biệt thì chính là bảo Thiên Chúa không
        cho công đồng Vatican II đó chính là thánh giáo phụ Irênê. Lý do quan               đơn thuần, vì thật sự Thiên Chúa là một thực tại và trí tuệ tối cao lại
        trọng hơn cả đó chính là tính cách vừa hiện đại mà lại vừa chính thống              là một thực tại khác. Điểm son trong tư tưởng của Irênê là ông đã “lý
        trong tư tưởng thần học của ông. Đặc biệt hơn cả là trong bối cảnh của              luận để chống lại những kẻ lý luận”, nhưng điều quan trọng hơn cả ông
        thế giới ngày nay, khi sự phát triển chóng mặt của khoa học công nghệ               đã lấy nền tảng Kinh Thánh, tin tưởng ở Kinh Thánh và không muốn
        dẫn theo sự xoay vần của chân lý đức tin, tư tưởng thánh Irênê lại càng             suy tưởng viễn vong bất cứ điều gì ở bên ngoài Kinh Thánh. Trong tác
        cần thiết để chống lại thuyết ngộ đạo của thời hiện đại. Tư tưởng của               phẩm chống ngộ đạo ngài đã nhấn mạnh: “Nếu có ai hỏi rằng trước
        ngài có giá trị vượt thời gian.                                                     khi tạo dựng Thiên Chúa làm gì? Kinh Thánh dạy rằng thế giới là một
              Irênê là thần học gia đầu tiên nêu gương về hướng đi phải có của              công trình hoàn hảo của Thiên Chúa và đã khởi sự hiện hữu trong thời
        thần học: không dựa trên lý luận dài dòng và tưởng tượng viễn vông                  gian”. Với quan điểm trên chúng ta lại tiếp tục nhận ra tiến trình mà
        nhưng dựa trên nền tảng vững chắc là Lời Chúa. Ông không chấp nhận                  Irênê muốn trình bày về chính Ngôi Lời là Con Thiên Chúa và là con
        một nội dung nào khác ngoài nội dung của mạc khải qua Thánh Kinh                    duy nhất của Thiên Chúa, và điều này không khởi sự từ việc nhập thể
        và lời các tông đồ. Nhờ tựa trên mặc khải và lịch sử cứu độ thần học                trong lòng trinh nữ. Chúa Con sinh ra từ Chúa Cha và nội tại trong
        của Irênê sinh động và mới mẻ. Ngộ đạo thuyết là lạc thuyết đầu tiên                Chúa Cha, cũng như Chúa Cha ở trong Ngài. Thật thế sự tương tri hoàn
        mà Giáo Hội phải đương đầu. Lạc thuyết này vừa pha trộn Ki-tô giáo                  hảo là nền tảng cho mạc khải. Chúa con là Đấng Duy Nhất có thể mạc
        với một số ý tưởng ngoại lai phát xuất chủ yếu từ thế giới Hi Lạp. Ngộ              khải Chúa Cha. Vì Ngài biết tất cả những gì thuộc về Chúa Cha, chỉ một
        đạo chủ trương rằng đức tin của các tín hữu tầm thường chưa phải                    mình Ngài có thể cho ta biết. Chúa con, tự bản chất cũng vô hình như
        là điều kiện đủ để dược cứu độ. Phải bổ sung thêm một loại tri thức để              Chúa Cha đã trở thành hữu hình nơi biến cố nhập thể. Chính điều này
        được giác ngộ. Để đương đầu với thuyết ngộ đạo, ngài tìm hiểu Thiên                 càng bảo vệ mạc khải trọn vẹn nơi Chúa Con chứ không phải là những
        Chúa qua hành vi của Ba Ngôi Thiên Chúa qua các hành vi: tạo dựng,                  lý luận viễn vong và hồ đồ từ trí hiểu của con người mà ngộ đạo thuyết
        mặc khải và cứu độ. Đặc biệt đó chính là tương quan giữa ba ngôi vị.                đã chủ trương. Đối với Irênê cũng giống như các giáo phụ trước ông và
        Đây là điểm sáng cũng như là chìa khóa để giúp ông chiến đấu chống                  đương thời với ông, thần học về Chúa Thánh Thần chưa được đầy đủ
        lại thuyết ngộ đạo đang bành trướng thời bấy giờ và cả mưu mô của nó                và có hệ thống lớp lang như thần học về Chúa Ki-tô. Lý do lớn nhất đó
   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81