Page 98 - Kumpulan Soal Sumatif Tengah VII,VIII dan akhir semester genap IX
P. 98

a.  sinopsis                 b. ngripta gancaran                    c. parafrasa                     d. ngowahi gancaran

       10. Purwakanthi guru sastra titikane runtut susunan konsonane ing tetembungan utawa ukara sing
             digunakake. Tuladhane yaiku . . .
         a.  Asung bekti, bektine kawula marang Gusti
         b.  Bayem arda, ardane ngrasuk busana
         c.  Tata, titi, titis, tatag, tutug, tanggung tertib

         d.  Nandang lara, laraning wong lara lapa

       Wacanen geguritan iki kanthi patitis!


                       BUMIKU

                                           Dening: Ibu Sunami

                                         Bumi iki aku sing nduweni
                                         Sapa Bapa Adam lan Ibu Hawa
                                         Ora tuku ora nyewa
                                         Dak sedhot hawane dak sesep sari banyune
                                         Rumasuk ing balung nembus sungsum
                                         Mili saranduning badan tumekan jantung
                                         Bumi iki aku sing nduweni
                                        Warisan saka bapa biyung
                                        Wujud kali lan gunung
                                        Dak pundhi dak sengkuyung ing dhadha lan mustaka
                                        Dadia jimat sangune agesang
                                        Run tumurun anak putu
                                        Kowe sapa lan saka ngendi pinangkamu
                                        Kok wani gawe dredah ngaru biru
                                        Sak dumuk bathuk, sak nyari bumi
                                        Dak labuhi, nganti kowe ngerti
                                        Yen bumi warisan iki kowe ora nduweni
                                        Kowe sapa lan arep apa
                                       Kok wani ngesatake kali, nggundhuli alas jati
                                       Mung arep njupuk sari tanpa ngopeni
                                       Bumi iki aku sing nduweni
                                       Run temurun anak putu
                                       Lan mung aku lan anak putu sing kudu njaga lan ngopeni

       II. Yen wis maca geguritan, andharan ing ngisor iki golekana pasangane kang mathuk karo
            pilihan tembung kang wis cumawis!            (menjodohkan)
                                            Pranyatan                                             Wangsulan
        11  Awak dewe kudu ngelestareake alam sing ditinggali. Amarga Gusti            A  Relevansi isi cerita
            sampun nyiapke kabeh kanggo manungsa
        12  Nggunakake apa isine bumi yaiku kayata nyedot hawa lan nyesep              B  Gusti Allah
            banyu.
        13  Saiki wis akeh penggundulan hutan kanggo mbuka lahan tambang.              C  Ciri basa teks
            Contone ning Kalimantan saiki. Akibat e neng Kalimantan saiki                  geguritan, bukti ana ing
            kekurangan banyu putih resik, alas kobongan lan krisis udara resik.
                                                                                           teks
        14  Ana purwakanthi (hiasan): dak sedhot hawane dak sesem sari banyune,        D  Basa rinengga bukti ana
            rumasuk ing balung nembus sungsum                                              ing teks
            - Ana tembung kawi: agesang artine urip

        15  Run tumurun (camboran): turun temurun                                      E  Struktur teks geguritan
            - Ngaru biru (menegaskan sesuatu): memprihatinkan                              sing ana buktine neng
            - Sak dumuk bathuk, sak nyari bumi (paribasan): Apabila hak dilanggar,
            membela sampai mati                                                            teks
            - Nggundhuli alas jati (entar): nebangi alas/menebang hutan
        16  Cacahe guru gatra (baris per bait), guru wilangan (suku kata per baris)    F  Pesen kang ana ing
            lan guru lagu (persamaan bunyi) ora ditentoke.                                 geguritan
            - Sajake bebas: bait pertama ana 6 baris sing ora nganggo sajak a-b-a-b
   93   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103