Page 26 - sách 70 năm

tđĚng cĂ týnh cách mäng đĂ. CĐ sáng tác nhi÷u thė vën väch
træn åm mđu xåm lđĜc cĎa đø quĈc, khėi dêy tinh thæn yöu
nđęc và köu gąi nhån dån đçu tranh. Thė vën yöu nđęc cĎa
cĐ trĚ thành tài liûu giâng däy trong trđĘng ĐĆng Kinh
nghÿa thĐc. Nëm 1907, khi đang giĕ chēc ĐĆ đĈc tþnh Nam
ĐĀnh, Nguyún ThđĜng Hi÷n tĒ bă quan tđęc, täm biût vĜ con,
xuçt dđėng sang Nhêt tüm đđĘng cēu nđęc cČng Phan Bċi
Chåu, tham gia phong trào ĐĆng du và lãnh đäo tĉ chēc

phong trào Viût Nam Quang PhĐc hċi. Hành đċng cĎa cĐ gåy
chçn đċng mänh mô, såu síc khĆng chþ đĈi vęi quö hđėng
Ứng Hāa mà đã ânh hđĚng vang dċi trong phäm vi câ nđęc,
trong gięi sÿ phu cďng nhđ trong đĆng đâo nhån dån.
Ngày 27/6/1908, mċt sĖ kiûn gåy chçn đċng mänh mô nĉ
ra täi Hà Nċi. ĐĂ là cuċc “Hà thành đæu đċc”. Đåy là cuċc
mđu nĉi dêy cĂ sĖ phĈi hĜp cĎa nhĕng ngđĘi yöu nđęc Ě
thành phĈ Hà Nċi, trong đĂ cĂ binh lýnh ngđĘi Viût trong
quån đċi Pháp đđĜc giác ngċ và nghÿa quån Yön Thø do

ngđĘi nĆng dån yöu nđęc Hoàng Hoa Thám chþ huy. Trong
cuċc nĉi dêy này, Nguyún Chý Bünh (thđĘng gąi là Đċi Bünh
hoðc Tđ Bünh), mċt hä sÿ quan trong quån đċi Pháp cĂ tinh
thæn yöu nđęc, ngđĘi làng Kim Chåm, xã Đċi Bünh đđĜc giao
nhiûm vĐ chþ huy mďi nĉi dêy tĒ trong doanh träi quån đċi
Pháp. ThĖc dån Pháp hoâng sĜ và khĎng bĈ dĕ dċi. Cuċc nĉi
dêy khĆng thành, Đċi Bünh bĀ giðc bít và tĔ hünh giĕa tuĉi
thanh xuån vü nghÿa lęn cĎa dån tċc , tĆ thím thöm nòt son
1

_______________

1. Ngày 28/6/1908, thĖc dån Pháp thành lêp Hċi đćng đ÷ hünh, cĂ CĆng sē Hà
ĐĆng Đuyviliö tham gia, nhanh chĂng xòt xĔ nhĕng ngđĘi tham gia khĚi
nghÿa. Ngày 08/7/1908, quån Pháp đđa 3 ngđĘi đæu tiön: Đðng Đünh Nhån
(Đċi Nhån), Nguyún Chý Bünh (Tđ Bünh) và Nguyún Vën CĈc (Dđėng Bò) ra
xĔ chòm Ě phýa trđęc cċt cĘ Hà Nċi (täi vđĘn hoa Chi Lëng ngày nay). Sau đĂ,
26