Page 149 - Publicationa15
P. 149
เสรีภาพในการชุมนุมกับการปกครองในระบอบประชาธิปไตย 141
เสรีภาพในการชุมนุมกับการปกครอง
ในระบอบประชาธิปไตย
(Freedom of Assembly and the Democratic Regime)
ไพบูลย์ วราหะไพฑูรย์*
1. บทน�า
การปกครองระบอบประชาธิปไตยในยุคเริ่มต้น มีลักษณะเป็น
ประชาธิปไตยทางตรง กล่าวคือ ประชาชนทุกคนมีอ�านาจตัดสินใจว่ารัฐจะ
ด�าเนินการหรือไม่ด�าเนินการในเรื่องใด ต่อมาเมื่อประชากรมีจ�านวนมากขึ้น
ภารกิจของรัฐในการดูแลทุกข์สุขของประชาชนมีความหลากหลายและซับซ้อน
มากยิ่งขึ้น ประชาธิปไตยทางตรงจึงถูกพัฒนา มาเป็นประชาธิปไตยโดยการ
เลือกผู้แทนของตนโดยประชาชนได้ยินยอมมอบอ�านาจการตัดสินใจให้แก่
ผู้แทนของตน
แต่การมอบอ�านาจนั้น ประชาชนก็มิได้มอบให้โดยเบ็ดเสร็จเด็ดขาด เมื่อใด
ก็ตามที่ประชาชนต้องการบอกกล่าวหรือสะท้อนความคิด ความเห็น ความ
ต้องการของตนหรือกลุ่มของตนให้รัฐซึ่งเป็นฝ่ายปกครองได้รับรู้รับทราบ ไม่ว่า
จะเป็นการคัดค้านหรือสนับสนุนการด�าเนินโครงการหรือกิจกรรม หรือแนว
นโยบายใดๆ ประชาชนก็มีสิทธิ และเสรีภาพที่จะแสดงความคิดเห็นเช่นนั้นได้
โดยอาจรวมตัวกันเป็นกลุ่มหรือชุมนุม เพื่อบอกกล่าวไปยังรัฐ และรัฐเองก็มี
หน้าที่ที่จะต้องรับฟังเสียงของประชาชน ซึ่งเป็นเจ้าของอ�านาจที่แท้จริง อย่าง
ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้
เสรีภาพในการชุมนุมมีพัฒนาการมาจากเสรีภาพขั้นพื้นฐานในการแสดง
ความคิดเห็น ซึ่งเป็นหลักประกันที่ส�าคัญประการหนึ่งของการปกครองระบอบ
ประชาธิปไตยไม่ต่างจากเสรีภาพในการนับถือศาสนา ลัทธิ ความเชื่อต่างๆ
โดยบทความทางวิชาการนี้ จะกล่าวถึงแนวความคิดเกี่ยวกับเสรีภาพในการ
* ตุลาการศาลปกครองสูงสุด
_17-0315(141-177)8.indd 141 4/27/60 BE 11:57 AM
