Page 2 - เอกสารประกอบการบรรยาย หน่วยการเรียนที่ 1
P. 2
หลักการใช้ยาปฏิชีวนะ
การให้ยาปฏิชีวนะที่ตรงกับเชื้อก่อโรคโดยเร็วที่สุด เป็นปัจจัย
ส าคัญอย่างยิ่งในการรักษา โรคติดเชื้อให้ได้ผลดี ในทางปฏิบัติ แพทย์
อาจไม่สามารถทราบชนิดของเชื้อก่อโรคได้ทันที ทางเวชปฏิบัติส่วน
ใหญ่จึงมักต้องให้ยาไปก่อนที่จะทราบชนิดของเชื้อก่อโรค (Empirical
therapy) บ่อยครั้ง ต้องอาศัยการเพาะเชื้อในห้องปฏิบัติการ ใช้เวลา
ประมาณ 3-5 วัน ในสถานการณ์จริงไม่สามารถรอได้นานเท่านั้น การ
ให้ยาแบบ empirical therapyจึงมีความจ าเป็น กรณีนี้ควรสามารถให้
การวินิจฉัยกลุ่มอาการของการติดเชื้อ รวมทั้งระบบอวัยวะที่มีการติด
เชื้อ ตลอดจนระบาดวิทยา โดยเฉพาะอย่างยิ่งแบบแผนความไวของ
เชื้อก่อโรคต่อยาปฏิชีวนะในพื้นที่ที่ตนปฏิบัติงานอยู่ ทั้งนี้เพราะแม้จะ
เป็นเชื้อชนิดเดียวกัน แต่ในสถานที่ต่างๆ เชื้ออาจมีแบบแผนความไว
ต่อยาปฏิชีวนะต่างกัน โรงพยาบาลที่มีห้องปฏิบัติการจุลชีววิทยาควร
จะรวบรวมข้อมูลตังกล่าวนี้ส่วนโรงพยาบาลที่ไม่มีห้องปฏิบัติการจุล
ชีววิทยา ความไวต่อยาปฏิชีวนะของเชื้อก่อโรคในผู้ป่วยรายนั้นแล้ว ก็
ควรปรับเปลี่ยนชนิดของยาให้เหมาะสมยิ่งขึ้น (Specific therapy)