Page 89 - Przejdz_na_wyzszy_poziom_t1_flipingbook online

II. DOOKOŁA śWIATA

aprobatą. Mogą się odnosić do narodów (np. pracowity Niemiec, muzykalny
Austriak), płci (np. słaba kobieta, silny mężczyzna), zawodów (np. mądry pro-
fesor, głupi policjant), wyglądu (np. głupia blondynka, inteligentny okularnik).
Opierają się na prostej zasadzie podziału „my – oni”, przez co pozwalają zarów-
no określić własne cechy oraz własną świadomość i przynależność, jak i znaleźć
„wroga”, „obcego”, od którego wyraźnie pragniemy się odróżniać.
W przypadku stereotypów narodowych negatywne najczęściej odnoszą się
do najbliższych sąsiadów, z którymi na przestrzeni wieków dochodziło do róż-
nych konfliktów. Negatywne cechy, które im przypisujemy, sprawiają, że nasz
naród postrzegamy jako odmienny. Dlatego też stereotypy funkcjonują najin-
tensywniej w czasie wojen, zagrożenia politycznego, kryzysu itp., co pozwala
dzięki emocjom wytrzymać trudne czasy ze względu na własne cechy czy wal-
czyć z uosobieniem negatywnych cech. Często najbardziej lubiane są te nacje,
z którymi rzadko się kontaktujemy i o których najmniej wiemy.
Zakorzenione w umysłach stereotypy sprawiają, że często, opierający się na
nich, zakładają pełną wiedzę na dany temat i nie chcą poznać tego, co opisywa-
ne i oceniane. Etykietka jest przecież wygodniejsza, nie wymaga od nas zasta-
nawiania się, wysiłku, jest łatwiejsza, choć często karykaturalna. Ludzie zaś są
z natury leniwi i emocjonalni, stąd stereotypy żyją długo i nic nie wskazuje na to,
by miały przestać istnieć.
Ślady stereotypów, z czego nie zawsze zdajemy sobie sprawę, widoczne są
w języku przechowującym je w związkach frazeologicznych, nazwach i wyraże-
niach.

Pytania:

1) Jak powstaje stereotyp?
2) Jakich sfer życia dotyczą stereotypy? Podaj przykłady.
3) Czy stereotypy ulegają zmianom?
4) W jaki sposób pozwalają one określać ludziom własną świadomość
i przynależność?
5) Co decyduje o stereotypowej ocenie?
6) Co sprawia, że stereotypy wciąż istnieją?
7) Jak rozumiesz ostatnie zdanie tekstu?

Ćwiczenie 25
Wyjaśnij wyrazy i zwroty. W zależności od potrzeby posłuż się synonimem, opi-
sem lub definicją.
Przykład:
uproszczony – wyrażony w prosty, schematyczny sposób i przez to: 1) powierz-
chowny, 2) mniej skomplikowany.
bazować uogólniony
wycinek utrwalony

89