Page 114 - Bogusław Kubiak_Podroze po Polsce_Flipbook na dzwonek_pl

PODRÓŻE PO POLSCE

bezkrólewie − okres od śmierci lub abdykacji króla do koronacji jego następcy; bezład wynikający
z braku osoby kierującej
bydlęcy − odnoszący się do bydła (rogatych zwierząt domowych)
ciągnąć − zmierzać w jakimś kierunku, zwykle gromadnie
dochód − suma wpływów w gospodarce państwa, przedsiębiorstwa lub jednostki w określonym
czasie; przychód, wpływ
kasztelania − urząd lub godność kasztelana; obszar podległy kasztelanowi
przestrzenny − związany z przestrzenią; też: mający trzy wymiary
XII. Przedstaw, jak następował rozwój Łowicza, kiedy był własnością rezydencjonalną
arcybiskupów gnieźnieńskich.

Józef Chełmoński (1849–1914), mistrz polskiego pejzażu, jeden z naj-
wybitniejszych twórców malarstwa realistycznego w Polsce, urodził się
w podłowickiej wsi Boczki, a w Łowiczu uczęszczał do szkoły. Słynie
przede wszystkich z pejzaży ukazujących życie wsi. Jego prace: Babie
lato, Na folwarku, Jesień stały się programową manifestacją polskiego
realizmu. Sławę przyniosły mu także obrazy zwierząt, w tym ptactwa.
Szczególnie znany jest jednak z przedstawienia koni, które ukazy-
wał z niezwykłą precyzją i perspektywiczną doskonałością, pędzące
wprost na widza, na przykład z obrazów Czwórki i Trójki.
Źródło: www.niezlasztuka.net/artysta/jozef-chelmonski/

XIII. Zastanów się nad znaczeniem podkreślonych w tekście słów. Zastąp je synonimami.

LEGENDY POLSKIE

LEGENDA O POWSTANIU ŁOWICZA
Łowicz to miasto, które również ma swoją legendę, znaną wszystkim i przekazywaną z po-
kolenia na pokolenie. To prastara historia o trzech słowiańskich braciach: Czechu, Lechu
i Rusie, którzy rozdzielili się podczas swej wędrówki. Na drzewie, przy którym usiadł zmę-
czony długą podróżą Lech, spoczął orzeł. Ofiarował on wyczerpanemu rycerzowi cztery
strzały, które po wystrzeleniu w górę utkwiły w czterech różnych miejscach. Według legen-
dy miały tam powstać metropolie.
Pierwsza utkwiła w miejscu, gdzie obecnie znajduje się Warszawa, druga tam, gdzie Kra-
ków, a trzecia, gdzie Gniezno. Natomiast czwarta zagubiła się. Ale to nie koniec tej historii.
Kilka wieków później król Bolesław Chrobry zaczął odwiedzać okolice Bzury, gdyż rejony te
słynęły z urodzajnych pól i obfitej zwierzyny łownej. Z czasem arcybiskupi stworzyli tam za-
mek, a za sprawą Józefa Skotnickiego wieś podniesiono do rangi miasta, nazwanego Łowiczem.
Tu również nazwa miasteczka nie wzięła się z przypadku. Otóż, pewien wieśniak wykopy-
ŁOWICZ rzył w dąb. Drzewo zaczęło się palić, a dym z niego ulatujący utworzył kształt pelikana, wska-
wał dąb w pobliżu miasteczka. Nagle rozpętała się straszna burza, podczas której piorun ude-

zującego dziobem tunel, na końcu którego wieśniak znalazł zaginioną strzałę z wyrytym napi-
sem Loviche. Stąd wzięła się właśnie nazwa miasta Łowicz, a sam pelikan stał się jego godłem .

XIV. Opowiedz własnymi słowami legendę o powstaniu Łowicza. www.lowicz24.eu

112