Page 163 - almanakhi - svane (tsu).indd

s a v a n e, oqtomberi, 2014 163

gamoica `literaturuli almanaxi~.
gaixsna mdidari biblioTeka-samkiTxvelo, xolo eTnografi-
uli seqciis nacvlad daarsda qarTvel ebraelTa istoriuli
muzeumi (es iyo 80 wlis win – simboluria!).
1933 wels, Semodgomaze, kultbazis iniciativiT Camoyalibda
saqarTvelos ebraelTa muzeumis Seqmnis saorganizacio sabWo, sa-
dac monawileobdnen: prof. al.wereTeli, doc. g.Citaia, doc. g.wer-
eTeli, kultbazis xelmZRvaneli moris danielovi, aron krixeli,
motke mamisTvalaSvili, kulijanovi, ioseb qurCiSvili, d.SafToS-
vili da sxv.
sabWom SeimuSava samuSao debuleba, dasaxa amocanebi. kult-
bazis mier Segrovili istoriuli dokumentebis da masalebis ba-
zaze amave wels, kulturis saxlis SenobaSi gaixsna saqarTvelos
ebraelTa istoriul-eTnografiuli muzeumi, misi direqtori
(daarsebidan 1933 – 1948 w.w.) iyo aron krixeli (1948 wels, israelis
saxelmwifos Camoyalibebisas, misaloci telegramis gagzavnisTvis
moxsnes rogorc sionisti, daapatimres, gadaasaxles 1954 wlamde).
samuzeumo kadrebis momzadebis mizniT, muzeumTan Camoyalib-
da aspiranturis msgavsi kursebi – stipendiiT.
msmenelebi iyvnen aron krixeli, motke mamisTvalaSvili, luba
eligulaSvili, ilia papismedovi da sxv.
leqciebs kiTxulobdnen cnobili mecnierebi: `aRmosavleT
qveynebis istoriaSi~ – prof. al. wereTeli, `saqarTvelos istori-
aSi~ – prof. niko berZeniSvili, `antropologiaSi~ – prof. giorgi
javaxiSvili, `zogad enaTmecnierebaSi~ – prof. karpez dondua, `zo-
gad eTnografiasa da muzeumismcodneobaSi~ – akad. g. Citaia, `Zvel
ebraul enaSi~ – akad g. wereTeli. xedavT?! ra xalxi udga mxar Si
muzeums da mfarvelobda mas.
g. Citaias xelmZRvanelobiT Catarda kompleqsuri eqspedicie-
bi ebraelebiT kompaqturad dasaxlebul regionebSi: axalcixeSi,
cxinvalSi, qarelSi, kulaSSi, banZaSi; sadac ecnobodnen ebraelTa
warsul da mimdinare materialur yofas; SeiZines maTi yofacxovre-
bis amsaxveli eqsponatebi, dokumentebi. maTi damuSavebis Semdeg,
1935 wels moewyo pirveli saangariSi gamofena kulturis saxlis or
did darbazSi. gamofenam farTo sazogadoebis yuradReba, mowoneba
daimsaxura da axal SenobaSi gadasvlamde iarseba.
1936 wels saqRaribkomi likvidirebul iqna; muzeumi gadavida
gansaxkomis gamgeblobaSi. saqRaribkomis direqciis yofili Seno-
ba gadaeca muzeums, daiwyo misi rekonstruqcia – e.w. `gumbaTovani
sinagoga~ (dRevandeli misamarTi: anton kaTalikosis q. # 3)