Page 23 - 012สังคมศึกษา-สค21001
P. 23
15
2.3 การเกิดคลื่นสึนามิ คลื่นสึนามิ (Tsunami) คือ คลื่นในทะเลหรือคลื่นยักษใตน้ําจะเกิดภายหลัง
จากการสั่นสะเทือนของแผนดินไหว แผนดินถลม การระเบิดหรือการปะทุของภูเขาไฟที่พื้นทองสมุทร
อยางรุนแรง ทําใหเกิดรอยแยก น้ําทะเลจะถูกดูดเขาไปในรอยแยกนี้ ทําใหเกิดภาวะน้ําลดลงอยางรวดเร็ว
จากนั้นแรงอัดใตเปลือกโลกจะดันน้ําทะเลขึ้นมากอพลังคลื่นมหาศาล คลื่นสึนามิอาจจะเคลื่อนที่ขามมหาสมุทร
ซึ่งหางจากจุดที่เกิดเปนพัน ๆ กิโลเมตร โดยไมมีลักษณะผิดสังเกต เพราะมีความสูงเพียง 30 เซนติเมตร
เคลื่อนที่ดวยความเร็ว 600 - 1,000 กิโลเมตรตอชั่วโมง แตเมื่อเคลื่อนตัวเขามาในเขตน้ําตื้น จะเกิดแรงดัน
ระดับน้ําใหสูงขึ้นอยางรวดเร็วและมีแรงปะทะอยางมหาศาลกลายเปนคลื่นยักษที่มีความสูง 15 - 30 เมตร
สึนามิ สวนใหญเกิดจากการเคลื่อนตัวของเปลือกโลกใตทะเลอยางฉับพลัน อาจจะเปนการเกิดแผนดิน
ถลมยุบตัวลงหรือเปลือกโลกถูกดันขึ้นหรือยุบตัวลง ทําใหมีน้ําทะเลปริมาตรมหาศาลถูกดันขึ้นหรือทรุดตัวลง
อยางฉับพลัน พลังงานจํานวนมหาศาลก็ถายเทไปใหเกิดการเคลื่อนตัวของน้ําทะเลเปนคลื่นสึนามิที่เหนือทะเล
ลึก จะดูไมตางไปจากคลื่นทั่ว ๆ ไปเลย จึงไมสามารถสังเกตไดดวยวิธีปกติ แมแตคนบนเรือเหนือทะเลลึก
ที่คลื่นสึนามิเคลื่อนผานใตทองเรือไป ก็จะไมรูสึกอะไรเพราะเหนือทะเลลึก คลื่นนี้สูงจากระดับน้ําทะเลปกติ
เพียงไมกี่ฟุตเทานั้นจึงไมสามารถแมแตจะบอกไดดวยภาพถายจากเครื่องบินหรือยานอวกาศ
นอกจากนี้แลว สึนามิ ยังเกิดไดจากการเกิดแผนดินถลมใตทะเลหรือใกลฝงที่ทําใหมวลของดินและหิน
ไปเคลื่อนยายแทนที่มวลน้ําทะเลหรือภูเขาไฟระเบิดใกลทะเล สงผลใหเกิดการโยนสาดดินหินลงน้ําจนเกิดเปน
คลื่นสึนามิได ดังเชน การระเบิดของภูเขาไฟกระกะตั้ว ในป ค.ศ. 1883 ซึ่งสงคลื่นสึนามิออกไปทําลายลางชีวิต
และทรัพยสินของผูคนในเอเชีย มีจํานวนผูตายถึงประมาณ 36,000 ชีวิต