Page 31 - 012สังคมศึกษา-สค21001

23

เรื่องที่ 4 สภาพภูมิศาสตรกายภาพของไทยที่สงผลตอทรัพยากรตาง ๆ และสิ่งแวดลอม

ประเทศไทยมีความแตกตางกันทางสภาพภูมิศาสตรกายภาพ เนื่องจากมีปจจัยที่กอใหเกิดลักษณะ

ภูมิประเทศ คือ

1) การผันแปรของเปลือกโลก เกิดจากพลังงานภายในโลกที่มีการบีบ อัด ใหยกตัวสูงขึ้นหรือ
ทรุดต่ําลง สวนที่ยกตัวสูงขึ้น ไดแก ภูเขา ภูเขาไฟ เนินเขา ที่ราบสูง สวนที่ลดต่ําลง ไดแก หุบเขา ที่ราบลุม

2) การกระทําของตัวกระทําตาง ๆ เมื่อเกิดการผันแปรแบบแรกแลว ก็จะเกิดการกระทําจากตัวตาง ๆ
เชน ลม น้ํา คลื่น ไปกัดเซาะพังทลายภูมิประเทศหลัก ลักษณะของการกระทํามี 2 ชนิด คือ การกัดกรอน

ทําลาย คือ การทําลายผิวโลกใหต่ําลง โดย ลม อากาศ น้ํา น้ําแข็ง คลื่นลมและ การสะสมเสริมสราง คือ

การปรับผิวโลกใหราบโดยเปนไปอยางชา ๆ แตตอเนื่อง
3) การกระทําของมนุษย เชน การสรางเขื่อน การระเบิดภูเขา

ดวยเหตุดังกลาว นักภูมิศาสตรไดใชหลักเกณฑความแตกตางทางดานกายภาพ เชน ภูมิประเทศ

ภูมิอากาศของทองถิ่น มาใชในการแบงภาคภูมิศาสตร จึงทําใหประเทศไทยมีสภาพภูมิศาสตรที่แบงเปน 6 เขต
คือ

1. เขตภูเขาและหุบเขาทางภาคเหนือ ลักษณะภูมิประเทศเปนภูเขามากกวาภาคใด ๆ และ

เทือกเขาจะทอดยาวในแนวเหนือใตสลับกับที่ราบหุบเขา โดยมีที่ราบหุบเขาแคบ ๆ ขนานกันไป อันเปนตน
กําเนิดของแมน้ําลําคลองหลายสาย แควใหญนอยในภาคเหนือทําใหเกิดที่ราบลุมแมน้ํา ซึ่งอยูระหวางหุบเขา

อันอุดมสมบูรณไปดวยทรัพยากรธรรมชาติ ราษฎรสวนใหญประกอบอาชีพเพาะปลูก เลี้ยงสัตวและทํา
เหมืองแร นอกจากนี้ทรัพยากรธรรมชาติยังเอื้ออํานวยใหเกิดอุตสาหกรรมในครัวเรือนที่มีชื่อเสียง เปนที่รูจักกัน

มาชานาน ภาคเหนือจะอยูในเขตรอนที่มีลักษณะภูมิอากาศคลายคลึงกับภูมิอากาศทางตอนใตของเขตอบอุน

ของประเทศที่มี 4 ฤดู
2. เขตเทือกเขาทางภาคตะวันตก ลักษณะภูมิประเทศเปนพื้นที่แคบ ๆ ทอดยาวขนานกับ

พรมแดนประเทศพมา สวนใหญเปนภูเขา มีแหลงทรัพยากรแรธาตุและปาไมของประเทศ มีปริมาณฝนเฉลี่ย
ต่ํากวาทุกภาคและเปนภูมิภาคที่ประชากรอาศัยอยูนอย สวนใหญอยูในเขตที่ราบลุมแมน้ําและชายฝงและ

มักประกอบอาชีพปลูกพืชไรและการประมง ลักษณะภูมิอากาศโดยทั่วไป มีความแหงแลงมากกวาในภาคอื่น ๆ

เพราะมีเทือกเขาสูงเปนแนวกําบังลม ทําใหอากาศในฤดูรอนและฤดูหนาวแตกตางกันอยางเดนชัด เนื่องจาก
แนวเทือกเขาขวางกั้น ทิศทางลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต กอใหเกิดบริเวณเงาฝนหรือพื้นที่อับลม ฝนจะตก

ดานตะวันตกของเทือกเขามากกวาดานภาคตะวันออก

3. เขตที่ราบของภาคกลาง ลักษณะภูมิประเทศสวนใหญเปนที่ราบลุมแมน้ําอันกวางใหญ
มีลักษณะเอียงลาดจากเหนือลงมาใต เปนที่ราบที่มีความอุดมสมบูรณมากที่สุดเพราะเกิดการทับถมของ

ตะกอน เชน ที่ราบลุมแมน้ําเจาพระยา และทาจีน เปนแหลงที่ทําการเกษตร (ทํานา) ที่ใหญที่สุด มีเทือกเขา
เปนขอบของภาค ทั้งดานตะวันตกและตะวันออก

4. เขตภูเขาและที่ราบบริเวณชายฝงทะเลตะวันออก ลักษณะภูมิประเทศเปนเทือกเขาสูงและ