Page 152 - วทยาศาสตรเพอพฒนาอาชพธรกจและบรการ_Neat
P. 152
140
5. กำรสลำยตัวของธำตุกัมมันตรังสี
การที่ธาตุกัมมันตรังสีแผ่รังสีได้ เพราะนิวเคลียสของอะตอมไม่เสถียร เนื่องจากมี
พลังงาน ส่วนเกินอยู่ภายในจึงเกิดการถ่ายเทพลังงานออกมาในรูปของอนุภาคหรือรังสีต่าง
ๆ เช่น อนุภาคแอลฟา อนุภาคบีตา อนุภาคแกมมา เป็นต้น
5.1 ชนิดของกัมมันตภำพรังสี กัมมันตภาพรังสี ที่แผ่ออกมามีอยู่ 3 ชนิดด้วยกัน คือ
รังสีแอลฟา รังสีเบตา และรังสีแกมมา
รังสีแอลฟา (Alpha Ray; a) เกิดจากการสลายตัวของนิวเคลียสที่มีขนาดใหญ่ ซึ่งใน
นิวเคลียสมีโปรตอนจํานวนมากและมีมวลมาก เช่น ยูเรเนียม (U) หรือเรเดียม (Ra) ทําให้
เกิดแรงผลัก รุนแรง ระหว่างโปรตอนและผลักนิวคลีออน ให้หลุดจากนิวเคลียสด้วย
ความเร็วสูง เพื่อเปลี่ยนแปลงให้ เป็นนิวเคลียสที่มีเสถียรภาพสูงขึ้น รังสีนี้จะถูกปล่อย
ออกมาจากนิวเคลียสด้วยพลังงานต่าง ๆ กัน
รังสีแอลฟา คือ นิวเคลียสของฮีเลียม มีประจุบวก มีโปรตอนและนิวตรอน อย่างละ
2 ตัว มีประจุไฟฟ้า +2 มีเลขมวล 4 มีอํานาจทะลุทะลวงตํ่ามาก เนื่องจากมีมวลมากจึงเกิด
การเบียงเบน น้อยมาก เมื่อวิ่งไปชนสิ่งกีดขวางต่าง ๆ เช่น ผิวหนัง แผ่นกระดาษ จะไม่
สามารถผ่านทะลุผ่านไปได้ แต่จะถูกดูดซึมได้อย่างรวดเร็ว แล้วถ่ายทอดพลังงานเกือบ
ทั้งหมดออกไป ทําให้อิเล็กตรอนของอะตอมที่ ถูกรังสีแอลฟาชนหลุดออกไป เกิด
กระบวนการแตกตัวเป็นไอออน รังสีแอลฟาจึงถูกนํามาทําเครื่องวัดควัน
รูปที่ 9.3 แสดงการสลายตัวของสารแล้วให้รังสีแอลฟา