Page 81 - วทยาศาสตรเพอพฒนาอาชพธรกจและบรการ_Neat
P. 81
73
นํ้ามันดิบที่ได้ยังไม่สามารถนํามาใช้ได้โดยตรง ต้องนําเข้าสู่กระบวนการกลันเพื่อให้ได้
ผลิตภัณฑ์ที่ต้องการ และเนื่องจากนํ้ามันดิบมีหลายชนิด ก่อนนําไปกลั่นจึงทําการผสม
นํ้ามันดิบแต่ละชนิดเข้าด้วยกัน เพื่อให้ ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่าสูง ต้นทุนการผลิตตํ่า
โดยทั่วไปกระบวนการกลั่นประกอบด้วยกรรมวิธี ดังนี้
3.1 กำรแยก (Separation)
การแยก เป็นการแยกส่วนประกอบของนํ้ามันดิบด้วยวิธีการทางกายภาพโดยวิธี
กลั่น ลําดับส่วน (Fractional Distillation) ซึ่งอาศัยความแตกต่างของจุดเดือดของ
สารประกอบไฮโดรคาร์บอน ที่เป็นองค์ประกอบของนํ้ามันดิบทําให้สารแยกตัวออกมาที่
อุณหภูมิต่าง ๆ ตามลําดับ ตั้งแต่ก๊าซหุงต้ม นํ้ามันเบนซิน นํ้ามันก๊าด นํ้ามันดีเซล นํ้ามันเตา
และยางมะตอย โดยนํานํ้ามันดิบมากล้นในหอกสน บรรยากาศ ภายในหอกลั่นมีถาดที่มีรู
พรุนวางซ้อนกันเป็นชั้น ๆ ผ่านกระบวนการให้ความร้อน นํ้ามันดิบจะระเหยกลายเป็นไอ
ลอยขึ้นไปยังยอดหอ ซึ่งเป็นบริเวณที่เย็นที่สุด ส่วนที่เหลือของนํ้ามันดิบ ที่ไม่ระเหยเป็นไอ
ในหอกลั่น จะยังคงเป็นของเหลวอยู่ที่ก้นหอกลั่น ซึ่งเป็นบริเวณที่ร้อนที่สุด เรียกนํ้ามัน ส่วน
นี้ว่า กากกลั่น
ไอร้อนที่ลอยขึ้น เมื่อเย็นลงจะกลั่นตัวเป็นของเหลวบนถาดตามชั้นต่าง ๆ และจะ
อยู่ชั้นใด ย่อมขึ้นอยู่กับช่วงจุดเดือดของไฮโดรคาร์บอนส่วนนั้น ชั้นบนสุดของหอกลั่นซึ่งมี
อุณหภูมิตํ่าที่สุดจะเป็น ก๊าซ ถัดมาคือ แนฟทาเบา ชั้นถัดลงมาอีกได้แก่ แนฟทาหนัก ซึ่งจะ
นําไปผ่านหน่วยปรับปรุงคุณภาพและ ผสมเป็นนํ้ามันเบนซินต่อไป ชั้นถัดลงมาอีกเป็น
นํ้ามันก๊าด นํ้ามันเครื่องบินไอพ่น และนํ้ามันดีเซล เรียก ว่าผลิตภัณฑ์กลั่นตรง