Page 99 - ประวัติศาสตร์จานเดียวพม่า
P. 99
ประวัติศาสตร์จานเดียว
ถึงเจ้านายและแม่ทัพนายกอง กระทั่งพระเจ้าสารวดีเองก็ไม่เว้น พระองค์
คงทราบดีว่าถ้ายังขืนดื้อรบกับอังกฤษต่อก็จะพากันวิบัติไปเสียทั้งแผ่นดิน
จึงพยายามดำาเนินนโยบายปรองดอง แต่ก็เป็นที่ขัดแย้งกับพระโอรสคือ เจ้า
ชายเมืองแปร ที่เห็นว่าพม่าควรรบแตกหักกับอังกฤษ ขณะที่พระราชโอรส
อีกพระองค์หนึ่งซึ่งเป็นรัชทายาทคือ เจ้าชายเมืองพุกาม ทรงเห็นพ้องกับ
พระองค์ เจ้าชายเมืองแปรจึงก่อการกบฎ แต่แผนการก็ล้มเหลวและถูก
ประหารในที่สุด
จากนั้นมาพระเจ้าสารวดีก็ทรงท้อพระทัย หลายตำาราระบุว่าทรง
เสียพระจริต (ซึ่งก็ยังเชื่อว่าทรงเป็นโรคซึมเศร้า) เมื่อเป็นดังนี้ เจ้าชายพุกาม
จึงรวบอำานาจและขึ้นครองราชย์แทนพระราชบิดาในปี พ.ศ. ๒๓๘๙ ทรง
พระนามว่า พระเจ้าพุกามแมง
ในช่วงแรกของการครองราชย์นั้นดูเหมือนว่าทุกอย่างจะไปได้ด้วย
ดี พระเจ้าพุกามแมง โปรดเกล้าฯ ให้สร้างวัดและทำานุบำารุงพระพุทธศาสนา
เป็นอย่างดี ทรงปรับปรุงและพัฒนากองทัพด้วยการจ้างชาวยุโรปมาหล่อ
ปืนใหญ่ แต่พอนานวันเข้าการเอาพระทัยใส่ในกิจการบ้านเมืองกลับลดน้อย
ถอยลง การตัดสินใจต่างๆ ทรงมอบให้เสนาบดีจัดการแทน ท่ามกลางความ
ขัดแย้งและการกระทบกระทั่งกันระหว่างชาวพม่ากับอังกฤษจนเกือบจะก่อ
สงครามขึ้นอยู่หลายครั้ง แต่ยังเป็นโชคดีของพม่าเมื่ออังกฤษกำาลังติดพัน
สงครามอยู่สองทาง คือกับรัสเซียในตอนเหนือของอินเดียและกับจีนใน
สงครามฝิ่น
พม่านั้นแม้ว่าจะเสียทีเสียท่าแก่อังกฤษมาหลายหน แต่กลับไม่เก็บ
เป็นบทเรียนและโอนอ่อนผ่อนตามทั้งทางการทูตหรือทางธรรมเนียมปฏิบัติ
พม่ายังคงหยิ่งทะนงตนกับความรุ่งเรืองในอดีต ยังไม่คิดเปิดใจกว้างรับความ
เปลี่ยนแปลงของสังคมโลก วัฒนธรรมบางอย่างที่แตกต่างกันระหว่างพม่า
กับอังกฤษก่อให้เกิดความเข้าใจผิดจนลุกลามเป็นเรื่องราวใหญ่โต เมื่อต่าง
๙๑