Page 11 - คู่มือนักศึกษา2563
P. 11
7
กำรเปลี่ยนแปลงค่อนข้ำงมำกและควำมก้ำวหน้ำทำงเทคโนโลยีและระบบสำรสนเทศ ท ำให้เกิดกำร
เปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของประชำกร กำรด ำรงชีวิตอยู่ได้อย่ำงมีคุณภำพจึงจ ำเป็นอย่ำงยิ่งที่จะต้องปรับตัวให้
เหมำะสมและต้องพัฒนำตนเองให้มีทักษะที่จ ำเป็นในกำรเป็นพลเมืองโลกในศตวรรษที่ 21
11.2 สถำนกำรณ์หรือกำรพัฒนำทำงสังคมและวัฒนธรรม
สภำพสังคมประเทศไทยปัจจุบันก้ำวสู่สังคมผู้สูงวัย จำกโครงสร้ำงประชำกรที่วัยสูงอำยุเพิ่มขึ้น
วัยเด็กและวัยแรงงำนลดลง รวมทั้งกำรเปลี่ยนแปลงสู่โลกยุคดิจิทัล ส่งผลต่อสุขภำพและคุณภำพชีวิตของ
ประชำกรทุกช่วงวัย อำทิ ปัญหำพัฒนำกำรของเด็กไทย พฤติกรรมสุขภำพในวัยรุ่น ควำมเสี่ยงต่อกำรเกิด
อุบัติเหตุและกำรบำดเจ็บในวัยท ำงำน และกลุ่มโรคไม่ติดต่อ (Non-communicable disease) ในวัย
ผู้ใหญ่และผู้สูงอำยุ ซึ่งเป็นปัญหำสุขภำพอันดับหนึ่งของโลกและของประเทศไทย ท ำให้แนวโน้มอุบัติกำรณ์
กำรเจ็บป่วยและอัตรำกำรเสียชีวิตจำกโรคเรื้อรังเพิ่มขึ้นอย่ำงต่อเนื่อง ในขณะเดียวกันโรคติดเชื้อยังคงเป็น
ปัญหำด้ำนสำธำรณสุขที่ส ำคัญของประเทศและเป็นสำเหตุส ำคัญของกำรเจ็บป่วยรุนแรงและกำรเสียชีวิต
ของประชำกรทุกช่วงวัยโดยเฉพำะจำกกำรติดเชื้อในกระแสเลือด รวมทั้งปัญหำโรคอุบัติซ ้ำและ
โรคอุบัติใหม่ ดังเช่น กำรระบำดของโรคติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ที่แพร่กระจำยไปทั่วโลกอย่ำงรวดเร็ว
ส่งผลกระทบต่อภำวะสุขภำพและระบบกำรบริกำรสุขภำพทั่วโลก และท ำให้ประชำชนต้องปรับเปลี่ยนไปสู่
กำรมีวิถีชีวิตใหม่ (New normal) ที่ต้องให้ควำมส ำคัญกับกำรดูแลสุขภำพตนเองมำกขึ้น
ประเทศไทยเป็นสังคมพหุวัฒนธรรม ประชำชนมีควำมหลำกหลำยเชื้อชำติ ศำสนำ และมีกำร
เคลื่อนย้ำยของประชำชนข้ำมประเทศโดยเฉพำะบริเวณชำยแดน กำรเปลี่ยนแปลงสภำพภูมิอำกำศ
กำรเกิดภัยธรรมชำติที่มีบ่อยครั้งและรุนแรงมำกขึ้น ปัญหำมลพิษทำงสิ่งแวดล้อม รวมทั้งบริบทพื้นที่
ภำคใต้ยังต้องประสบปัญหำสถำนกำรณ์ควำมรุนแรงซึ่งเป็นภัยพิบัติจำกมนุษย์ที่ก่อให้เกิดกำรสูญเสียควำม
มั่นคงในชีวิตและทรัพย์สิน เพิ่มอุบัติกำรณ์กำรบำดเจ็บที่รุนแรงและเสียชีวิต ส่งผลให้ประชำชนเกิด
ควำมเครียดจำกกำรประสบเหตุกำรณ์ควำมรุนแรงอย่ำงต่อเนื่อง นอกจำกนี้ ครอบครัวและชีวิตควำม
เป็นอยู่ของประชำชนไทยยังประสบกับปัญหำด้ำนเศรษฐกิจอย่ำงต่อเนื่อง ท ำให้เกิดปัญหำสุขภำพจิตที่
พบได้ในทุกช่วงวัยของประชำกร
11.3 สถำนกำรณ์วิชำชีพกำรพยำบำลกับสุขภำพของประชำชน
จำกปัญหำสุขภำพของประชำกรไทย พยำบำลเป็นบุคลำกรทำงสุขภำพที่มีบทบำทในด้ำนกำร
ส่งเสริมภำวะสุขภำพ ป้องกันโรค ให้กำรพยำบำลช่วยเหลือดูแลบรรเทำอำกำรในภำวะเจ็บป่วย และฟื้นฟู
สภำพเพื่อให้กลับมำด ำรงชีวิตได้อย่ำงมีคุณภำพ ดังนั้น พยำบำลจึงเป็นก ำลังส ำคัญในระบบบริกำรสุขภำพ
ในกำรดูแลประชำกรทุกช่วงวัยอย่ำงเป็นองค์รวม พยำบำลจึงต้องได้รับกำรพัฒนำสมรรถนะให้มี
ควำมสำมำรถในกำรให้บริกำรกำรพยำบำลได้ตำมมำตรฐำนสำกล มีทักษะกำรเรียนรู้ตลอดชีวิตและมีภำวะ
ผู้น ำ สร้ำงสรรค์นวัตกรรมเพื่อพัฒนำกำรบริกำรกำรพยำบำลได้อย่ำงต่อเนื่อง ตลอดจนสำมำรถพัฒนำ
หน่วยบริกำรสุขภำพให้ทันต่อกำรเปลี่ยนแปลงอย่ำงเหมำะสมและสอดคล้องกับควำมต้องกำรของ
ประชำชนและชุมชนที่รับผิดชอบ ผลกำรศึกษำขององค์กำรอนำมัยโลก (World Health Report, 2006
อ้ำงตำม วิจิตร ศรีสุพรรณ และกฤษดำ แสวงดี, 2555) พบว่ำ ควำมเพียงพอของพยำบำลส่งผลให้ควำม
ครอบคลุมของกำรให้วัคซีนในเด็กเพิ่มขึ้น และสำมำรถลดอัตรำกำรตำยของมำรดำและทำรกลงได้ ดังนั้น
กำรขำดแคลนพยำบำลจึงส่งผลกระทบต่อกำรให้บริกำรแก่ประชำชน โรงพยำบำลขนำดใหญ่หลำยแห่งไม่
สำมำรถเปิดแผนกผู้ป่วยหนักได้ บำงแห่งไม่สำมำรถเปิดให้บริกำรหอผู้ป่วยในใหม่ให้เพียงพอได้ ทั้งที่มี
อำคำรและเครื่องมือและอุปกรณ์ต่ำง ๆ พร้อมแล้ว และเกิดสภำพผู้ป่วยล้นเตียง และยังพบว่ำโรงพยำบำล
ที่ขำดแคลนพยำบำลวิชำชีพส่งผลให้ผู้ป่วยมีกำรติดเชื้อในโรงพยำบำลเพิ่มขึ้น มีภำวะแทรกซ้อนเพิ่ม
