Page 80 - Örümcekteki Mucize

4 MIKRON
100 NANOMETRE 20 NANOMETRE
ÇEL‹KTEN SA⁄LAM ‹PL‹K
Örümcek ipe¤i yak›ndan incelendi¤i takdirde (a), düzensiz amino asit zincirleri
ve bir dizi, s›ralanm›fl kristallerden oluflmufl karma bir yap›da oldu¤u görülür (b
ve c). Her bir kristal, “beta örgülü yapraklar” olarak adland›r›lan akordeon gibi
preslenmifl farkl› büyüklükteki amino asit gruplar›ndan oluflmufltur (d). Bu ya-
p›n›n etraf›n› çevreleyen sarmallar alfa-helix olarak adland›r›l›r. Bunlar›n büzül-
müfl da¤›n›k yap›lar› ipe¤e elastikiyet sa¤lar. ‹pek üretildikten sonra d›flar› ç›-
karken sa¤da gösterilen (e) kesme kuvvetleri helikslere uygulan›r. Sonuç ola-
rak hidrojen ba¤lar› k›r›l›r ve beta örgülü yapraklar oluflturulurlar.
(1 nanometre= 0.000000001 metre)

Kullan›m Amac›na En Uygun Üretilen ‹plikler
Örümceklerin a¤lar›n› örerken birden fazla iplik türü kulland›klar›
genelde bilinmez. Oysa örümcekler farkl› amaçlar için vücutlar›nda fark-
l› iplikler üretirler. Örümceklerin yaflam› düflünüldü¤ünde bunun ne ka-

dar önemli bir özellik oldu¤u hemen anlafl›lmaktad›r. Çünkü örümce¤in
üzerinde dolaflt›¤› ipli¤in özelli¤i ile av›n› yakalamak için ya da s›k›ca sa-
rabilmek için kulland›¤› ipliklerin birbirinden farkl› olmas› flartt›r. Örne-
¤in örümce¤in üzerinde yürüdü¤ü iplik, av›n› yakalarken kulland›¤› ip-
lik gibi yap›flkan olsa, örümcek a¤a yap›fl›p kalacak ve dolay›s›yla da bu

onun ölümüne neden olacakt›r.
Bunu bir örnek üzerinde görelim. Bir bahçe örümce¤i a¤›n› kurar-