Page 103 - วิทยาศาสตร์ ม.ต้น
P. 103
102
ภาพป่าโกงกาง บริเวณคลองโคกขาม จังหวัดสมุทรสาคร
(ต้นโกงกางเป็นต้นไม้ที่ขึ้นบริเวณป่าชายเลน)
การเปลี่ยนแปลงแทนที่ทางนิเวศวิทยา
พื้นที่เกษตรกรรมส่วนใหญ่ในอดีตเคยเป็นป่ ามาก่อน หากปล่อยให้รกร้างนานๆ ก็กลับ
กลายเป็นป่าอีกครั้ง ด้วยการที่หญ้าหรือวัชพืชขึ้นมาปกคลุมดินสูงขึ้นเรื่อยๆ จากนั้นพุ่มไม้และไม้อ่อน
จะงอกขึ้นมาในทุ่งหญ้า ต่อมาเมื่อไม้ใหญ่แตกกิ่งก้านสาขา ร่มเงาของมันจะท าให้หญ้าค่อยๆ ตายใน
ที่สุด ไม้ใหญ่ที่ท าให้พื้นที่กลายเป็นป่าเรียกว่า “การเปลี่ยนแปลงแทนที่ทางนิเวศวิทยา”
ในธรรมชาติทั่วไป การเปลี่ยนแปลงแทนที่เกิดขึ้นได้ทุกหนทุกแห่ง ทั้งในดินในน ้า
ตัวอย่างเช่น เราอาจเคยเห็นสระน ้าที่มีพืชหลายชนิดขึ้นอยู่เต็มสระจนรากใต้ผิวน ้ารกแน่นไปหมด ราก
เหล่านี้จะยึดและสะสมดินหรือซากใบเน่าไว้จนกระทั่งสระน ้าค่อยๆ ตื้นเขินขึ้นเรื่อยๆ กลายเป็นที่ลุ่ม
ชื้นแฉะ และพืชน ้าที่เคยมีก็ค่อยๆ หายไปฝนขณะที่ต้นไม้เล็กๆ งอกขึ้นแทนที่และค่อยๆ ท าให้ที่ลุ่มแฉะ
แห่งนั้นกลายเป็นดงไม้ร่มชื้นในที่สุด
ชั้นของสิ่งมีชีวิต
ลักษณะเด่นที่สุดของดาวเคราะห์ที่ชื่อว่า “โลก” คือการมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่บนพื้นผิวบางๆ ที่
ปกคลุมโลก
ชีวิตได้เริ่มถือก าเนิดขึ้นบนโลกตั้งแต่เมื่อประมาณ 3,500 ล้านปีก่อน ซึ่งเป็นระยะเวลาที่
ยาวนานเพียงพอส าหรับวิวัฒนาการจนเกิดเป็นสิ่งมีชีวิตหลากหลายสายพันธุ์ขึ้นมา
โลกเรามีสภาพแวดล้อมและภูมิอากาศหลากหลายรูปแบบเรียกว่า “ความหลากหลายทาง
ชีวภาพ” แต่สิ่งมีชีวิตบนโลกก็ยังต้องขึ้นอยู่กับแหล่งพลังงานจากภายนอกโลก คือพลังงานจาก