Page 161 - วิทยาศาสตร์ ม.ต้น
P. 161
160
สิ่งแวดล้อม
สิ่งแวดล้อมของมนุษย์ที่อยู่รอบ ๆ ตัว ทั้งสิ่งที่มีชีวิตและไม่มีชีวิต ซึ่งเกิดจาก การกระท าของ
มนุษย์แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
1. สิ่งแวดล้อมทางธรรมชาติ
2. สิ่งแวดล้อมทางวัฒนธรรม หรือสิ่งแวดล้อมประดิษฐ์ หรือมนุษย์เสริมสร้างก าหนดขึ้น
สิ่งแวดล้อมธรรมชาติ จ าแนกได้ 2 ชนิด คือ
1) สิ่งแวดล้อมทางกายภาพ ได้แก่ อากาศ ดิน ลักษณะภูมิประเทศ ลักษณะ
ภูมิอากาศ ทัศนียภาพต่าง ๆ ภูเขา ห้วย หนอง คลอง บึง ทะเลสาบ ทะเล มหาสมุทรและ
ทรัพยากรธรรมชาติทุกชนิด
2) สิ่งแวดล้อมทางชีวภาพหรือชีวภูมิศาสตร์ ได้แก่ พืชพันธุ์ธรรมชาติต่างๆ
สัตว์ป่า ป่าไม้ สิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ที่อยู่รอบตัวเราและมวลมนุษย์
สิ่งแวดล้อมทางวัฒนธรรม หรือสิ่งแวดล้อมประดิษฐ์ หรือมนุษย์เสริมสร้างขึ้น ได้แก่
สิ่งแวดล้อมทางสังคมที่มนุษย์เสริมสร้างขึ้นโดยใช้กลวิธีสมัยใหม่ ตามความเหมาะสมของสังคม
เศรษฐกิจ การเมือง ศาสนา และวัฒนธรรม เช่น เครื่องจักร เครื่องยนต์ รถยนต์ พัดลม โทรทัศน์ วิทยุ
ฝนเทียม เขื่อน บ้านเรือน โบราณสถาน โบราณวัตถุ อื่น ๆ ได้แก่ อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย
ค่านิยม และสุขภาพอนามัย
ประโยชน์ของทรัพยากรธรรมชาติ
ทรัพยากรธรรมชาติมีประโยชน์มหาศาลต่อมนุษยชาติทั้งทางตรงและทางอ้อม แต่ละชนิดมี
ประโยชน์แตกต่างกัน ดังนี้
น ้า มนุษย์ใช้บริโภค อุปโภค ที่ส าคัญก็คือ น ้าเป็นปัจจัยส าคัญส าหรับทรัพยากร ธรรมชาติ
ชนิดอื่นด้วย เช่น สัตว์ป่า ป่าไม้ ทุ่งหญ้า และดิน
ดิน ทรัพยากรธรรมชาติส่วนใหญ่ มีดินเป็นแหล่งอาศัย หรือบ่อเกิด มนุษย์สามารถสร้าง
ทรัพยากรธรรมชาติบางชนิดทดแทนได้โดยอาศัยดินเป็นปัจจัยส าคัญ นอกจากมนุษย์จะอาศัยอยู่บน
พื้นดินแล้ว ยังน าดินมาเป็นส่วนประกอบส าคัญในการสร้างที่อยู่อาศัย เป็นแหล่งท ามาหากิน ท า
การเกษตร ท าการอุตสาหกรรม เครื่องปั้นดินเผาต่าง ๆ ถ้าขาดดินหรือดินขาดความอุดมสมบูรณ์
ทรัพยากร ที่เป็นปัจจัย 4 ในการด ารงชีวิตจะน้อยลงหรือหมดไป
ป่ าไม้ ประโยชน์ที่ส าคัญของป่าไม้คือ ใช้ไม้ในการสร้างที่อยู่อาศัย เป็นที่อาศัยของสัตว์ป่า
เป็นแหล่งต้นน ้าล าธาร เป็นแหล่งหาของป่า เป็นปัจจัยส าคัญที่ท าให้เกิดวัฏจักรของน ้า ท าให้อากาศ
บริสุทธิ์ ช่วยอนุรักษ์ดิน เป็นแหล่งนันทนาการ นอกจากนี้ป่าไม้ยังก่อให้เกิดการอุตสาหกรรมอีกหลาย
ชนิด ท าให้ประชาชนมีงานท า เกิดแหล่งอาชีพอิสระ และเป็นแหล่งยาสมุนไพร