Page 48 - ภาษาไทย ม.ต้น

48 | ห น า

หลอนรวยแต เปลือก หมายถึง ไมร่ํารวยจริง
มีความเปรียบเทียบกับคุณสมบัติของสิ่งที่นํามากลาว เชน

เขาเปนสิงห ส นาม หมายถึง เปนคนเลนกีฬาเกง

1.2 ความหมายของสํานวน

สํานวนเปนขอความที่มีความหมายพิเศษไปจากคําที่ประกอบอยูในขอความนั้น
ไมไดมีความหมายตามรูปคํา ความหมายของสํานวนมีลักษณะเปนเชิงเปรียบเทียบโดยอาศัยนัยของ

ความหมายตามลักษณะหรือคุณสมบัติของขอความนั้น เชน

ออยเขาปากชาง หมายถึง ของตกไปอยูในมือผูอื่นแลวไมมีทางไดคืน
ไกแกแมปลาชอน หมายถึง ผูที่มีความจัดจานเจนสังเวียน

วัวหายลอมคอก หมายถึง เมื่อเกิดความเสียหายแลวจึงหาทางปองกัน

กินขาวตมกระโจมกลาง หมายถึง การพูดถึงสิ่งสุดวิสัยที่จะทําได
สวนตางๆ ที่นําไปกลาวเปรียบเทียบใหเขากับสถานการณ เรียกวา คําพังเพย

เชน เมื่อของหายแลวจึงคิดหาทางปองกัน ก็เปรียบวา วัวหายลอมคอก เปนตน

ความหมายของสํานวนมีลักษณะเหมือนความหมายโดยนัย คือ ตองตีความ หรือ

แปลความหมายตามนัยของคําหรือขอความนั้นๆ
2. การเขาใจลักษณะของขอความ

ขอความแตละขอความตองมีใจความอันเปนจุดสําคัญของเรื่อง ใจความของเรื่องจะ

ปรากฏที่ประโยคสําคัญ เรียกวา ประโยคใจความ ประโยคใจความจะปรากฏอยูในตอนใดของ

ขอความก็ได โดยปกติจะปรากฏในตอนตางๆ ดังนี้
ปรากฏอยูในตอนตนของขอความ ตัวอยางเชน

“ภัยอันตรายที่จะเปนเครื่องทําลายชาติอาจเกิดขึ้นและมีมาไดทั้งแตภายนอก ทั้งที่ภายใน

อันตรายที่จะมีมาตั้งแตภายนอกนั้นก็คือ ขาศึกศัตรูยกมาย่ํายีตีบานตีเมืองเรา การที่ขาศึกศัตรูจะมาตี
นั้นเขายอมจะเลือกหาเวลาใดเวลาหนึ่งซึ่งชาติกําลังออนอยูและมิไดเตรียมตัวไว พรอมเพื่อตอสู

ปองกันตนเพราะฉะนั้นในบทที่ 2 ขาพเจาจึงไดเตือนทานทั้งหลายอยาไดเผลอตัว แตขอสําคัญที่สุด

เปนเครื่องทอนกําลังและเสียหลักความมั่นคงของชาติ คือ ความไมสงบภายในชาตินั้นเอง จึงควร
อธิบายความขอนี้สักหนอย

(พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว ปลุกใจเสือปา)

ปรากฏอยูในตอนกลางของขอความ ตัวอยางเชน

“อันความรัก ความชัง ความโกรธ ความกลัว ความขบขัน เหลานี้เปนสามัญ ลักษณะของ
ปุถุชนใครหัวเราะไมเปน ยิ้มไมออก ก็ออกจะพิกลอยู คนสละความรักความชังไดก็มีแตพระอรหันต

อารมณความรูสึกดังนี้เปนธรรมชาติของมนุษย กวีและนักประพันธยอมจะแตงเรื่องยั่วเยาอารมณ