Page 49 - ภาษาไทย ม.ต้น

ห น า | 49

ความรูสึกเหลานี้ และถาเขาแตงเปน แตงดี ก็จะปลุกอารมณของผูอานผูฟงใหเกิดขึ้น ทานคงจะเคย
เห็นคนอานเรื่องโศกจับใจจนน้ําตาไหล สงสารตัวนางเอก พระเอก อานเรื่องขบขันจนหัวเราะทองคัด

ทองแข็ง ทั้งๆ ที่รูวามันเปนเรื่องอานเลน และคนที่อานก็ไมไดมีสวนเสียอะไรกับตัวนาง ก็พลอย

โศกเศราไปดวยได อยางไรก็ดีความเศราของอารมณอันเกิดจากความยั่วเยาของศิลปะวรรณคดี

ตลอดจนนาฏกรรมตางๆ นั้น เปนความสุขชนิดหนึ่ง มิฉะนั้นเรื่องทํานองโศกนาฏกรรมคงจะไมมี
ใครดูเลย”

(นายตํารา ณ เมืองใต ภาษาและวรรณคดี)
ปรากฏใจความอยูทายยอหนา ตัวอยางเชน

“ทานกลาววา คนเปนสัตวที่เรียนรูคือ รูดู เห็นอะไรแลวเมื่อเห็นวาดีก็เอาไว ถาเห็นวาไมดีก็

ไมเอาและหลีกเลี่ยง เด็กรูรสหวาน ก็อยากไดอีก ถารูรสขมของบอระเพ็ด หรือเมื่อถูกไฟก็รูสึกรอนจะ
ไมตองการกินบอระเพ็ดหรือเขาใกลไฟอีก นี่เปนเรื่องของการผานพบเคยรูเคยเห็นเรื่องนี้ ตอๆ มา

หลายๆ ครั้ง เกิดความชํานาญจัดเจนขึ้น โลกมีความเจริญกาวหนาเรื่องวัฒนธรรมก็เพราะการผานพบ

และการจัดเจนของมนุษย
(เสถียรโกเศศ ชีวิตชาวไทยสมัยกอนและการศึกษาเรื่องประเพณีไทย)

ประโยคใจความอยูตอนตนและตอนทายของขอความ ตัวอยางเชน

“คนไทยนั้นถือวาบานเปนสิ่งตอชีวิตตั้งแตเกิดไปจนตาย เพราะคนไทยโบราณนั้นใชบาน

เปนที่เกิดการคลอดลูกจะกระทํากันที่บานโดยมีหมอพื้นบานเรียกวา หมอตําแย เปนผูทําคลอด มิได
ใชโรงพยาบาลหรือสถานผดุงครรภอยางในปจจุบันนี้ และที่สุดของชีวิตเมื่อมีการตายเกิดขึ้น คนไทย

ก็จะเก็บศพของผูตายที่เปนสมาชิกของบานไวในบานกอนที่จะทําพิธีเผา เพื่อทําบุญสวดและเปนการ

ใกลชิดกับผูตายเปนครั้งสุดทาย ดังนั้น บานจึงเปนที่ที่คนไทยใชชีวิตอยูเกือบตลอดเวลาตั้งแตเกิดจน

ตาย”
(วิบูลย ลี้สุวรรณ “บานไทย” ศิลปะชาวบาน)

การเขาใจถึงการปรากฏของประโยคใจความในตอนตางๆ ของขอความดังที่กลาวแลวจะชวย

ใหจับใจความไดดียิ่งขึ้น

3. การเขาใจลักษณะประโยคใจความ

เมื่อเขาใจถึงลักษณะของขอความวาตองมีประโยคใจความ และประกฎอยูในตอนตางๆ
ของขอความแลว ตองเขาใจตอไปวาประโยคใจความเปนอยางไร

ประโยคใจความคือขอความที่เปนความคิดหลักของหัวขอ หรือเรื่องของขอความนั้น

ตัวอยางเชน
หัวขอ บาน