Page 18 - 91470_schapendoes_dec17 gecorr. rs

DOOFHEID BIJ DE HOND

Om doofheid bij de hond te kunnen be- leiden tot doofheid. Bij
grijpen moeten we eerst weten hoe het deze vorm van doofheid
gehoor werkt en dus hoe het normale oor spelen meerdere genen
is opgebouwd en functioneert. een rol. Welke genen
Het oor van de hond bestaat uit verschil- verantwoordelijk zijn voor
lende onderdelen: déze erfelijke doofheid is
1. Het buitenoor bestaat uit de oorschelp, nog niet bekend, zelfs het
met daarin de verticale en horizontale aantal genen dat erbij be-
gehoorgang, die doorloopt tot aan het trokken is, is nog niet in
trommelvlies. Na dit trommelvlies begint kaart gebracht. Erfelijke
het middenoor. aangeboren doofheid
2. Het middenoor bestaat uit 3 ge- komt voor bij meer dan
hoorbeentjes: hamer, aambeeld en 80 verschillende rassen.
stijgbeugel. Deze 3 beentjes staan met Samen met reuk is het gehoor het be- Enkele gepredisponeerde rassen (rassen
elkaar in contact en geven de geluidstril- langrijkste zintuig van de hond. Vrijwel waarbij het vaak voorkomt) zijn: de
lingen van het trommelvlies door naar alle reacties zijn hierop gebaseerd. Als Border Collie, Bull Terriër, Cavalier King
het binnenoor. In het middenoor zelf zit het gehoor minder wordt, kan dat gevaar Charles Spaniël, Dalmatische Hond, Do-
ook een verbinding met de keel (de buis opleveren. Het dier kan zijn baasje niet bermann Pinscher, Australian Cattledog,
van Eustachius). Door deze buis kan de meer horen en hoort bijvoorbeeld ook Duitse Dog, Australian Shepherd, Argen-
luchtdruk aan beide zijden van het trom- verkeer niet aankomen. Ook kan een tijnse Dog en de Jack Russell Terriër.
melvlies steeds gelijk gehouden worden. hond schrikken van bijvoorbeeld een Aan uiterlijke (fenotypische) kenmerken
3. Het binnenoor bestaat uit het slakken- kind, dat hij niet hoort aankomen. Dit kan is doofheid niet op te sporen en ook
huis (gevuld met vocht en trilhaarcellen) gemakkelijk bijtincidenten geven. aan het gedrag kan niet altijd gemerkt
en het evenwichtsorgaan. De geluidstril- worden of de hond doof is, omdat het
lingen vanuit het middenoor brengen Doofheid bij honden kan meestal gaat om een eenzijdige doof-
het vocht in het slakkenhuis in bewe- verschillende oorzaken hebben: heid.
ging. Als het vocht beweegt, geven de 1. Externe oorzaken: zoals infecties,
trilhaarcellen(het orgaan van Corti) deze chronische oorontsteking, ontstoken oren Bij volledige doofheid van een pup,
beweging door als elektrische signalen met veel oorsmeer beschadiging van kunnen we bijvoorbeeld zien dat:
naar de gehoorzenuw. Deze zenuw geeft trommelvlies, middenoorontsteking en
de prikkel door naar de hersenstam en het gebruik van sommige medicijnen. • de pup niet reageert op harde geluiden
van daaruit naar de hersenen. Daar Ook trauma aan de schedel, veroorzaakt • de pup alleen reageert als hij u aankijkt
wordt het dan als geluid geregistreerd door geweld kan doofheid veroorzaken. • de pup de verkeerde kant opdraait als
Als uw huisdier ouder wordt, kan het u hem roept
Zo worden de geluidstrillingen van de gebeuren dat hij minder scherp gaat • de pup meer slaapt dan de
lucht (in het buitenoor) via het trom- horen ten gevolge van de veroudering andere pups
melvlies (van het binnenoor), in het van het binnenoor. Die achteruitgang • de pup pas wakker wordt als u
slakkenhuis (van het binnenoor) omgezet (degeneratie) kan uiteindelijk leiden tot hem aanraakt
naar elektrische signalen en uiteindelijk volledige doofheid. Het precieze mecha- • de pup pas reageert als de
naar geluid. nisme van leeftijd gerelateerde doofheid andere pups hebben gereageerd
is niet bekend, lawaai, erfelijkheid en sy- • de pup geestelijke achterstand
stemische degeneratieve veranderingen heeft ten opzichte van de andere pups,
spelen een rol bij mensen. echter zonder aantoonbare ziekte
2. Erfelijke aangeboren, cochleaire doof-
heid: Volledige doofheid kan dus vermoed
Bij cochleaire doofheid is de bloedvoor- worden aan de hand van het gedrag
ziening van het binnenoor verstoord, van de betreffende pup(s). Erfelijke
wat tot gevolg heeft dat de trilhaarcellen aangeboren doofheid kan zoals eerder
(orgaan van Corti, groep zintuigcellen genoemd éénzijdig of beiderzijds voor-
in het slakkenhuis (cochlea) afsterven. komen, waarbij de eenzijdige doofheid
Hierdoor kunnen er geen elektrische komt vaker voorkomt dan de beider-
signalen (zenuwprikkels) meer worden zijdse. Linker en rechter oor zijn even
overgebracht naar de hersenen, wat vaak aangedaan. De aangeboren
resulteert in doofheid. Dit proces is on- doofheid komt ook even vaak voor bij
omkeerbaar. Het afsterven van deze vrouwelijke als bij mannelijke dieren,
trilhaarcellen begint al vlak na de ge- wat een geslachtsgebonden overerving
boorte en is voltooid wanneer de pup 5-6 daarom zeer onwaarschijnlijk maakt.
weken oud is.
Wij mensen nemen de geluiden waar Deze erfelijke doofheid kan gekoppeld Eenzijdige doofheid is vaak moeilijker
met een frequentie tussen 20 (lage zijn aan de pigmentatie van de haren. op te sporen aan de hand van afwij-
tonen) en 20.000 (hoge tonen) Hertz. Selectie op haarkleur is dus niet altijd kend gedrag dan beiderzijdse doofheid.
De oren van de honden kunnen veel zonder risico. Honden met een hoofd- Eenzijdige doofheid valt echter bij
hogere tonen registreren, n.l. tussen 67 zakelijk witte vacht (bijvoorbeeld de bijvoorbeeld werkhonden (behendig-
en 45.000 Hertz. De hoge, voor het men- Dalmatische hond en de Argentijnse heid, obedience of schapen drijven) wel
selijk gehoor niet waarneembare tonen Dog) hebben een verhoogd risico. sneller op, omdat commando’s niet goed
worden ultrasone geluiden genoemd. Ook het Merle-gen en het Piebald-gen gehoord worden. Daarom is het van
(verantwoordelijk voor het witte haar groot belang om pups op een leeftijd van
bij bijvoorbeeld de Bull Terriër) kunnen ongeveer 7 weken te laten testen met

18