Page 134 - MPFS Final Magazine 2020_Neat
P. 134
ं
‘इन्कलाब जजंदाबाद’, ‘वद मातरम’ या पनवत्र मत्रांच उच्चार करीत प्रसन्नतेने आणण
े
ं
े
ननभयतेने ददल्या गेल्या.
्थ
नाणशक जजल्हात भगूर या गावी 28 मे 1883 रोजी स्ा.सावरकरांचा जन्म झाला.
ं
े
ॅ
े
े
प्रारममक णशक्षण भगूरच्ा शाळत झाल. नाणशकला मदटट्रकच णशक्षण पूण्थ झाल्यानतर
MPFS 2021
े
े
े
ू
त्ांच सासर भाऊराव चचपळणकर यांच्ा मदतीने पुण्ाच्ा फग्यु्थसन कॉलजमध्ये प्रवेश
े
ं
घेतला. नवद्ारदी दशेत असतांनाच त्ांनी ‘ममत्रमेळा’ ही सघटना उभारली. पुणे वास्तव्यात ‘कसरी’ व ‘काळ’ मध्ये
े
त्ांच बरच ललखाण प्रससधद झाल. वाचन, ललखाण, अनायानवरुधद क्रांनतकारक नवचारसरणी यामुळ सावरकर
े
े
े
े
े
े
वक्तृत्ाकडही ओढल गेल.
ं
े
े
अणभनव भारताची थिापना, परदशी कपडांची होळी, फ्ी इदडया सोसायटीची थिापना हा नवशेर उल्खनीय
ॅ
्थ
े
काया्थसोबतच 1906 मध्ये सावरकरांनी मजझनीच चररत्र ललदहल. 1908 मध्ये सावरकरांनी रीव्ॉल्हस व काडतुसे
े
े
ं
ै
ू
खरदी करुन ती भारतात पाठनवली. 1 जुल 1909 रोजी पजाबच्ा मदनलाल सधंग्ाने कझ्थन वायलीवर गोळ्ा झाडन
त्ाला यमसदनी पाठनवल. 21 जून 1909 ला अनत कान्र या तरुणाने नाणशक जजल्हा कलक्टर जॅक्सन साहेबावर
े
े
े
ं
े
े
े
गोळ्ा झाडल्या. त्ाने वापरलल नपस्तुल सावरकरांनी पाठनवलल्या नपस्तुलातील एक होते. सावरकरांना अटक झाली.
े
े
े
े
े
े
ॅ
बररस्टरची पदवी घेण्ासाठी गेलल सावरकर ब्रिदटशांच कदी म्हणून मायदशी यावे हा कवढा दवदुर्वलास! 1 जुल ै
ै
ै
फे
े
1910 रोजी सावरकरांना घेवून जाणारी ‘मोरीया’ बोट यांमत्रक नबघाड झाल्यामुळ मासललसला रांबली. नतरून दकनारा
्थ
ु
अवघा ददडशे फटावर होता. ते रात्रभर झोपल नाहीत. सकाळ होताच शौचाचे ननममत् करुन पोटहोलमधून त्ांनी
े
े
ु
सरळ समरिात उडी घेतली फ्ान्सच्ा भूमीवर पोहोचताच ब्रिदटश णशपायांनी पाठलाग करुन त्ांना पुन्ा ताब्ात घेतल.
े
ै
ं
े
ं
ां
पुढ मुबईत आणेपयत त्ांना कडक पहाऱयात ठवण्ात आल. 22 जुलला ‘मोरीया’ बोट मुबईला पोहोचली. ननकाल
े
े
ं
े
ां
े
े
लागेपयत सावरकरांना यरवडा व डोंगरी यरील तुरुगात ठवल. 24 दडसेंबरला राजरिोहाचा आरोप पक्ा करुन कोटा्थने
े
त्ांना जन्मठपेची णशक्षा सुनावली. 1 जुल 1911 ला अंदमानकड सावरकरांची रवानगी करण्ाकररता ‘महाराजा’
ै
े
बोटीचा प्रवास सुरु झाला. 4 जुलै 1911 रोजी सावरकर अंदमानच्ा तुरुगांत पोहचल. े
े
्थ
े
े
27 माच 2019 ला सल्युलर जेल प्रत्क्ष बघतांना पुन्ा सव्थ काही आठवल. सल्युलर जेलमध्ये प्रवेश करताच
े
ं
नपंपळाचे झाड स्ागत करते ज्ाने हया जेलचा सपूण्थ इनतहास ‘लाईट शो’ बघतांना सांमगतलला आहे. सव्थप्ररम
गाईडने फाशी जजरे द्ायच ते दठकाण दाखनवल त्ानतर नारळाची जाड साल सोलन काढणे , ते कांडण्ाच काम,
ू
े
े
ं
े
कार्ा कटणे, कोल दफरनवणे ते दठकाण दाखनवल. कोल दफरनवणे सगळ्ात त्रासाच काम होते. शरीरावर फक्त
ु
ू
े
ू
े
े
ं
े
े
े
े
लगोटी बांधून हे काम कल जाई. ददवसाकाळी 30 पौंड तेल काढलच पादहजे. तेवढ शक्च नसायच ; घाणा दफरवता
े
े
े
दफरवता भोवळ यायची. एवढ करुनही ठरवून ददल्याप्रमाणे तेल काढल नाही तर लाराबुकक्ा, काठ्ांचा मार द्ायच.
सावरकरही यातून सुटल नाहीत. दकत्कांनी हा जीवघेण्ा त्रासाला कटाळन आत्महत्ा कली. जेवणही ननकष्ट
ं
े
े
े
ू
ृ
दजा्थच ममळायच. हे सगळ बघून आम्ही सावरकरांच्ा कोठडीकड ननघालो. नतसऱया मजल्यावर शेवटची कोठडी..
े
े
ं
े
आम्हाला ती मददराप्रमाणे पनवत्र वाटन बाहेरच पादत्राणे काढली आणण ती कोठडी बसघतली. नतरे सावरकरांचा फोटो
ं
ू
आणण णभंतीवर ‘कमला’ हया काव्याच्ा 7-8 ओळीच तेवढया वाचता आल्या सगळयांनी ‘जयोस्तुते’ आणण ‘सागरा
े
े
े
ं
ू
ं
े
े
प्राण तळमळला’ हे गीत गायल. ते गातांना सारखे हुदक दत, कठ दाटन आलला आणण डोळयात अश्ू दाटलल असे
े
े
ु
ते दृश्य होते. अशा त्ा अंधार कोठडीत सावरकरांनी 10 वरफे काढली जजरे आम्ही 2 ममननटसधदा उभ राहू शकत
ं
वारसा .... ना ांचा .... सं कृ तीचा .... कलेचा ….
आ ण .... शौया चा !!!