Page 26 - Yürüyüş Dergisi 559. Sayısı

gürlükçü söylem ve çağrılarıyla işçi Babai Ayaklanmalarından ardı arkası runluluktu.
sınıfını ve yoksul köylüleri de yanına kesilmeyen Celali isyanlarına ve or- Kuşkusuz bu süreçte yaşanan ne
alan burjuvazi feodal sistemi devi- takça bir yaşamı temel alan Bedreddin kilisenin etkisinin kırılması ne yeni
rerek egemenliğini ilan etti... Ayaklanmalarına kadar halkların is-
icatların olması, keşiflerin yapılması
yanı hiç bitmemiş, feodal Osmanlı
9- Feodal Toplumun düzenini derinden sarsmıştır. ne de ayaklanma ve isyanlar çok
Yıkılmasında Hiçbir sömürücü, egemen, dere- önemli olmakla birlikte feodalizmin
Halk Ayaklanmalarının beyi, kral, padişah halkların emeği, yıkılması için yeterli değildi. Yeni
alınteri, kanı ve canı üzerine kurulu
Etkisi Nedir? bir toplumsal düzenin kapılarını açan
düzenlerinden vazgeçmek istemez.
Çıkışı itibariyle köleciliğe göre Ancak, tarihin çarkı hep ileriye doğru en başta üretici güçler ile üretim iliş-
ilerici bir toplum düzenini ifade eden döndüğünden eskiyen yıkılıp, tarihin kileri arasındaki zorunlu uygunluk
feodalizm, devamında zulümle, zor- çöplüğüne atılmak zorundadır. yasasının bozulması ve buna uygun
balıkla, baskıyla dininde kullanımıyla
halklar üzerinde korkunç bir sömü- 10- Feodalizmin Sonunu ekonomik altyapının oluşmasıydı.
rüyü de beraberinde getirmiştir. Getiren, Yeni Bir Toplumsal Yeni üretim anlayışının zorunlu-
Sömürü ve zulmün olduğu yerde Düzenin Ortaya Çıkmasını luğu ve toplumsal düzenin değişimi
isyanı kaçınılmazdır. Ortaya çıkış
Sağlayan Ne Oldu? bu çelişkiler ve çatışmaların çözümü
sebepleri ve sonuçları farklı farklı
Köleci üretim tarzı tarihten silin- sonucu ortaya çıktı. Ticaret haklarını
olsa da; yüzyıllarca süren feodal dü-
meden önce, artık gelişimi durmuş,
zende de halkların öfkesi birikmiş elinde bulunduran, kapitalist olu-
ve ayaklanmalar, isyanlar kaçınılmaz üretici güçlerin gelişimi önünde engel şumları sağlayan burjuvazi kralların
hale gelmiştir. Feodal düzenin hemen olmaya başlamıştı. Aynı kaderi bu desteğini de yanına alarak, şehirler-
her aşamasında firarlardan silahlı kez feodal sistem yaşıyor, bağrında deki örgütlenmenin ve hareketlili-
ayaklanmalara kadar çeşitli ayaklan- yeni bir toplumsal düzen yeşeriyor-
malar yaşanmıştır. Bu kendiliğinden du. ğinde gücüyle feodalizmi tasfiye et-
Sayı: 559 ve birbirinden kopuk ayaklanmalar Şehirlerde yoğunlaşan üretim ve meye başladı.
Yürüyüş kaçınılmaz olarak başarısızlığa mah- yaşam, feodal bağımlılıktan kurtul- _______
5 Şubat kumdu. Ama ayaklanmalar, isyanlar, mayı sağlarken, her ne kadar üretim - Lonca: Feodal dönemde, aynı
2017 feodal beylerin keyfi yönetimine vb. özgürleşmiş gibi görünse de, ver-
karşı serfleri biraz olsun koruyordu. giler, haraçlar, ticaret yapıldığında ya da birbirine yakın işleri yapan
Avrupa’daki köylü ayaklanmaları uygulanan kısıtlamalar, gümrük ko- zanaatçıların kurduğu birlikler-ör-
ve yine Osmanlı’yı hop oturup-hop taları vb. bu özgürleşmenin ve üreti- gütlenmelerdir. Bu örgütlenmeler Os-
kaldıran, Anadolu’yu bir boydan bir minin yeni pazarlarla buluşmasının manlı’da ise Ahilik şeklinde geliş-
boya saran halk ayaklanmaları da önünde de engel oluşturuyordu.
miştir.
böyle başlamıştır. Yeni aletler üretiliyor, üretim şe-
- Angarya: Bir kimseye veya
Anadolu’da Baba İshak önderli- killeri, teknikleri geliştiriliyor, kır
ğinde başlayan ve iktidarı hedef alan ve şehir arasında iş bölümü sağlanı- topluluğa ücret vermeden yaptırılan
yor, ticaret ile birlikte meta do- iş. Köylünün derebeyine yaptığı zo-
laşımının koşulları yaratılıyor, runlu, ücretsiz hizmet.
Şehirlerde yoğunlaşan üretim bölünmüş, parçalanmış devletler
ve yaşam, feodal bağımlılıktan üzerinden ulusal pazarlar açığa - Meta: Pazar için üretilen mal.
- Serf: Feodal beylere çalışan,
kurtulmayı sağlarken, her ne çıkarılıyor – ancak tüm bu de-
ğişim ve gelişmelere karşın feo- toprak ile birlikte alınıp satılabilen
kadar üretim vb. özgürleşmiş dal üretim anlayışı engelde ısrar “köle”, topraksız köylü. Serflerin ev-
gibi görünse de vergiler, ediyordu. lenmeleri, ev değiştirmeleri, kendi
haraçlar, ticaret yapıldığında Toprağa bağlı serflerin, ye- malını başkasına bağışlamaları feodal
rini işçi sınıfına bırakması, feo-
uygulanan kısıtlamalar, dal toplum ilişkilerinin artık tı- beyin iznine bağlıydı. Hatta kimin
gümrük kotaları vb. bu kandığı, toprak ve toprağa bağlı kiminle evleneceğine feodal bey karar
özgürleşmenin ve üretiminin serflerle sağlanan üretimin, top- veriyordu. Yine pek çok yerde “ilk
lumu geliştirmek bir yana ge- gece hakkı” denilen gelenek oldukça
yeni pazarlarla buluşmasının lişimini engellediği bir dönem
yaygındı. Kısacası feodal beyler,
önünde de engel oluşturuyordu. başlamıştı. Feodal üretim iliş-
kilerinin yerini kapitalist üretim serflerin üzerinde çok geniş haklara
ilişkilerinin alması artık bir zo- sahiptiler.

26 Parti-Cephe Komutanlığı Kızıldere Gibi Yeni Başlangıçlar Yaratmak