Page 27 - ประวัติศาสตร์ไทย
P. 27
การรุกรานเวียดนาม
ใน พ.ศ. 2319 เมื่อกบฏเต็ยเซิน (Tây Sơn) ยึดซาดินห์
(Gia Dinh) ก็ได้ประหารพระราชวงศ์เหงวียนและ
ประชากรท้องถิ่นเป็นอันมาก เหงียน อั๊ญ (Nguyễn
Ánh) พระราชวงศ์เหงียนพระองค์สุดท้ายที่ยังมีพระชนม์อยู่
ทรงหนีข้ามแม่นํ้ามายังสยาม ขณะที่ลี้ภัยในสยาม เหงียน อั๋นห์
ทรงปรารถนาจะยึดซาดินห์คืน และขับกบฏเต็ยเซินออกไป
พระองค์ทรงโน้มน้าวพระทัยของพระบาทสมเด็จพระพุทธ
ยอดฟ้าจุฬาโลก ที่วางพระองค์เป็นกลาง ให้การสนับสนุนด้าน
กําลังพลและกําลังรุกรานขนาดเล็กแก่พระองค์ใน พ.ศ. 2326
กลาง พ.ศ. 2327 เหงียน อั๊ญ พร้อมกับกองทัพสยาม 20,000-
50,000 นาย และเรือ 300 ลํา เคลื่อนผ่านกัมพูชา ทางตะวันออก
ของโตนเลสาบ และแทรกซึมแคว้นอันนัมซึ่งเพิ่งถูกผนวก
ล่าสุด ทหาร 20,000 นายถึงเกียนเซียง (Kien Giang)
และอีก 30,000 นายขึ้นบกที่ชัป หลาบ (Chap Lap)
ขณะที่สยามรุกคืบสู่เกิ่นเทอ (Cần Thơ) ปีเดียวกัน สยาม
ยึดแคว้นเดียดินห์ ซึ่งอดีตเป็นของกัมพูชา มีการอ้างว่า ทหาร
สยามกระทําทารุณต่อประชากรผู้ตั้งถิ่นฐานชาวเวียด ทําให้
ประชาชนท้องถิ่นหันไปสนับสนุนเตยเซิน
เหงวียนเหว (Nguyễn Huệ) แห่งราชวงศ์เตยเซิน ทรง
คาดการณ์ล่วงหน้าถึงการเคลื่อนไหวของสยาม ทรงจัดวาง
ทหารราบอย่างลับ ๆ ตามแม่นํ้าเตียง (Tiền) ใกล้กับมายโตว
(Mỹ Tho) ปัจจุบัน และเกาะกลางแม่นํ้าบางเกาะ เผชิญกับ
กําลังอื่นฝั่งเหนือ พร้อมกําลังเสริมทางเรือทั้งสองฝั่งของที่ตั้ง
ทหารราบ