Page 25 - ประวัติศาสตร์ไทย
P. 25
ประวัติศาสตร์ในสมัยรัตนโกสินทร์
ราชอาณาจักรรัตนโกสินทร์ เป็นราชอาณาจักรที่สี่ในยุค
ประวัติศาสตร์ของไทย เริ่มตั้งแต่การย้ายเมืองหลวงจากฝั่งกรุง
ธนบุรี มายังกรุงเทพมหานคร ซึ่งตั้งอยู่ทางตะวันออกของแม่นํ้า
เจ้าพระยา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ปฐมกษัตริย์
แห่งราชวงศ์จักรี เสด็จขึ้นครองราชสมบัติ เมื่อวันที่ 6
เมษายน พ.ศ. 2325
ครึ่งแรกของสมัยนี้เป็นการเพิ่มพูนอํานาจของอาณาจักร ถูก
ขัดจังหวะด้วยความขัดแย้งเป็นระยะกับพม่า เวียดนามและ
ลาว ส่วนครึ่งหลังนั้นเป็นการเผชิญกับประเทศเจ้าอาณา
นิคม อังกฤษและฝรั่งเศส จนทําให้ไทยเป็นเพียงประเทศเดียวใน
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ไม่ตกเป็นอาณานิคมของตะวันตก
ผลกระทบจากภัยคุกคามนั้น นําให้อาณาจักรพัฒนาไปสู่รัฐชาติ
สมัยใหม่ที่รวมอํานาจเข้าสู่ศูนย์กลาง โดยมีพรมแดนที่กําหนด
ร่วมกับชาติตะวันตก สมัยนี้มีพัฒนาการทางเศรษฐกิจและสังคม
ที่สําคัญ ด้วยการเพิ่มการค้ากับต่างประเทศ การเลิกทาส และการ
ขยายการศึกษาแก่ชนชั้นกลางที่เกิดขึ้น อย่างไรก็ตาม ไม่มีการ
ปฏิรูปทางการเมืองอย่างแท้จริงกระทั่งระบอบสมบูรณาญาสิทธิ
ราชถูกแทนที่ด้วยระบอบราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ ในการ
ปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475