Page 20 - ประวัติศาสตร์ไทย
P. 20
การรวมชาติและการขยายตัว
ครั้นเมื่อพระเจ้ามังระแห่งอาณาจักรพม่าทรงทราบข่าวเรื่องการ
กอบกู้เอกราชของไทย พระองค์จึงมีพระบรมราชโองการให้เจ้า
เมืองทวายคุมกองทัพมาดูสถานการณ์ในดินแดนอาณาจักรอยุธยา
เดิม เมื่อปลาย พ.ศ. 2310 แต่ก็ถูกตีแตกกลับไปโดยกองทัพธนบุรี
ซึ่งสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีทรงนําทัพมาด้วยพระองค์เอง
ต่อมา สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีจึงโปรดให้จัดเตรียมกําลังเพื่อ
ทําลายคู่แข่งทางการเมือง เพื่อให้เกิดการรวมชาติอย่างมี
ประสิทธิภาพ ในปี พ.ศ. 2311 ทรงมุ่งไปยังเมืองพิษณุโลกเป็น
แห่งแรก ทว่า กองทัพธนบุรีพ่ายต่อกองทัพพิษณุโลก ณ ปากนํ้า
โพ จึงต้องเลื่อนการโจมตีออกไปก่อน แต่ภายหลังเจ้าพิษณุโลก
ถึงแก่พิราลัย ชุมนุมพิษณุโลกอ่อนแอลงและตกอยู่ภายใต้อิทธิพล
ของเจ้าพระฝางแทน
สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีได้เปลี่ยนเป้าหมายไปยังชุมนุมเจ้าพิมาย
เนื่องจากทรงเห็นว่าควรจะปราบชุมนุมขนาดเล็กเสียก่อน กรม
หมื่นเทพพิพิธสู้ไม่ได้ ทรงจับตัวมายังกรุงธนบุรี และถูกประหาร
ระหว่างเดือนตุลาคม-เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2311 เมื่อขยาย
อํานาจไปถึงหัวเมืองลาวแล้ว สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีทรง
พยายามใช้พระราชอํานาจของพระองค์ช่วยให้ นักองราม เป็น
กษัตริย์กัมพูชา โดยพระองค์โปรดให้ กรมพระราชวังบวรมหา
สุรสิงหนาท เป็นแม่ทัพไปตีกัมพูชา แต่ไม่สําเร็จ