Page 15 - ประวัติศาสตร์ไทย
P. 15
การฟื้นตัว
หลังพระเจ้าบุเรงนองเสด็จสวรรคตเมื่อ พ.ศ. 2124 สมเด็จ
พระนเรศวรมหาราชทรงประกาศเอกราชแก่กรุงศรีอยุธยา
อีกสามปีให้หลัง อยุธยาต่อสู้ป้องกันการรุกรานของรัฐหง
สาวดีหลายครั้ง จนในครั้งสุดท้าย สมเด็จพระนเรศวร
มหาราชทรงปลงพระชนม์เมงจีสวา (Mingyi Swa)
อุปราชาของราชวงศ์ตองอูได้ในสงครามยุทธหัตถีเมื่อ พ.ศ.
2135 จากนั้น อยุธยากลับเป็นฝ่ายบุกบ้าง โดยยึดชายฝั่ง
ตะนาวศรีทั้งหมดขึ้นไปจนถึงเมาะตะมะใน พ.ศ. 2138
และล้านนาใน พ.ศ. 2145 สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรง
ถึงกับรุกรานเข้าไปในพม่าลึกถึงตองอูใน พ.ศ. 2143 แต่
ทรงถูกขับกลับมา หลังสมเด็จพระนเรศวรมหาราชเสด็จ
สวรรคตเมื่อ พ.ศ. 2148 ตะนาวศรีตอนเหนือและล้านนาก็
ตกเป็นของรัฐอังวะ อีกใน พ.ศ. 2157 อยุธยาพยายามยึดรัฐ
ล้านนาและตะนาวศรีตอนเหนือกลับคืนระหว่าง พ.ศ.
2205-07 แต่ล้มเหลว
การค้าขายกับต่างชาติไม่เพียงแต่ให้อยุธยามีสินค้าฟุ่มเฟือย
เท่านั้น แต่ยังได้รับอาวุธยุทโธปกรณ์ใหม่ ๆ ด้วย กลาง
คริสต์ศตวรรษที่ 17 ระหว่างรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์
มหาราช อยุธยามีความเจริญรุ่งเรืองมาก แต่ใน
[18]
คริสต์ศตวรรษที่ 18 อยุธยาค่อย ๆ สูญเสียการควบคุมเหนือ
หัวเมืองรอบนอก ผู้ว่าราชการท้องถิ่นใช้อํานาจของตน
อย่างอิสระ และเริ่มเกิดการกบฏต่อเมืองหลวงขึ้น
ไม่อาจหักเอากรุงศรีอยุธยาได้ในการทัพครั้งนั้น