Page 17 - E-Modul Asam Basa Berbasis Guided Discovery Learning
P. 17

E E-MODUL ASAM & BASA

                                            Berbasis Guided Discovery Learning
                                            B e r b a s i s   G u i d e d   D i s c o v e r y   L e a r n i n g


                          P e n g u m p u l a n   D a t a     ( D a t a   C o l l e c t i o n )
                          Pengumpulan Data  (Data Collection)


                                 Teori Arrhenius
                   1             T e o r i   A r r h e n i u s


                    Definisi asam basa menurut teori Arrhenius
                                       b
                                                        t
                                        a
                                                           e

                                                                             s
                                                                        n
                            s
                         n
                                   m
                                                                           u
                                  a
                           i
                                                              r


                       f
                                                               i
                        i
                                                          t
                                                                 A
                    D
                               a

                                                   u

                                                                     h
                                                            o
                                                e
                                              m
                                                                    r
                                                 n
                                           a
                                                      u
                      e
                                          s
                             i
                                                                       e
                                 s
                                                     r
                                                                          i
                                                                   r
                                                                                               n
                                                                           l
                                                                                 n
                                                                                a
                                                                                        g
                                                                                     b

                                                                                      a
                                                                              k
                                                                                           m
                                                                            a
                                                                                              a
                                                                                         a
                                                                             s
                                                                                           i
                                                                      e
                                                                         e
                                                                   m
                                                                         j
                                                                       n
                                                                                                    k
                                                                                                     e

                                                                                                       k
                                                                                                 a
                                                    Arrhenius  menjelaskan  bagaimana  kekuatan
                                                                                                           i

                                                                       g
                                                                                                         i

                                                                              n
                                                                                        a
                                                                                      d
                                                                    t
                                                                    e
                                                                                     a
                                                                                   p
                                                                                                              n
                                            asam  dalam  air  tergantung  pada  konsentrasi  ion
                                                                      r
                                                                                g

                                                                                                            o
                                                                         a
                                                                            t
                                                                                                    t
                                                                                                     r
                                                                                            o
                                                                                                 e
                                                                                                s
                                                                          n
                                                                                              n
                                                                                                  n
                                                                                           k
                                                                                                      a
                                                                            u
                                                                                                       s

                                            h i d r o g e n    d i    d a l a m n y a .    B e l i a u    m e n g u s u l k a n    t e o r i
                                            hidrogen  di  dalamnya.  Beliau  mengusulkan  teori

                                                           e
                                                                    l
                                                                                    m
                                                                             n
                                                  s
                                                            l
                                                                     i

                                                                          y
                                                o
                                                                t
                                                               k
                                                                            a
                                                                 r

                                                                  o
                                                                               g
                                                     s
                                                             e
                                                       i
                                                   i
                                                                      t

                                                    a
                                                                                            t
                                                                                           a
                                                                                               k
                                                                                             a
                                            disosiasi  elektrolit  yang  menyatakan  bahwa
                                            d
                                                                                         y
                                                                                        n
                                                                                                          h
                                                                                                         a
                                                                                                              a
                                                                                                            w
                                                                                                  n
                                                                                                a
                                                                                                       b

                                               s
                                                                                      e
                                              i

                                            elektrolit seperti asam, basa, dan garam terdisosiasi
                                            e l e k t r o l i t   s e p e r t i   a s a m ,   b a s a ,   d a n   g a r a m   t e r d i s o s i a s i

                                                                                   r

                                                             i
                                                                                                            a
                                                                                                  e
                                                                                                m
                                                                          l

                                                                                                           k
                                                                                      B

                                                                                                     y
                                                                n
                                                                                                       a
                                                                       d
                                                                                                        t
                                                                         a
                                                                 n
                                                              o
                                                                                                    n
                                                                                                         a
                                                                           a

                                                                                           a
                                                                             m
                                                                                        e
                                                                                          l
                                                                                    .
                                                                                           i
                                            menjadi  ion-ionnya  dalam  air.  Beliau  menyatakan
                                                                                 a
                                                                   y
                                                                                             u
                                                                                  i
                                                                                                              n
                                                                     a


                                            b a h w a    b e b e r a p a    e l e k t r o l i t    t e r d i
                                            bahwa  beberapa  elektrolit  terdisosiasi  sempurna

                                            tetapi beberapa lainnya hanya terdisosiasi sebagian.
                                                                                                            n
                                                                                                           a
                                                                                   t
                                                                                                        g
                                                                                                          i
                                                                     n
                                                                                    e
                                                                                                              .
                                                                                            s
                                                                             a
                                                                                          o
                                                                                              a
                                                                                             i

                                                                                        i
                                                                                 a
                                                                                y
                                                                                       d
                                                                                         s
                                                                              n
                                                                                                    e
                                                                         a
                                                                                                   s
                                                                       y
                                                                                                       a
                                                                                                     b

                                                                                                s
                                                                           h

                                                                                                 i
                                                                                      r
                                                         e
                                                       b
                                                      e
                                                          r
                                                              a
                                                             p
                                                           a
                                                    b
                                               t
                                             e
                                            t
                                                a

                                                   i
                                                 p
                                                                   i
                                                                    n
                                                                  a
                                                                 l


                               A s a m   m e n u r u t   A r r h e n i u s
                               Asam menurut Arrhenius

                       Definisi asam menurut Arrhenius dapat Ananda
                       D e f i n i s i   a s a m   m e n u r u t   A r r h e n i u s   d a p a t   A n a n d a
                    p a h a m i    m e l a l u i    g a m b a r    y a n g    d i s a j i k a n    p a d a
                    pahami  melalui  gambar  yang  disajikan  pada
                                                                               a
                                                    a
                                                                                k
                                                     n
                                                                             p
                                                                       m
                    gambar  2(a).  Gambaran  tersebut  merupakan

                                                   r
                                            a
                                                b
                                             m

                                                                   t
                                                                                  a
                                                                                   n
                                                 a
                                                                 u
                                                          e
                                                                            u
                                                          t
                                                                b
                                                             s
                                                                         e
                                                            r
                                                              e
                                                                           r

                                            g
                                                                             b
                                                           d
                                                         r
                               n
                                      i
                                                      l
                                                       o
                                               n
                     a
                                             e
                                                                                   n
                                     h
                                                            a
                                                                                  a
                            r
                                         r
                    gambaran         hidrogen        klorida      y a n g    bukan       (a) HCl(aq)→H (aq)+Cl (aq)
                                                     k
                           a
                       m
                    g
                                                                                k
                         b
                                                                               u
                                       d
                                          o
                                                                  yang
                                                          i
                             a
                                                                                                       +
                                                                                                               -
                                                               r
                    m
                        r
                         u
                          p
                            a
                             k
                                       m
                                n


                      e
                                   a
                                      a
                                                                         k
                                     s
                               a
                    merupakan  asam,  tetapi  jika  dilarutkan  ke  dalam
                                                                      n

                                                                                l
                                                                                 a
                                                          d
                                                                   k
                                                                                  m
                                                  i
                                                    j
                                                      k
                                                                               a
                                                                             d
                                                        a
                                                     i

                                                                  t

                                                                    a

                                             e
                                            t
                                                             l
                                                                u
                                                              a
                                               a
                                                                          e
                                                p
                                                            i
                                              t
                                          ,

                     i
                      r
                    air akan bersifat asam.
                    a
                        a
                                   s

                                  r
                                e
                                         a
                                     f
                                      a
                                    i
                                            a
                                       t
                               b
                                             m
                           a
                                                .
                         k
                                          s
                            n

                       Reaksi yang terjadi adalah :
                       R e a k s i   y a n g   t e r j a d i
                                                  +             -
                                 HCl(aq)→ H (aq)  + Cl (aq)
                                            →
                                                                                                          +        -
                                                                                         (b) NaOH(aq)→Na (aq)+OH
                                                                                                    (aq)
                    Silahkan Ananda perhatikan Gambar 2 disamping!
                    S i l a h k a n   A n a n d a   p e r h a t i k a n   G a m b a r   2   d i s a m p i n g !
                       Fase F SMA/MA                                                                   11
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22