Page 47 - E-Modul Asam Basa Berbasis Guided Discovery Learning
P. 47

E E-MODUL ASAM & BASA

                                                              D
                                                                i
                                                                s
                                                          e
                                                           d

                                                                 c
                                                                     r
                                                                      y

                                                                  o
                                                                   v
                                                                    e
                                                         d
                                               r
                                               b
                                                a
                                            Berbasis Guided Discovery Learning
                                            B
                                              e
                                                  s
                                                     G
                                                       u
                                                        i
                                                   i
                                                   s

                                                                        L
                                                                               i
                                                                             n
                                                                                 g
                                                                               n
                                                                           a
                                                                          e
                                                                             r


                                              T
                                            A
                                          U
                                        K
                      2        BASA KUAT& BASA LEMAH

                                            b
                                                                                                  a
                                              a
                                                                                              p
                                                a
                                                                                               a
                                                                                                d
                                               h
                                     l
                                      a
                                   t
                                    e
                                       h
                                           i


                                          d
                                                  s
                                                                                  a
                                                           n

                                                                                    b
                                                          e
                                                             a
                                                                               u
                                                                              j

                                                                                g
                                                              i
                                                         g
                                                                                          k
                                                    m
                                                                                           u


                                                                                        a
                                                       n
                                                                                      e
                                                                                       r
                                                                                        l
                                                      e
                                 g
                         p

                             y
                              a
                               n
                       A
                       Apa  yang  telah  dibahas  mengenai  asam  kuat  juga  berlaku  pada  basa

                          a
                                                                       l
                                               o
                                                                            i
                                                                       l
                                                                   m
                                                                            i
                                               o
                     ,
                                                                   m
                                                 k
                                                 k
                                                           r

                                                                                        m
                                                           r
                                                                              d
                                                                                        m

                                                                                            a
                                                           i


                                                                        k
                                                                                    o
                                                                                            a

                                                        d
                              m
                              m

                                              r
                                                           i
                                              r
                                                        d
                        a
                                                         a
                     ,
                                                     a
                                                     a
                                                    d
                       y
                                                                              d
                                                    d
                           g


                         n

                                                                                      g
                                                         a
                           g
                                                                                      g
                                                                      a
                         n
                                                                                       a
                                                                      a


                                                  s
                                                  s

                        a

                                                                                   l
                                                                                    o
                                                                                   l
                                                                                       a
                                                   i
                                                   i
                                             d
                                                                          a
                                                               o
                                                                                                    t
                                                                                                    t
                                      u
                                 n
                                                                                                    a
                                      u
                                                                                                    a
                                                                                 n


                                                                          a
               kuat,  yang  mencakup  hidroksida  dari  logam  alkali  dan  logam  alkali  tanah

                                                               o
                                        p
                                        p
                                                                                                      n
                                                                                                       a
                                                                                                        h
                                    a
                                                                                                       a
                                                                                                        h
                                  c
                                  c
                                                                               a
                                                                               a
                                     k
                                     k
                                                                                                      n
                                 n
                                                                 a
                                                                g
                                    a
                                                                 a
                                                                g
                                            i
                                            i


                                           h
                                                                                             l
                                           h
                                e
                                                                                              k
                                                                                              k
                                e
                       y
                                                                                               a
                                                                                               a


                                                                                                 l
                                                                                                 i
                                             d
                                                                                 n
                                                                                                 i
                                                                        k
                                                                                                 l
                                                                                             l
                                                              l
                                                                           l
                                                              l
                                                                           l
                                                                                  a
                                                            (


                                                                              j
                                                                               u
                                                           a
                       u
                                                                 )
                                                                                g

                      t
                                                         B
                                                             O
                                                               H
                                t
                                          ,

                                        H
               t tertentu,  seperti  NaOH,  KOH,  dan  Ba(OH) .  Begitu  juga  dengan  yang  telah
                                                                                                  g
                                                                                                n
                                            K
                                                                           u
                                                                                              y
                                                                                               a
                               r
                                                                        g

                                                                           t
                                                                                                      l
                                                                                                        h
                                   N
                                                                                                       a
                                     a
                                                                                                    t
                                 i

                                                                          i
                                                                                                     e
                                      O

                                                                     B
                                                    d
                           e

                                                                                       n
                   e
                                                                                      e

                          s
                                                                                    d
                                                     a
                    n
                                                       n
                                                  ,
                                              O
                        ,
                                                                                          a
                e
                              e
                                                                                           n
                                                H
                                                                       e
                            p
                                                                                        g
                 r
                  t
                                                                  2
               dibahas mengenai asam lemah, juga berlaku untuk basa lemah.
                                                                                      .
                                           l

                                        m
                                               a
                                                 h
                                            e
                                             m
                                       a
                                      s
                                    a
                M  e m b e d a k a n   b a s a   k u a t   d a n   b a s a   l e m a h   b e r d a s a r k a n   r e a k s i   i o n i s a s i n y a   d i
                Membedakan basa kuat dan basa lemah berdasarkan reaksi ionisasinya di
                                                      dalam air.
                     Basa Kuat
                                                                                     a
                                                                                      O
                                                                                        H
                                                                                   N
                                                                                   NaOH
                                                                                 OH  −
                                                                                 Na +

                                                                                 (Nivaldo, 2011: 503).
                                                                                 ( N i v a l d o ,   2 0 1 1 :   5 0 3 ) .
                                                                                        a
                                                                          H
                                                                                          r
                                                                                          r
                                                                                         i
                                                                                         i
                                                                                        a
                                                                                 a
                                                                                 a
                                                                               i
                                                                                   l
                                                                                   l


                                                                                d
                                                                               i
                                                                                d

                                                                                     m



                                                                                    a
                                                                                    a
                                                                             d
                                                                                     m
                                                                             d
                                                       a
                                                       a
                                                        k
                                                         s
                                                        k
                                                    R

                                                    R
                                                      e
                                                      e
                                                            i
                                                            i
                                                             o
                                                              n
                                                             o
                                                          i
                                                         s
                                                          i



                                           b
                                         m
                                           b
                                             a
                                             a
                                      G G
                                      Gambar 16. Reaksi ionisasi NaOH di dalam air
                                        a
                                         m
                                        a
                                                 6
                                               1
                                                 6
                                                  .
                                                  .
                                              r
                                              r

                                               1

                                                                     N
                                                                     N

                                                                       a
                                                                       a
                                                                s
                                                                s
                                                                   s
                                                                    i
                                                                    i
                                                                   s
                                                                 a

                                                                 a
                                                                i
                                                                i
                                                                        O
                                                              n
                                                                          H
                                                                        O

                                                                             e
                                     a
                       Tabel 6. Basa kuat yang sering dijumpai dalam kehidupan
                                                g
                                                                    d
                       T T a b e l l     6 . .     B a s a     k u a t t     y a n g     s e r i i n g     d i i j j u m p a i i     d a l l a m     k e h i i d u p a n
                                    s
                                  a
                        a
                                                                        a
                                                  s
                                              a
                                                                      a
                              6
                                            y
                                                                            k
                                        u
                                       k
                                B
                                                                         m
                                               n
                                         a
                                                             u
                                                              m
                                                                               h
                                                        g
                          b
                                                                                  u
                                                          d
                                                                p
                                                                                    p
                           e
                                                     r
                                                                                 d
                                                   e
                                                                                      n
                                                                  a
                                                                                     a
                                                      n
                                    Nama Basa                        R u m u s   M o l e k u l

                                            B
                                         a
                                      a
                                       m
                                    N
                                             a
                                                a
                                               s
                                                                     Rumus Molekul
                         L i t i u m   H i d r o k s i d a                  LiOH
                         Litium Hidroksida
                         N a t r i u m   H i d r o k s i d a               NaOH
                         Natrium Hidroksida
                         K a l i u m   H i d r o k s i d a                  KOH
                         Kalium Hidroksida
                         S t r o n s i u m   H i d r o k s i d a          Sr(OH)
                         Stronsium Hidroksida
                                                                                   2
                                        r
                                 m
                                               a
                                   H

                           a
                             l
                                      d
                             s
                                     i
                                           s
                                             d
                               u
                                            i
                              i
                         K
                                         o
                         Kalsium Hidroksida                               Ca(OH)
                                          k
                                                                                   2
                         Barium Hidroksida
                         B a r i u m   H i d r o k s i d a                Ba(OH)
                                                                                   2
                       Fase F SMA/MA                                                                   41
   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52