Page 10 - Shakespeare
P. 10
πατέρα τους Ληρ, που ακολουθούμενος από τον πιστό του δούκα, μεταμφιεσμένο πάντα,
και από το γελωτοποιό του περιπλανιέται μέσα σε μια άγρια νύχτα με καταιγίδα και
καταφεύγει σ' ένα καλύβι ξεστομίζοντας βαριές κατάρες.
Από κει οι πιστοί του τον φυγαδεύουν στο Ντόβερ, απέναντι από τις γαλλικές ακτές.
Στο μεταξύ ο δούκας της Κορνουάλης, σύζυγος της Ρεγάνης, σκοτώνεται σε μια
συμπλοκή, ενώ ο βασιλιάς της Φραγκιάς αποβιβάζεται με στρατό στο Ντόβερ. Η
Κορδέλια ειδοποιείται κι έρχεται να συναντήσει τον πατέρα της που βρίσκεται πια στα
πρόθυρα της τρέλας. Η συνάντηση γίνεται στο φράγκικο στρατόπεδο (β' απόσπασμα).
Ακολουθεί σύγκρουση των φράγκικων και αγγλικών στρατευμάτων και νικούν οι
Αγγλοι. Ο Ληρ και η Κορδέλια συλλαμβάνονται και φρουρούνται. Ανάμεσα στις δυο
βασίλισσες αδελφές, τη Γονερίλη και τη Ρεγάνη, ξεσπάει διχόνοια. Η Γονερίλη
δηλητηριάζει τη Ρεγάνη και η ίδια αυτοκτονεί. Η Κορδέλια δολοφονείται και ο Ληρ
ξεψυχάει κρατώντας στην αγκαλιά του το σώμα της.
Γνώμες για το έργο
Ληρ έζησε, γέρασε σ’ απόσταση από τους συνανθρώπους του, ξεμοναχιασμένος στον
ψηλό του θρόνο. Είναι ένας γέρο-βασιλιάς-παιδί με τις ιδιοτροπίες του κακομαθημένου
παιδιού, την απειρία του, τις αυθαιρεσίες, τη σκληρότητά του. Αλλά και το απονήρευτο,
το εύπιστο, μια γενναιοδωρία που μόλις ισκιώνεται από τη φυσική του βιαιότητα...
Δεσποτικός, τυφλωμένος από την παντοδυναμία του, παραμερίζει βίαια τον τίμιο και
γενναίο Κεντ, τον πιο αξιόλογο άνθρωπο της Αυλής. Κι επειδή ο Κεντ είναι από τους
ανθρώπους που σέβονται, αλλά δεν «έρπουν», ούτε τρομοκρατούνται, ο κεραυνός της
βασιλικής της βασιλικής οργής ξεσπάει στο κεφάλι του. (Άγγελος Τερζάκης, Η τραγωδία
του Ληρ),Ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ (πρόγραμμα)
Στο Βασιλιά Λιρ ο Σαίξπηρ δεν ασχολείται με το πρόβλημα της κυρίως ειπείν
εξουσίας. Τον ενδιαφέρει μόνο το «κενό αγάπης», εντός του οποίου «φύεται» η εξουσία
σε όλες της τις μορφές. Σε τελική ανάλυση, ο Βασιλιάς Λιρ είναι η «τραγωδία της
Αγάπης». Πιο σωστά, η τραγωδία της αδυναμίας για την ύπαρξη της υποσχεμένης από
τον χριστιανισμό Αγάπης. Ο Βασιλιάς Λιρ είναι μια θρησκευτική στην ουσία της
τραγωδία. Πιο σωστά, μια τραγωδία με μεταφυσικά ερείσματα, όπως όλες οι τραγωδίες.
Γιατί δεν μπορεί να νοηθεί τραγικό ξεκομμένο απ' τη Μοίρα. Και δεν μπορεί να νοηθεί
Μοίρα χωρίς τις «υπερβατικές δυνάμεις», που επικαθορίζουν τα ανθρώπινα. Η τραγική
ύβρις δεν είναι ύβρις προς ανθρώπους. Και ο βασιλιάς Λιρ είναι ένας υβριστής της
Αγάπης. Και όπως όλα τα τραγικά πρόσωπα, είναι πρόσωπο συμπαθές γιατί συγκρούεται
με δυνάμεις που τον υπερβαίνουν. Γιατί, όπως είπαμε, η χριστιανική Αγάπη είναι