Page 212 - บทคัดย่อการทดลองสิ้นสุด 59 สมบูรณ์

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2559

1. ชุดโครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาการผลิตพืชไร่และพืชทดแทนพลังงานในภาวะการ
เปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ

2. โครงการวิจัย การสร้างธนาคารคาร์บอนในพื้นที่ปลูกพืชไร่และพืชทดแทนพลังงาน
3. ชื่อการทดลอง ศึกษาการจัดการปุ๋ยต่อการกักเก็บคาร์บอนไว้ในดินในระบบการผลิต
ถั่วเหลืองในสภาพไร่
Fertilizer Management for Soil Carbon Storage in the Soybean

Cropping System (Upland Condition)
1/
2/
4. คณะผู้ด าเนินงาน ศุภกาญจน์ ล้วนมณี พรพรรณ สุทธิแย้ม
2/
2/
นภาพร ค านวณทิพย์ สุพรรณณี เป็งค า
2/
ปัทมกร พงวาเรศ
5. บทคัดย่อ
การศึกษาท าขึ้นเพื่อให้ได้ข้อมูลปริมาณการกักเก็บคาร์บอนในระบบปลูกถั่วเหลืองในสภาพไร่
และได้วิธีการจัดการปุ๋ยหรือธาตุอาหารพืชอย่างเหมาะสม เพื่อเพิ่มการกักเก็บคาร์บอนในระบบ ซึ่งจะ
ช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (ก๊าซ CO2) ใช้ถั่วเหลืองพันธุ์เชียงใหม่ 60 วางแผนการทดลองแบบ

RCB 4 ซ้ า 5 กรรมวิธี ประกอบด้วย 1) ไม่ใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียม ไม่ใช้ปุ๋ยเคมี (no R+no F) 2) ใช้ปุ๋ย
ชีวภาพไรโซเบียม ใช้ปุ๋ยเคมี 12-24-12 อัตรา 25 กิโลกรัมต่อไร่ (GAP) (R + F) 3) ปุ๋ยหมัก 2 ตันต่อไร่ ใช้ปุ๋ย
ชีวภาพไรโซเบียม ใช้ปุ๋ยเคมี 12-24-12 อัตรา 25 กิโลกรัมต่อไร่ (C+R+ F) 4) ใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียม ใช้ปุ๋ยเคมี

P 2O 5 9 กิโลกรัมต่อไร่ + K 2O 6 กิโลกรัมต่อไร่ (R+P+K) 5) ปุ๋ยหมัก 2 ตันต่อไร่ ใช้ปุ๋ยชีวภาพไรโซเบียม น้ าหมัก
ชีวภาพจากผลไม้และสมุนไพร ไม่ใช้สารเคมี (C+R+Organic) ทุกกรรมวิธีท าการเตรียมดินก่อนปลูก
กรรมวิธีที่ 1-4 ป้องกันก าจัดศัตรูพืชโดยใช้สารเคมีตามความจ าเป็น ส่วนกรรมวิธีที่ 5 พ่นน้ าหมักชีวภาพจากผลไม้
และสมุนไพร สัปดาห์ละครั้ง (อัตราส่วนต่อน้ า 1: 200) ขนาดแปลงทดลองย่อย 3 x 5 เมตร พื้นที่เก็บเกี่ยว
2 x 4 ตารางเมตร ระยะปลูก 50 x 20 เซนติเมตร ดูแลรักษาตามกรรมวิธี ท าการเก็บก๊าซ CO 2 เหนือผิวดินในแปลงปลูก

ทุก 2 สัปดาห์ (ทุกกรรมวิธี ทุกซ้ า และจากที่ว่างข้างแปลง) ด้วยสารละลาย NaOH 1 N ขวดละ 20 มิลลิลิตร
แล้วไตเตรทด้วย HCl 1 N พร้อมเก็บตัวอย่างดินที่ความลึก 20 50 และ 75 เซนติเมตร เพื่อหาความชื้นดิน
ก่อนปลูกถั่วเหลือง ท าการปลูกพืชบ ารุงดินแล้วไถกลบ ด าเนินการ 3 ปี (2557 ถึง 2559) ที่ศูนย์วิจัยพืชไร่

เชียงใหม่ และบันทึกข้อมูล 1) สภาพภูมิอากาศระหว่างการทดลอง คุณสมบัติทางเคมี และฟิสิกส์ของดิน
2) ปริมาณการปล่อยก๊าซ CO2 จากดินในแปลงปลูก ทุก 2 สัปดาห์ พร้อมความชื้นดิน และอุณหภูมิดิน
3) ปริมาณอินทรีย์คาร์บอนในดินที่ระดับความลึก 15 เซนติเมตร 4) ความสูงต้นก่อนเก็บเกี่ยว 5) น้ าหนักสดของ
ต้น ใบ และฝัก ในพื้นที่เก็บเกี่ยว 6) น้ าหนักสดและน้ าหนักแห้งของตัวอย่างสุ่ม แยกเป็นส่วนของต้น ใบ

เมล็ด และเปลือกฝัก 7) ปริมาณคาร์บอนและไนโตรเจนในส่วนต่างๆ ของถั่วเหลือง 8) ผลผลิตถั่วเหลือง
ผลการทดลอง พบว่า การผลิตถั่วเหลืองในสภาพไร่ ปลายฤดูฝน โดยมีการเตรียมดิน ใช้ปุ๋ยชีวภาพ
ไรโซเบียม และปุ๋ยเคมี P (9 กิโลกรัมต่อไร่ของ P2O5) และ K (6 กิโลกรัมต่อไร่ของ K2O) ตามค าแนะน า

______________________________________________
1/ กองวิจัยพัฒนาปัจจัยการผลิตทางการเกษตร
2/ ศูนย์วิจัยพืชไร่เชียงใหม่