Page 1524 - บทคดยอการทดลองสนสด 58 สมบรณ_Neat

รายงานผลการทดลองสิ้นสุด ปี 2558

1. ชุดโครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาระบบการปลูกพืชอย่างยั่งยืน
2. โครงการวิจัย วิจัยและพัฒนาระบบการปลูกพืชในพื้นที่ใช้น้ำฝน

3. ชื่อการทดลอง การพัฒนาระบบการปลูกข้าวโพดหลังการเก็บเกี่ยวข้าวในสภาพนาดอน

จังหวัดขอนแก่น
4. คณะผู้ดำเนินงาน วราพร วงษ์ศิริวรรณ พรทิพย์ แพงจันทร์ 1/
1/
ญาณิน สุปะมา 1/

5. บทคัดย่อ
การพัฒนาระบบการปลูกข้าวโพดฝักสดหลังการเก็บเกี่ยวข้าวในพื้นที่นาดอนจังหวัดขอนแก่น

มีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มพืชทางเลือกใหม่ให้เหมาะสมกับพื้นที่ โดยทดสอบการปลูกข้าวโพดฝักสดหลังการ

เก็บเกี่ยวข้าว ในพื้นที่บ้านโจด ตำบลกุดเค้า อำเภอมัญจาคีรี จังหวัดขอนแก่น เกษตรกร 6 ราย
ดำเนินการระหว่างปี 2557 - 2558 โดยทดสอบเทคโนโลยีตามคำแนะนำกรมวิชาการเกษตรเปรียบเทียบ

กับวิธีเกษตรกรซึ่งปลูกข้าวอย่างเดียว ผลการทดสอบรวม 2 ปี พบว่า กรรมวิธีเกษตรกร เกษตรกรที่มีการ
ปลูกข้าวได้ผลผลิตเฉลี่ย 606 กิโลกรัมต่อไร่ ผลตอบแทนเฉลี่ย 4,887 บาทต่อไร่ กรรมวิธีทดสอบ

ได้ผลผลิตเฉลี่ย 615 กิโลกรัมต่อไร่ ผลตอบแทนเฉลี่ย 4,997 บาทต่อไร่ สำหรับข้าวโพดฝักสดที่ปลูก
หลังเก็บเกี่ยวข้าว พันธุ์ลูกผสมการค้า ให้ผลผลิตเฉลี่ย 2,088 กิโลกรัมต่อไร่ ผลตอบแทนเฉลี่ย 11,173

บาทต่อไร่ สัดส่วนรายได้ต่อการลงทุน (BCR) เฉลี่ย 2.8 เมื่อเปรียบเทียบทั้งระบบ พบว่า กรรมวิธีเกษตรกร

(ข้าวอย่างเดียว) ให้ผลตอบแทนเฉลี่ย 4,887 บาทต่อไร่ กรรมวิธีทดสอบ (ข้าว-ข้าวโพดฝักสด) ให้ผลตอบแทน
เฉลี่ย 16,075 บาทต่อไร่ เพิ่มขึ้น 229 เปอร์เซ็นต์ เมื่อดูสัดส่วนรายได้ต่อการลงทุน (BCR) ทั้งระบบ

กรรมวิธีทดสอบจะสูงกว่ากรรมวิธีเกษตรกรเพียงเล็กน้อย คือ 2.7 และ 2.4 ตามลำดับ ซึ่งแสดงให้เห็นว่า

การตัดสินลงทุนปลูกข้าวโพดฝักสดหลังการเก็บเกี่ยวข้าวน่าจะดีกว่าการปล่อยที่นาให้ทิ้งว่างเปล่า การจัด
เวทีสรุปบทเรียนหลังการปลูกข้าวโพดฝักสดหลังการเก็บเกี่ยวข้าวในแต่ละปี เพื่อประเมินความพึงพอใจ

พบว่าเกษตรกร พยายามที่จะปรับการจัดการดินและปุ๋ย เพื่อให้เหมาะกับสภาพความแห้งแล้งที่ทวีความ

รุนแรงมากขึ้นทุกปี โดยคาดว่าจะพยายามปรับเรื่องการจัดการปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน และการใช้แม่ปุ๋ย
แต่ยังต้องใช้ระยะเวลาปรับทัศนคติของเกษตรกรสักระยะหนึ่ง ที่สำคัญการตลาดของการผลิตข้าวโพดฝัก

สดไม่มีปัญหา เพราะจะมีพ่อค้ามารับซื้อถึงแปลงปลูก บางส่วนเกษตรกรจะต้มขายริมถนน ข้อควรระวัง
คือการปลูกข้าวโพดฝักสดหลังเก็บเกี่ยวข้าวในฤดูแล้ง เกษตรกรควรมีแหล่งน้ำสำรองและไม่ควรให้ขาดน้ำ

ในระยะออกดอก และติดฝัก ทั้งนี้ การยอมรับเทคโนโลยียังขึ้นอยู่กับเงื่อนไขของเวลาที่ต้องสอดคล้อง

กับกิจกรรมต่างๆ ของวิถีชีวิตเกษตรกร สภาพสังคม สิ่งแวดล้อมเป็นส่วนสำคัญด้วย

___________________________________________

1/ สำนักวิจัยและพัฒนาการเกษตรเขตที่ 3

1457