Page 124 - NhungMuaXuanTroLai

taám phoâng coù gaén caùc ñieåm saùng coá ñònh goïi laø nhöõng ñònh tinh. Toaøn boä taám
phoâng ñoù vaän chuyeån theo chu kyø ñeàu ñaën, nhöng caùc hoïc giaû Hy laïp nhaän thaáy
moät söï laï: trong soá caùc ñieåm saùng ñoù coù 5 ñieåm raát saùng di ñoäng rieâng bieät, luoân
thay ñoåi vò trí chôù khoâng ñöùng ôû moät choã coá ñònh. Hoï goïi ñoù laø nhöõng vì sao ñi lang
thang (planeøteøs), töø ngöõ thôøi nay goïi laø planet, chuùng ta dòch laø caùc haønh tinh. ÔÛ AÙ
chaâu ngöôøi Trung Hoa ñaët teân 5 haønh tinh ñoù theo thuyeát Nguõ haønh laø Kim, Moäc,
Thuûy, Hoûa, Thoå.

Theo ñöùc tin cuûa Thieân chuùa giaùo, baàu trôøi laø moät nôi nhieäm maàu, ôû ñoù chæ coù
moät ñaáng thieâng lieâng duy nhaát toaøn naêng, cao caû nhaát ngöï trò. Töø thôøi coù tín
ngöôõng ñoái vôùi caùc vò thaàn linh duø ña thaàn hay ñoäc thaàn, con ngöôøi noùi chung ñeàu
bieát kính sôï Trôøi. ÔÛ AÙ chaâu, AÁn giaùo toân suøng ba vò thaàn laø Brahma, Vishnu vaø
Siva. Brahma laø ñaáng Taïo hoùa, coi nhö tinh tuùy cao caû nhaát vaø vónh cöûu cuûa vuõ truï,
nhö vaäy ñaáng Brahma cuõng ôû treân trôøi.

Phaät giaùo toân thôø Ñöùc Thích Ca Maàu Ni. Ñöùc Phaät chæ laø moät ngöôøi, moät vò
Hoaøng töû ñaõ ñaït ñeán möùc sieâu phaøm ñaïi giaùc ñaïi ngoä, nhöng Kinh Phaät noùi ñeán
haèng haø sa soá theá giôùi, töùc baàu trôøi môû roäng ñeán khaép vuõ truï vaø coù nhieàu vò Phaät,
Phaät quaù khöù, Phaät hieän taïi vaø Phaät vò lai. Ñoù laø lôøi daïî cuûa Ñöùc Theá toân vöôït quaù
khoâng gian vaø thôøi gian voâ cuøng taän vaäy.

Chaúng nhöõng trong toân giaùo maø caû daân gian trong nhieàu daân toäc treân theá giôùi
ñeàu coù truyeàn thoáng kính sôï Trôøi Ñaát. Chaúng haïn daân Vieät Nam chuùng ta khi gaëp
caûnh haõi huøng hay khoán khoå, ñeàu coù thoùi quen ngöûa maët leân trôøi keâu "Trôøi ôi!"
mong coù söï cöùu giuùp töø treân cao thaúm ñoù. ÔÛ Trung Hoa thôøi coå cuõng vaøo khoaûng
500 tröôùc Taây nguyeân ñaõ phaùt sinh Ñaïo Laõo. Ngöôøi Trung Hoa voán coù taøi huyeàn
thoaïi hoùa, hoï cho raèng treân trôøi coù moät vò vua cao caû nhaát ngöï trò goïi laø Ngoïc hoaøng
Thöôïng ñeá, bôûi vaäy sau khi ñaïo Laõo ra ñôøi, caùc ñeä töû ñaïo gia cho raèng vò khai saùng
ñaïo laø Laõo Töû ñaõ trôû thaønh Nguyeân Thuûy Thieân Toân ngoài treân trôøi cuøng vôùi Ngoïc
Hoaøng.

Saùng theá hay Tieán hoùa
ÔÛ AÂu chaâu, söï nghi kî cuûa Gia toâ giaùo La Maõ ñoái vôùi Khoa hoïc caøng gia taêng
vaøo theá kyû 16, vì nhaø thieân vaên hoïc Ba Lan Nicaulaus Copernicus ñöa ra thuyeát
Traùi Ñaát cuõng nhö 5 haønh tinh ñeàu xoay quanh Maët Trôøi. Theo thuyeát naøy Traùi Ñaát
khoâng naèm giöõa maø Maët Trôøi naèm giöõa. Ñaàu theá kyû 17, trieát gia YÙ Giordano Bruno
rao giaûng thuyeát Maët Trôøi ôû giöõa neân bò Toøa aùn Toân giaùo Inquisition keát toäi laø keû dò
giaùo vaø ñem ra thieâu soáng. Giöõa theá kyû 17, khoa hoïc baét ñaàu saùng cheá ñöôïc kính
vieãn voïng. Nhaø thieân vaên löøng danh Galileo Galilei laàn ñaàu tieân duøng thieân vaên
kính nghieân cöùu baàu trôøi ñaõ xaùc nhaän thuyeát Traùi Ñaát quay xung quanh Maët Trôøi laø
ñuùng. OÂng cuõng bò Inquisition loâi ra hoûi toäi, nhöng vì vaøo luùc ñoù lyù thuyeát veà Thaùi
döông heä ñaõ ñöôïc phoå bieán neân oâng chæ bò bieám chöùc chôù khoâng bò thieâu soáng.

Ñeán theá kyû 19, nhaø baùc hoïc Anh Charles Darwin neâu ra moät
vaán ñeà nghieâm troïng hôn nöõa. Sau moät chuyeán ñi khaûo saùt nhieàu vuøng keå caû nhöõng
hoang ñaûo treân theá giôùi, oâng laäp thaønh thuyeát tieán hoùa theo ñoù moïi söï soáng treân
Traùi Ñaát ñeàu baét nguoàn töø moät goác laø nhöõng daïng teá baøo tieàn sinh vaät soáng ôû bieån,
roài töø ñoù chuùng tieán hoùa theo ñònh luaät löïa choïn töï nhieân, trôû thaønh toâm caù, moät