Page 75 - NhungMuaXuanTroLai

Myõ vaø AÂu chaâu. Ñoù laø vì Phaät giaùo laø moät toân giaùo môû roäng voøng tay ñoùn nhaän
(inclusive) chôù khoâng loaïi tröø (exclusive). Phaät giaùo khoâng coi ngöôøi khoâng theo
ñaïo laø keû thuø. Hôn nöõa, Phaät giaùo deã thích öùng vôùi caùc neàn vaên hoùa vaø phong tuïc
taäp quaùn khaùc nhau cuûa caùc daân toäc. Ñaïo Phaät khoâng duøng vuõ löïc ñeå chinh phuïc
neân cuõng khoâng bao giôø sôï bò tieâu dieät baèng vuõ löïc. Ñaïo Phaät baát chaáp moïi söï
thaùch ñoá cuûa vuõ khí vaø baïo löïc vì Phaät töû vöõng taâm tin chaéc khoâng coù söùc maïnh naøo
treân ñôøi naøy coù khaû naêng tieâu dieät ñöôïc moái ñaïo.

Ñöùc Phaät ñaõ chæ ra moät con ñöôøng (ñaïo) ñeå chuùng sinh noi theo. Ñoù laø moät con
ñöôøng saùng toû nhö ban ngaøy, khoâng coù gì uaån khuùc, khoâng ai coù theå gieøm pha. Caùc
phöông phaùp tu luyeän coù nhieàu ñeå ñaït thaønh ñaïo quaû, nhöng coù moät phaùp laø Thieàn
ñònh raát khoù tu vaø ít nguôøi hieåu. Theá giôùi beân ngoaøi tröôùc ñaây thöôøng nhìn nhöõng
caûnh tham thieàn nhaäp ñònh cuûa Phaät gia baèng nhöõng caëp maét ngôø vöïc, ñoâi khi coøn
hoûi ngoài thieàn nhö vaäy coù ích gì khoâng vaø coù khi coøn nghi ngaïi cho raèng ñaây chæ laø
moät caùch coá yù taïo ra söï huyeàn hoaëc ñeå haáp daãn söï chuù yù cuûa ngöôøi ngoaïi cuoäc.
Chính ôû ñaây toâi muoán nhaéc ñeán vieäc Ñöùc Ñaït Lai Laït Ma ñôøi thöù 14 ñaõ môøi giôùi
khoa hoïc Taây phöông nghieân cöùu veà Thieàn ñònh cuûa Phaät giaùo, baèng caùch duøng
maùy moùc kyõ thuaät hieän ñaïi tröïc tieáp quan saùt vaø ño löôøng oùc cuûa caùc vò Thieàn sö
trong luùc tham thieàn cuõng nhö trong luùc khoâng nhaäp ñònh.

Toâi nghó quyeát ñònh cuûa Ñaït Lai Laït Ma ñoùn môøi caùc nhaø khoa hoïc tham khaûo
laø ñuùng theo lôøi daïy cuûa Phaät Toå Nhö Lai: Cöûa Thieàn bao giôø cuõng roäng môû tieáp
ñoùn taát caû moïi ngöôøi, keå caû nhöõng ngöôøi ngoaïi ñaïo, hoaøi nghi hay phæ baùng. Quyeát
ñònh môû caây caàu giao tieáp giöõa Phaät giaùo vaø khoa hoïc hieän ñaïi laø moät quyeát ñònh
lòch söû, môû ra moät chaân trôøi môùi cho tö duy nhaân loaïi vaøo ñaàu thieân nieân kyû 3. Toâi
ñaëc bieät hoan ngheânh vieäc laøm cuûa Ñaït Lai Laït Ma, cuoäc hoïp cuûa Ngaøi vôùi caùc
khoa hoïc gia Myõ ôû Ñaïi hoïc MIT ñaõ giuùp toâi tìm ñöôïc moät chöõ öng yù nhaát cho baøi
vieát naøy. Ñoù laø töø "giaûi huyeàn" (demystification). Tröôùc ñaây Thieàn ñònh vaãn bò coi
nhö moät moân tu luyeän thaàn bí huyeàn hoaëc, nay söï hôïp taùc giöõa caùc tu só Phaät giaùo
vaø caùc khoa hoïc gia Taây phöông ñaõ giaûi toûa ñöôïc söï huyeàn hoaëc vaø chöùng nhaän
ñöôïc giaù trò voâ löôïng cuûa Thieàn ñoái vôùi con ngöôøi vaø xaõ hoäi loaøi ngöôøi trong töông
lai.

Giaûi huyeàn Thieàn ñònh
Taïp chí Chuû nhaät cuûa New York Times ra ngaøy 14-9-03 ñaõ ñaêng moät baøi baùo töïa
ñeà: "Phaät giaùo coù toát cho söùc khoûe cuûa baïn khoâng?". Toâi baát giaùc mæm cöôøi, toø moø
ñoïc baøi baùo ñeå xem vaøo naêm 2003 naøy dö luaän Myõ ñaõ bieát veà ñaïo Phaät nhö theá
naøo, nhaát laø baøi baùo cuõng coù nhöõng chi tieát haáp daãn veà cuoäc khaûo cöùu cuûa caùc khoa
hoïc gia hieän ñaïi lieân quan ñeán moân Thieàn cuûa Phaät giaùo.

Vaøo muøa Xuaân naêm 1992, ngöôøi nhaän ñöôïc thö môøi cuûa Ñöùc Ñaït Lai Laït Ma laø
moät khoa hoïc gia veà thaàn kinh, Giaùo sö Richard Davidson cuûa Ñaïi hoïc Wisconsin ôû
Madison. OÂng ñaõ töøng luyeän caùc phöông phaùp taäp trung tö töôûng, neân naém ngay laáy
cô hoäi. Maáy thaùng sau oâng toå chöùc moät ñoaøn khaûo saùt bay qua Baéc AÁn Ñoä ñem theo
ñaày ñuû caùc duïng cuï khoa hoïc, keå caû moät maùy phaùt ñieän xaùch tay, caùc computer lap-
top vaø duïng cuï ño ñieän naõo ñoà (EEG). Chuû ñeà khaûo saùt coù veû hôi mô hoà: ño löôøng
nhöõng ñaëc tính thaàn kinh trong taâm trí cuûa moät nhaø sö Phaät giaùo khi tham thieàn. Söï
thaät vaøo luùc ñoù chính caùc nhaø thaàn kinh hoïc teân tuoåi cuûa Myõ cuõng doäi laïi, neáu
khoâng coá yù neù traùnh, lôøi môøi ñi khaûo saùt veà moân Thieàn Phaät giaùo, hoï coi ñoù nhö