Page 77 - NhungMuaXuanTroLai

coù teân laø tình thöông (compassion) nhöng toâi nghó chöõ "töø bi hyû xaû" ñuùng vôùi Phaät
phaùp hôn. Thöù ba coù teân laø "hieän höõu môû". Ñaây laø traïng thaùi yù thöùc ñöôïc roõ raøng söï
hieän höõu cuûa baát cöù loaïi tö töôûng, tình caûm hay xuùc caûm naøo maø khoâng coù phaûn
öùng.

Söï kieän boä oùc coù theå hoïc, thích öùng vaø töï taùi caáu truùc caùc phaân töû cuûa noù treân cô
sôû kinh nghieäm vaø taäp luyeän ñaõ gôïi yù cho thaáy thieàn ñònh coù theå ñeå laïi nhöõng chaát
dö coù tính sinh hoïc trong boä oùc - chaát dö maø neáu kyõ thuaät hoïc môùi vi dieäu hôn vaø
tinh taán theâm, coù theå thu ñöôïc noù ñeå nghieân cöùu vaø ño löôøng. Nhaø thaàn kinh hoïc
Stephen Kosslyn cuûa Harvard noùi: "Söï kieän naøy ñuùng trong toaøn boä saùch vôû vaø thí
nghieäm cuûa khoa hoïc thaàn kinh.

Ngöôøi ta ñaõ thöû nghieäm xem trí nhôù ñöôøng loä cuûa caùc baùc taøi laùi xe taxi nhö theá
naøo. Neáu baïn laøm baát cöù vieäc gì, ngay caû chôi ping pong, trong suoát 20 naêm, moãi
ngaøy 8 tieáng ñoàng hoà, coá nhieân seõ coù moät caùi gì ñoù tích luõy dö laïi trong oùc baïn,
khaùc vôùi boä oùc cuûa nhöõng ngöôøi khoâng laøm vieäc ñoù. Söùc maïnh cuûa taâm trí aûnh
höôûng ñeán söï ñieàu haønh cuûa cô theå laø ñieàu caùc khoa hoïc gia quan taâm ñeán töø laâu,
nhaát laø moái lieân heä giöõa caùc heä thaàn kinh, mieãn nhieãm vaø caùc tuyeán kích thích toá
goïi laø hooùc-moân. Caùc nhaø khaûo cöùu cuûa Ñaïi hoïc Ohio ñaõ thöïc hieän moät loaït nhöõng
cuoäc nghieân cöùu cho thaáy söï caêng thaúng cuûa taâm trí laøm hö heä thoáng mieãn nhieãm
cuûa con ngöôøi.

Veà caùc cuoäc thí nghieäm Thieàn ñònh, moät ñieàu raát ñaëc bieät laø caùc vò tu haønh Phaät
giaùo raát hoan hæ ñoái vôùi nhöõng söï giaûi thích khoa hoïc veà pheùp tu cuûa hoï. "Phaät giaùo,
cuõng nhö khoa hoïc, ñaët treân côû sôû thöïc nghieäm vaø khaûo xeùt, chôù khoâng phaûi giaùo
ñieàu". Moät tu só Phaät giaùo goác ngöôøi Phaùp, teân laø Matthieu Ricard, ñaõ noùi nhö vaäy.
Ricard coù baèng Tieán só veà sinh hoïc phaân töû vaø cuõng laø ngöôøi tham gia cuoäc khaûo saùt
veà Thieàn taïi AÁn Ñoä cuõng nhö taïi Myõ. Trong moät e-mail göûi cho baïn môùi ñaây, Tu só
Ricard vieát toân giaùo coù theå ñöôïc coi nhö moät "khoa hoïc traàm maëc" vaø oâng tieáp:
"Ñöùc Phaät luoân luoân nhaéc moïi nguôøi khoâng neân chaáp nhaän nhöõng lôøi daïy cuûa Ngaøi
chæ vì kính neå Ngaøi, maø caàn phaûi khaûo saùt theâm ñeå tìm ra chaân lyù qua söï thí nghieäm
rieâng cuûa chính mình, cuõng gioáng khi ta thöû vaøng caàn phaûi maøi noù treân cuïc ñaù hay
naáu noù chaûy ra..."

Toâi muoán keát luaän baøi naøy baèng moät vaøi suy tö rieâng veà Ñöùc Phaät Thích Ca.
Ngaøy nay caùc khoa hoïc gia hieän ñaïi nhaát cuûa theá giôùi Taây phöông nhö theå ñaõ khaùm
phaù thaáy chuyeän laï neân tôùi taáp ñaët caâu hoûi: Coù caùch naøo kieåm soaùt ñöôïc söï taäp
trung tö töôûng hay khoâng? Coù theå naøo taäp luyeän ñöôïc chuù yù löïc vaø laøm noù hoaøn haûo
hay khoâng? 2,500 naêm tröôùc ñaây coù moät vò Giaùo chuû ñaõ traû lôøi ñöôïc nhöõng caâu hoûi
ñoù vaø trong haøng ngaøn naêm qua caùc moân ñeä cuûa Ngaøi ñaõ taäp luyeän theo lôøi daïy cuûa
Ngaøi.

Ñeà cao Nhaân quyeàn
Toâi vieát ñeán ñoaïn cuoái chôït nhìn leân lòch thaáy ñaõ saép ñeán thaùng 10 vaø nghó ñeáán
ngaøy kyû nieäm baûn Tuyeân ngoân Nhaân quyeàn. Chuùng ta chæ môùi bieát ñeà cao nhaân
quyeàn töø naêm 1948, sau khi Ñeä nhò Theá chieán chaám döùt. Vaäy maø 2,500 naêm tröôùc
ñaõ coù moät ngöôøi naâng loaøi ngöôøi leân moät vò trí cao caû nhaát, hôn caû nhöõng böïc vua
chuùa quyeàn uy thôøi ñoù, vôùi caâu noùi "Phaät taïi taâm".