Page 55 - Khi Cong5x8 font 12
P. 55
Taâm Phaùp KHÍ Coâng
Nguõ Taïng goàm coù Gan, Tim, Laù laùch, Phoåi vaø Thaän, ñeàu thuoäc
AÂm, coù chöùc naêng “löu chôù khoâng luaân”, nghóa laø giöõ laïi nhaèm duy
trì quaân bình. Khí coâng Ñoâng y coøn quan nieäm coù moät taïng thuoäc
AÂm nöõa laø Taâm bao (Pericardium), nghóa laø cô quan bao quanh
Tim. Taâm bao raát quan troïng cho vieäc duy trì traùi tim trong traïng
thaùi quaân bình. Taâm bao laø moät cô quan ñi song song vôùi nôi goïi laø
Tam Tieâu, thuoäc Luïc phuû ôû haønh Döông
Luïc Phuû goàm coù Baøng quang (Boïng ñaùi), Ruoät non, Ruoät giaø, Bao
töû, Tuùi maät vaø Tam Tieâu, ñeàu thuoäc Döông, coù chöùc naêng “luaân
chôù khoâng löu”, coù nhieäm vuï bieán cheá roài xa thaûi chaát thöøa chôù
khoâng giöõ laïi.
Tam Tieâu laø cô quan naøo vaäy? Theo Naïn Kinh cuûa Trung Quoác
bieân soaïn vaøo theá kyû thöù 3, Tam Tieâu ñöôïc coi nhö höõu danh maø
voâ hình, coù nghóa laø coù teân maø khoâng coù hình. Theo Noäi kinh, Tam
Tieâu laø cô quan ñieàu hoøa quaù trình chuyeån hoùa (metabolism) chaát
nöôùc trong cô theå. Theo nhöõng taøi lieäu coå, Tam Tieâu naèm ôû phaàn
maët tröôùc cuûa cô theå. Thöôïng Tieâu naèm ôû treân xöông moû aùc hay öùc
ngöïc, aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng cuûa coå hoïng, thöïc quaûn vaø khí
quaûn. Trung Tieâu naèm ôû döôùi xöông moû aùc, lieân heä ñeán tim gan, laù
laùch bao töû. Haï Tieâu ôû buïng döôùi lieân heä ñeán ruoät, thaän vaø baøng
quang. Toùm laïi Thöôïng Tieâu lieân heä ñeán khí vaø huyeát, Trung Tieâu
lieân heä ñeán ñoà aåm thöïc con ngöôøi thu nhaäp vaø Haï Tieâu lieân heä ñeán
söï baøi tieát. Taát caû goïi chung laø Tam Tieâu, gioáng nhö ba caùi loø naáu.
Gan vaø Maät thuoäc haønh Moäc, Tim vaø Ruoät non thuoäc haønh Hoûa,
Laù laùch vaø Bao töû thuoäc haønh Thoå, Phoåi vaø Ruoät giaø thuoäc haønh
Kim, Thaän vaø Boïng ñaùi thuoäc haønh Thuûy.
Trong Nguõ Haønh, moãi haønh bieåu töôïng cho moät loaïi chöùc naêng hay
tính chaát. Haønh Moäc tieâu bieåu cho traïng thaùi hoaït ñoäng ñang taêng
tröôûng. Haønh Hoûa chæ moät hoaït ñoäng ñaõ ñaït tôùi traïng thaùi toái ña vaø
chæ coøn ñöôøng suy giaûm. Haønh Kim coù yù nghóa traïng thaùi ñang suy
thoaùi. Haønh Thuûy töông tröng trang thaùi ñaõ suy thoaùi vaø saép taêng
55
