Page 51 - cea5e377cf074960b98d88a2154294d3_1_tmp
P. 51
Lê Đình Cai * CHIẾN TRANH QUỐC CỘNG TẠI VIỆT NAM 1954-1975
mầu nhiệm của Giám mục Thục... Xe cộ nối đuôi nhau..." (64).
Cũng chính Đức Tổng Giám Mục là người đã châm ngòi cho
vụ Phật Giáo 1963 để đưa đến việc lật đổ toàn bộ chế độ Đệ I
Công Hòa khi chính ông áp lực lên vụ cấm treo cờ Phật Giáo trong
ngày lễ Phật Đản.
Cố vấn Chỉ đạo Miền Trung Ngô Đình Cẩn là một người quyền
lực không kém. Ông Cẩn là con út trong gia đình, ở với người mẹ
già để sớm hôm chăm sóc mẹ tại Phú Cam Huế, là người học hành
ít ỏi nhất trong gia đình. Tuy vậy, dựa vào thế của ông anh, Ngô
Đình Cẩn đã nắm hết các cơ sở tình báo Miền Trung qua Dương
Văn Hiếu với quyền uy rất lớn. Ông Diệm đã đặt ông Cẩn ở chức
vụ "cố vấn tối cao" cho các đoàn thể chính trị miền Trung nhưng
trong thực tế từ tỉnh trưởng đến các sĩ quan cao cấp ở miền Trung
và Cao Nguyên đều phải trình báo mọi việc cho "Cố vấn Chỉ đạo
Miền Trung". Có biết bao nhiêu nhà khoa bảng, bao nhiêu viên
chức cao cấp, bao nhiêu tướng tá phải cúi đầu sợ sệt "Ông Cậu"
như ghi nhận của tướng Trần Văn Đôn, người đã từng chỉ huy
Quân Đoàn I, trong tập hồi ký "Việt Nam Nhân Chứng" của ông.
Nhân vật quan trọng nhất trong gia đình, ảnh
hưởng lên Tổng thống Diệm nhiều nhất trong
suốt 9 năm cầm quyền là Ngô Đình Nhu và vợ
là Trần Lệ Xuân. Ngô Đình Nhu đã từng theo
học tại trường Cổ Điển Học Paris (trường
Chartes), một trường danh tiếng nhất của nước
Pháp. Năm 1938, Nhu đậu cử nhân văn chương,
về Việt Nam đảm trách việc quản thủ thư viện
tại Tổng Thư Viện Đông Dương ở Hà Nội. Năm
1943, Ngô Đình Khôi và Ngô Đình Thục đi Hà Nội cưới cô Trần
Lệ Xuân, con gái luật sư Trần Văn Chương cho Ngô Đình Nhu. Vợ
chồng Ngô Đình Nhu sống với nhau được hai năm thì xẩy ra việc
Việt Minh cướp chính quyền (tháng 8-1945). Nhu bỏ chạy về
Thanh Hóa còn Lệ Xuân thì về Huế sống với gia đình chồng ở Phú
Cam, rồi sau lên Đà Lạt sống với người chị gái là Trần Lệ Chi.
Riêng Nhu hồi ở Phát Diệm và Thanh Hóa đã cùng một nhóm tu sĩ
trí thức thành lập nên đảng Cần Lao, hậu thuẫn cho Ngô Đình
50
