Page 188 - Nobel_10.02.25_Neat
P. 188
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
КРИСТОФЕР АЛЬБЕРТ СИМС
2011 йил Кристофер Симс пул-кре-
дитни моделлаштириш ва унинг сиё-
сатга таъсирини таҳлил қилиб макро-
иқтисодиётдаги сабаб ва оқибатлар бўйича
эмпирик тадқиқотлари учун Нобель муко-
фатига сазовор бўлди.
Кристофер Симс – америкалик иқ-
тисодчи ва макроиқтисодчи, макроиқти-
содиётдаги сабаб-оқибат муносабатлари
соҳасидаги ҳиссалари билан танилган.
1942 йилда туғилган. Симс 1963 йилда Гар-
вард университетида математика бўйича
бакалавр даражасини олди. 1968 йилда
Гарвардда иқтисод фанлари номзоди илмий даражасини олди.
Симс ўз фаолиятини турли университетларда, жумладан, Гарвард,
Миннесота, Йель ва 1999 йилдан бери Принстон университетида
профессор сифатида ишлаган. Ўзининг кенг илмий тадқиқотлари
давомида Симс иқтисоддаги турли мавзуларда кўплаб мақолалар
нашр этди, айниқса, эконометрика, макроиқтисодий назария ва
сиёсатга эътибор қаратди.
Симс эмпирик макроиқтисодиётда вектор авторегресси-
ясини (VAR) асос солганлиги билан машҳур. У шунингдек, Байес
статистикасининг фаол тарафдори бўлиб, унинг иқтисодий сиё-
сатни шакллантириш ва баҳолашдаги самарадорлигини таъкид-
лади. Симс макроиқтисодиётдаги рaционал кутиш инқилобини
танқид қилиб, у эконометрик усулларни алмаштириш эмас, бал-
ки уни тўлдириши кераклигини таъкидлади. Симс нархлар дара-
жасининг солиқ назарияси ва оқилона эътиборсизлик назарияси
устида ишлаган. Эрик М. Липер ва Майкл Вудфорд билан ҳамкор-
ликда ишлаб чиқилган нархлар даражасининг солиқ назария-
си ҳукуматнинг солиқ тизими нархлар даражасига реал таъсир
кўрсатишини кўрсатади.
Бу назарияга кўра, нархларнинг барқарор даражасини
сақлаб туриш ва инфляцияни назорат қилиш, солиқларни мақ-
186