Page 171 - ХАМИДОВА ЗУЛФИЯ АХМАДЖОНОВНА - monografiya

13-илова
ХХ асрнинг биринчи ярмида ҳунармандчилик фаолияти

турларининг ҳолати
№ Ҳунармандчилик фаолияти турларининг ҳолати
Ижобий Салбий ўзгаришлар Статистик
ўзгаришлар маълумотлар
1. Қишлоқ хўжалиги Туркистоннинг қишлоқ 1. 1915-1916
билан боғлиқ аҳолиси асрлар йиллар
маҳсулот ишлаб давомида шуғулланиб маълумотларига кўра,
чиқариш келган анъанавий бир йилда 4 млн. дона
тармоқлари ҳунармандчилик аста- гилам, 5 млн. бўлак
ривожланиб борди секин унитилиб, чор жун газлама, 40 млн.
империяси учун пахта аршин шойи газлама,
ва бошқа хомашё 1,5 млн. дона чарм
маҳсулотлари ҳамда 13 млн. дона
етиштирувчи хаммол- идиш-товоқ ишлаб
ларга айланиб борди чиқарилган.
2 Европа маданияти- Россиядан темир, мис, 2. Бухоро
нинг кириб келиши қалай ва бошқа хонлигининг уч
ва шаҳар аҳолиси металлар олиб миллион аҳолиси
турмуш келиниши натижасида бўлиб, улардан 300
даражасининг ўша даврда анча минги шаҳарларда
ўзгариши ривожланган тоғ яшар, улар асосан
натижасида рудасини қазиб олиш савдо ва
ҳунармандчилик майда корхоналари ўз ҳунармандчилик билан
сифат жиҳатидан фаолиятини тўхтатди. шуғулланган.
ривожланди Хонликда савдо ва
3 Ривожланиши Мих, игна, қозон, ёғ ҳунармандчиликнинг
қадимий тарихга идишлари ва бошқа энг йирик марказлари
бориб тақалувчи металл маҳсулотлар аҳолиси 150 мингга
заргарлик фаолияти ишлаб чиқрувчи яқин бўлган эски
ривожланишда ҳунармандчилик Бухоро, Қарши
давом этди, корхоналари, ушбу (85минг) ва Шахрисабз
айниқса, Фарғона маҳсулотлар Россиядан (65 минг) эди. 1914
водийси, Зарафшон саноат корхоналарида йилда 100 минг пуд
воҳаси, Тошкент ва ишлаб чиқарилиши ва ипак матолар ишлаб
Хоразм вилоятла- олиб келиниши чиқарилиб (1,5 млн.
рининг заргар- натижасида инқирозга сўмлик) бу бутун Ўрта
ҳунармандлари учради Осиё ҳудудидаги ипак
фаолияти алоҳида маҳсулотининг 50

аҳамият касб этди. фоизини ташкил этган.
4 Ҳунарманд- Техниканинг ҳамда 3. 1911 йилнинг
тўқувчилар ҳаётига ранг-баранг тўқилган ўзида Бухоро
техниканинг кириб матоларнинг кириб хонлигидан Россияга

165