Page 18 - Brochures_Lessen

Mijnfavoriet: MinistermapJoCals,
deMammoetwet Totbijnaonleesbaargepriegeltoe
MAURICE DE JONGH (1989), studeerde geschie- denis aan de Erasmus Universiteit en de Univer- siteit Leiden en deed een master voor eerstegraads docent geschiedenis. Mo- menteel werkt hij bij PostNL en als zzp’er op scholen en in musea. Maurice is ook museumgids en -docent
bij het Nationaal Onderwijs- museum
Tijdens mijn rondleidingen staat centraal wat er over de jaren in het onderwijs is veranderd en wat er gelijk is gebleven. Veranderingen kunnen teweeg worden gebracht door ontwikkelingen in de samenleving; denk daarbij bijvoorbeeld aan de vele technologische vernieuwingen. tekst Maurice de Jongh
Maar veranderingen kunnen ook opgelegd worden door de overheid. De vele onderwijswetten zijn hiervan een voorbeeld; zij hebben het onderwijs ge- maakt tot wat het nu is. Niet alle wetten zijn even bekend: de onderwijswet van 1806 die het schoolwezen professio- naliseerde, of Artikel 23 uit 1917 waarin de vrijheid van onderwijs is vastgelegd
honderden aantekeningen. Soms getypt en soms met de hand geschreven, tot onleesbaar gepriegel aan toe.’ Daarbij werd het nodige knip- en plakwerk ook niet geschuwd. Avondwerk, nachtwerk? Jarenlang werkte de minister van Onderwijs aan zijn wet. Tijdens vele conferenties en commissievergaderingen werden zijn ideeën bekritiseerd, maar nooit gaf hij op. Hij bleef er net zolang aan sleutelen tot iedereen tevreden was. En dat is duidelijk in de map terug te zien.
zullen de meeste mensen niet kennen. Maar de Mammoetwet van 1963/1968 is voor velen bekend en dichtbij.
Het lijkt een gewone map met daar-
in vele pagina’s aan tekst. Toch is de map bijzonder. Hij is samengesteld door Jo Cals (1914-1971), minister van Onderwijs tussen 1952 en 1963. Onder zijn leiding werd het Nederlandse onderwijs omgegooid. Dat was nodig, want het systeem was op dat moment onoverzichtelijk en star. Vaak koos een kind dezelfde opleiding als de ouders, omdat dat nu eenmaal zo hoorde. Of een ander type school en een hoger of lager leerniveau misschien beter voor het kind was, deed verder niet ter zake. Jo Cals bracht hier met zijn “Wet op het voortgezet onderwijs” verandering in. Maar dat ging niet zonder slag of stoot en dat zien we terug in de map. Naast pagina’s vol wetsartikelen, zien we ook
Ministermap van Jo Cals in de vitrine van het Onderwijsmuseum.
Fotografie Jan Koorneef
16